De periode dat het bier flink staat te gisten noemen we de hoofdgisting. De hoofdgisting duurt zo'n 3 tot 5 dagen bij bovengist en 5 tot 10 dagen bij ondergist.
Het overhevelen naar een vat duurt ongeveer 30 minuten en het bottelen zelf neemt tussen de 1 à 2 uren in beslag. Actief gezien ben je dus ongeveer 9 uren bezig. Voor de rest is het veel afwachten. De vergisting dus ongeveer 2 weken en het conditioneren op de fles duur ook ongeveer 2 weken.
Als de gisting later op gang komt, heb je te weinig gist toegevoegd of heb je het wort onvoldoende belucht. Afhankelijk van het gist, de hoeveelheid zuurstof in het wort, de temperatuur, enz. kan de hoofdgisting ongeveer 3 tot 7 dagen duren.
Geduld: pilsbieren vereisen een lange lagerperiode nadat de gisting is voltooid. Koude lagering op een temperatuur van 3 - 5 °C voor een periode van 4 tot 12 weken is sterk aanbevolen voor het rijpen van pilsbieren.
Nagisten volgt namelijk direct na de hoofdvergisting en is niets anders dan de vergisting die direct volgt na de hoge piek in de vergisting die vaak maar enkele dagen duurt. Het nagisten duurt wat langer totdat de volledige vergistingsgraad van de gistsoort is behaald.
Bij het brouwen worden de moutkorrels eerst fijngemalen tot moutmeel. Vervolgens wordt het moutmeel in grote koperen ketels in de brouwzaal gemengd met water op 35 à 40 °C tot het uiteindelijk een maximum bereikt van 75 °C.
De periode dat het bier flink staat te gisten noemen we de hoofdgisting. De hoofdgisting duurt zo'n 3 tot 5 dagen bij bovengist en 5 tot 10 dagen bij ondergist.
Hoe lang duurt het brouwen? Het brouwproces neemt in totaal 8 weken in beslag. Na een week kun je echter weer opnieuw brouwen, dit omdat je na een week het bier in flessen kunt tappen (bottelen) en het vat dus weer opnieuw kunt gebruiken.
Wat is nagisten
Onder nagisten wordt de vergisting direct na de hoofdgisting verstaan. Na de heftige vergisting gist het bier nog een tijdje na. De laatste suikers worden vergist en het bier ondergaat een rijping. In feite is de nagisitng niets anders dan het naijlen van de hoofdgisting.
Hergisting op fles zorgt voor een gistdepot onderin de fles. Je kunt dit gistdepot apart of samen met het bier uitschenken. Wanneer je het gistdepot apart in een glaasje schenkt zie je dat dit onderste gedeelte een stuk troebeler is. De gist kan ook een behoorlijke invloed op de smaak hebben.
Elk bier dat naar Belgische traditie is afgevuld met suiker en wat extra gist, bezit het gunstige gezondheidseffect. Ook bijvoorbeeld de bieren van Zundert, Texels bock of de tripel van Grutte Pier Brouwerij zijn tot stand gekomen met hergisting op fles.
Hoe langer je het bier in de vergistingsemmer laat lageren, hoe minder gistcellen er in leven blijven om de toegevoegde bottelsuiker om te zetten in koolzuur. Lager je een lichte bierstijl tot 4 weken, dan is het geen probleem en je zal gewoon koolzuur op je bier krijgen.
Het voornaamste doel van het overhevelen is de dode gistcellen en de uitgezakte vaste deeltjes die op de bodem liggen scheiden van het bier. Het resultaat is uiteindelijk een goed helder bier. Daarnaast zullen de dode gistcellen die naar beneden zakken na een tijdje uit elkaar vallen. Dit is de zogeheten autolyse.
Dat betekent dat het bier wordt vergist bij lage temperaturen, tussen de 12 en 17 graden Celsius. Na de vergisting wordt het bier gedurende 2 à 3 weken gelagerd op ongeveer nul graden, waarbij het gist naar de bodem van de kuip zinkt. Het bier wordt ongeveer 4 weken lang in een koude ruimte gerijpt.
De snelheid van het drogen is afhankelijk van de temperatuur van het water in de mout. Hoe warmer, hoe sneller het droogproces voltooid is. Het drogen duurt gemiddeld 5 tot 9 dagen. De ideale temperatuur bedraagt 15°C .
Om voldoende koolzuur in het flesje te hebben moet er 8 gram suiker toegevoegd worden aan 1 liter bier. Dat is dus ongeveer 3 gram suiker voor een flesje van 330 cc. Het bier kan natuurlijk ook gebotteld worden in beugelflesjes.
CO2 saturatie met hergisting op de fles
Bij het hergisten op de fles zal de suiker door de gist terug omgezet worden in alcohol en CO2. Het komt er dus op aan om uit te rekenen hoeveel suiker we moeten toevoegen aan de fles om een juiste hoeveelheid CO2 aan te maken. is er 2,05 gram suiker nodig.
Normaal gezien moet je het altijd op 1,3 laten staan anders verminderd de koolzuur opnieuw bij het tappen. Ik zet de druk altijd op 2bar na het bottelen en dan leg ik de keg plat en schud ik ermee, je zal het horen 'bubbelen'. Dit doe ik 5min max en dan verlaag ik de druk naar wat brouwhulp zegt.
Periode van rust die wijn of bier na de gisting ondergaat en waarbij allerlei omzettingen de smaak en de geur zullen benadrukken.
Hanteer als regel 0,5 gram gedroogde gist per liter wort voor een minder zware wort (SG < 1060) en het dubbele voor een zware wort (SG > 1060). Weeg de benodigde hoeveelheid gist af met een nauwkeurige weegschaal en strooi de gist zo over het afgekoelde wort. Elke gist heeft een eigen optimale vergistingstemperatuur.
Bij het maischen wordt tijdens de tweede periode het zetmeel omgezet in vergistbare suikers. Tijdens de derde periode wordt het zetmeel ook omgezet in suikers. Echter zijn deze niet vergistbaar, maar zorgen deze voor de zoete smaak en volheid van het bier.
Bier wordt gemaakt van water, graan, hop en gist. Met deze ingrediënten kun je eindeloos variëren en het resultaat zal steeds een ander bier zijn. Brouwen kun je thuis in de keuken doen, het enige wat je naast ons starterspakket nodig hebt is een pan en ruimte voor een vergistingsemmer.