Een voorbeeld van een persoonlijke SMART-doelstelling zou kunnen zijn: Ik wil binnen vandaag en 1 januari 2022 vijftien kilogram afvallen. Deze doelstelling is SMART, mits deze aan bepaalde voorwaarden voldoet. De doelstelling is in ieder geval specifiek, meetbaar en tijdsgebonden.
Met SMART bedoelen ze een acroniem: Specifiek – Meetbaar – Acceptabel – Realistisch – Tijdsgebonden. Je bent pas echt smart (slim dus) als je altijd je offerte SMART maakt. Het maakt je boodschap duidelijk, concreet en ondubbelzinnig. Bovendien maakt het jouw plan van aanpak achteraf ook controleerbaar.
Wat zijn SMART doelen? SMART staat voor specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. Als je doelstellingen met deze methode opstelt, worden ze duidelijk en concreet.
Met behulp van de SMART-methode kun je concrete, richtinggevende en haalbare (leer)doelen formuleren die Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden zijn. Je gebruikt de SMART-methode voor kortetermijndoelen die binnen een bepaalde termijn behaald moeten worden en die meetbaar zijn.
De letters van SMART staan voor: Specifiek - Is de doelstelling eenduidig? Meetbaar - Onder welke (meetbare/observeerbare) voorwaarden of vorm is het doel bereikt? Acceptabel - Zijn deze doelen acceptabel voor de doelgroep en/of het management?
SMART-principe
Specifiek: beschrijf precies wat gedaan moet worden. Meetbaar: geef een norm aan om te kunnen meten of het doel is gehaald. Acceptabel: zorg voor voldoende draagvlak bij de betrokken partijen. Realistisch: de doelstellingen moeten haalbaar zijn.
Om je op weg te helpen, zijn dit een aantal voorbeelden van persoonlijke doelstellingen: Een promotie bereiken op je werk. Een bepaald aantal kilometer hardlopen achter elkaar. Je huis volledig opruimen en minimaliseren.
Waar moet een goede doelstelling aan voldoen? Wanneer je doelen stelt voor je eigen ontwikkeling hoef je niet zo kritisch te zijn. Je kunt als je wilt het SMART systeem gebruiken. Dit staat voor de eisen waaraan je doel moet voldoen: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden.
Ik wil leren op tijd hulp te vragen. Ik wil leren een taak op mijn niveau te volbrengen. Ik wil leren afstand te nemen van een probleem om het beter te kunnen begrijpen Ik wil leren mijn mening met argumenten te onderbouwen. Ik wil leren met goede tegenvoorbeelden te komen als ik het niet eens ben met een ander.
Beschrijf je nieuwe situatie zo concreet mogelijk
Hoe concreter jij voor jezelf doelen weet te stellen hoe groter de kans dat je ze gaat realiseren. Stel, je wil assertiever worden op je werk. Dat doel kan je concreter maken door te zeggen: “ik wil assertiever worden tijdens het werkoverleg”.
3. ACCEPTABEL: voer gezonde discussies met collega's. Het is belangrijk voor het behalen van de SMART doelstellingen dat er draagvlak is binnen jouw organisatie, je doelen moeten acceptabel zijn. Je collega's moeten het doel kunnen accepteren en het gevoel hebben dat het doel het nastreven waard is.
Je zou bijvoorbeeld een vaag doel als 'Ik wil gelukkig worden' kunnen formuleren als 'Ik wil binnen 20 jaar drie eigen BV's bezitten in de regio waar mijn kinderen naar school gaan'. Zorg er voor dat jouw doel meetbaar is. Door jouw progressie te meten blijf je gefocust en gemotiveerd om het doel te halen.
Ik wil effectiever denken (en hierdoor effectiever handelen), bijvoorbeeld door: minder beren op de weg te zien, minder voor anderen te denken, minder gericht te zijn gericht op het 'pleasen' van anderen, minder perfectionistisch te zijn, minder gericht te zijn op het hebben van controle, het hebben van een positiever ...
Je moet formuleren wat je wel wilt en je moet niet formuleren wat je niet wilt. Anders gezegd: formuleer wat je wilt bereiken en formuleer niet wat je wilt afleren. Een doel is dus niet om te stoppen met roken. Kortom: Een doel moet altijd gaan over wat je wél wilt en niet over wat je niet (meer) wilt.
Welke delen van de doelstelling zijn essentieel? (reclame moet actiever worden ingezet en de commerciële buitendienst moet alert zijn op aanvragen in het veld) Waarom willen we dit doel bereiken? (de concurrentie neemt toe en om te overleven is het belangrijk om een belangrijke marktspeler te worden)
In plaats van een vaag doel, wordt het een concreet plan waarbij je precies weet wat je moet doen om het doel te behalen.
Door je doelen Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden (SMART) te formuleren zorg je ervoor dat je doel sturend is.
De meetbaarheid wordt meestal aangegeven in getallen. Meetbaarheid kan ook zichtbaar gemaakt worden door het doel te vergelijken met bestaande procedures, kwaliteitseisen, normen, handleidingen of systemen.
Door doelen SMART te formuleren geef je aan wat je wilt bereiken en stuur je het gedrag van je medewerkers en van jezelf. Bovendien wordt aangegeven welke resultaten wanneer moeten worden bereikt. Door een doelstelling SMART te formuleren is de kans groter dat er in de praktijk iets van terecht komt.