Licht reist met een zeer hoge snelheid van ca. 300.000 kilometer per seconde, maar zelfs de dichtstbijzijnde ster staat al zo ver weg dat het licht er ruim vier jaar over doet om ons te bereiken. We zien die ster dus zoals hij er ruim vier jaar geleden uitzag.
Licht heeft ongeveer 4,2 jaar nodig om de afstand naar de dichtstbijzijnde ster buiten ons zonnestelsel te overbruggen, daarom zeggen sterrenkundigen dat Proxima Centauri 4,2 lichtjaren van ons is verwijderd.
De meeste sterren die je 's nachts met het blote oog aan de hemel ziet staan, bevinden zich op afstanden van tientallen of honderden lichtjaren. Dat wil zeggen dat het licht van die sterren er tientallen of honderden jaren over doet om op aarde aan te komen.
31 lichtjaren klinkt bijna als om de hoek, maar is voor ons als aardbewoners toch wel een eindje weg. We hebben het dan namelijk over 294,5 biljoen kilometer. Wanneer wetenschapper spreken over 'binnenkort uitsluitsel kunnen geven', hebben ze het ook over ergens tussen 2021 en 2025.
Proxima Centauri is de ster die zich, zoals de benaming ook aangeeft, het dichtst bij het zonnestelsel bevindt: op 4,25 lichtjaar.
In de avondschemering rond 20.30 uur zien we de maansikkel. Rechts daarvan op ongeveer gelijke hoogte de ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen.
De ster met de grootste schijnbare helderheid (afgezien van de zon!) is Sirius, de hoofdster in het sterrenbeeld Grote Hond. Sirius is vooral in de wintermaanden goed zichtbaar. Hij staat linksonder het opvallende wintersterrenbeeld Orion.
Je zou dus denken dat het waarneembaar heelal een diameter van 27,6 miljard lichtjaar zou moeten hebben. Echter omdat het heelal al die tijd bezig is met uitzetten, is de diameter veel groter en die wordt geschat op 93 miljard lichtjaar.
Doordat de lichtsnelheid in vacuüm per definitie exact gelijk is aan 299 792 458 meter per seconde is een lichtjaar exact gelijk aan 9 460 730 472 580 800 meter, dus afgerond 9461 biljoen meter ofwel 9,46 biljoen kilometer.
Een lichtjaar is de afstand die licht aflegt in een jaar. De precieze afstand van een lichtjaar is te berekenen uit het aantal seconde in een jaar maal de lichtsnelheid. Hieruit volgt dat een lichtjaar ongeveer 9,5·1015 m is ofwel 9,5 miljoen miljoen km.
Sterren bewegen natuurlijk niet alleen naar ons toe of van ons af, maar ook zijwaarts. Die beweging is dus te 'zien' aan de hemel (door iedere paar jaar nauwkeurige positiemetingen te doen met telescopen) en deze beweging wordt de eigenbeweging van de sterren genoemd.
Sterrenkijken is terugkijken in de tijd. Als een ster op twintig lichtjaar van de aarde staat, dan zie je hem zoals hij er twintig jaar geleden bijstond. Het sterlicht heeft er immers twintig jaar over gedaan om jouw ogen binnen te komen.
'Kleine sterren kunnen wel honderd miljard jaar oud worden.Grote worden 'maar' één miljard jaar oud.
De kern van de ster bestaat nu voornamelijk uit helium. De zwaartekracht krijgt opnieuw vrij spel, en de ster begint verder ineen te krimpen. Na verloop van tijd lopen druk en temperatuur in de kern zo hoog op, dat heliumatomen nu gaan fuseren tot nóg zwaardere elementen, zoals koolstof.
Een ster is een bolvormig hemellichaam bestaande uit lichtgevend plasma met daarin voornamelijk (ongeveer 72% van de massa) waterstof en daarnaast ongeveer 26% helium. In sterren is de druk en temperatuur van de inwendige gasconcentratie zo hoog dat er kernfusiereacties plaatsvinden.
De kosten voor een 'ster' zijn in de orde van € 15,00 tot € 100,00.
Ons zonnestelsel telt acht planeten: Mercurius, Venus, de aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Daarnaast hebben wetenschappers inmiddels bijna 5000 'exoplaneten' gevonden, planeten die draaien rond andere sterren in onze Melkweg.
Het einde van het heelal is het gebied – in alle richtingen – waar licht 13,8 miljard jaar geleden vertrok. Daar bevindt zich wat astronomen de waarneemhorizon noemen. 'Daar voorbij is niets. Geen tijd, geen ruimte, geen materie', zegt hij.
Kort antwoord: Nee, het heelal is onbegrensd en waarschijnlijk zelfs oneindig uitgestrekt. Langer antwoord: De nieuwste sterrenkundige waarnemingen doen vermoeden dat het heelal oneindig uitgestrekt is.
De aarde bevindt zich dicht bij het centrum van het zonnestelsel, op ongeveer 150 miljoen kilometer, ofwel 8 lichtminuten van een gele dwerg, die bekendstaat als de zon. De aarde draait rond deze gele dwerg met een gemiddelde snelheid van 30 km/s.
Zon: de helderste ster aan de hemel
Op basis van de schijnbare magnitude is de zon de helderste ster die vanaf de aarde te zien is.
Het is een bijzondere ontdekking. Een ster alleen is vanaf een afstand van ongeveer 100 miljoen lichtjaar eigenlijk niet meer goed te zien, omdat het licht daarvoor niet fel genoeg is. Sterrenstelsels zijn vaak wel beter te ontdekken op een lange afstand.
De aarde bevindt zich op ongeveer 150.000.000 km van de zon. Het licht reist met een snelheid van 300.000 km/s en doet er dus een slordige 8 minuten over om ons te bereiken. De dichtste buur van de zon (de ster Proxima Centauri) staat op een afstand van ongeveer 4 lichtjaar, dat is een slordige 40.000.000.000.000 km.