vaarwel [1710; iWNT]. Gebiedende wijs van → varen 2 in de Middelnederlandse betekenis 'gaan' en het bijwoord → wel 1 'goed'. De vormen met -t zijn van oorsprong meervoudsvormen. In de loop van de tijd werd de vorm zonder -t de standaardvorm, ook als er meer personen werden aangesproken.
een groet bij een (meestal definitief) afscheid.
“Houdoe komt van houd je eigen goed.” Dat werd in Brabant uitgesproken als houdt oe eigen goed. “Eigenlijk betekent 'houdoe' dus houd je.” "In Limburg zeggen ze Haije." Ondanks dat 'houdoe' een samentrekking is van 'houd' en 'je' betekent het wel echt houd je eigen goed.
Op straat is het vooral hallo en hoi wat de toon slaat, en uiteraard mag daarbij de hand worden opgestoken. Nemen mensen afscheid van elkaar, dan is het bekende houdoe (eventueel gevolgd door hè of war) de standaard uitdrukking.
7. Haije! Waneer je weggaat zeg je: 'Haije! ' Beter bekend als: Doei en Hoije hé!
Houdoe (met klemtoon op de eerste lettergreep) is een Brabants woord dat in grote delen van Noord-Brabant, het zuiden van Gelderland, Limburg en in delen van noord Antwerpen gebruikt wordt als afscheidsgroet.
Afscheid nemen in het Vlaams
Als u het gesprek wilt verlaten, zegt u als afscheidsgroet Salut, dat “dag” betekent. Ook kunt u zeggen Tjeu, Jo, Tjo of Mazzel. Ook kunt u Tot ziens gebruiken.
Deze uitroep is niet uniek voor Limburgers: ook in andere gebieden beneden de rivieren gebruiken ze (och) germ. Het komt voort uit 'och arme', dat weer evolueerde tot 'och erme' en vervolgens in spreektaal werd vervormd tot 'och germ'. Je gebruikt het dus als je je medelijden wil uitspreken.
In Limburg wordt er eigenlijk op dezelfde manier gegroet als in de rest van Nederland, alleen uiteraard met gebruikmaking van die typisch Limburgse woorden. Goedendag wordt dan goojendaag. Hallo blijft hetzelfde. Hoi wordt vooral gebruikt tussen mensen die elkaar al kennen en natuurlijk tussen en door jongeren.
Iemand moet de laatste zijn.
Van alle inwoners van de provincie Limburg van 18 jaar en ouder spreekt ruim driekwart (78%) één van de dialecten van de Limburgse taal. 67% daarbinnen spreekt het Limburgs naar eigen zeggen vloeiend en de andere 11% spreekt het wel, maar gebrekkig.
De verschillen in status tussen het Fries en het Limburgs zijn kortom historisch en niet taalkundig van aard. Waarom het Fries wel en het Limburgs niet als officiële taal in Nederland is erkend, heeft te maken met tijdsgeest, identiteit en mentaliteit.
Sies is een behoorlijk verwarrend woord in Limburg, want waar het op de ene plek iets als 'schat(je)' betekent, is het in andere regio's alleen of ook een scheldwoord. Wel weer een zachtaardige. De betekenis komt het dichtst in de buurt bij 'sul' of 'gek'.
Het Roermonds (Remunjs) is het stadsdialect van Roermond.
Zwoel = 'drukkend warm, broeierig'
Zwoel kan ook in figuurlijke zin 'broeierig' betekenen. In een zwoele blik of een zwoele stem betekent het dan 'sensueel, zinnelijk'.
Voor algemene teksten gebruiken we het Algemeen Geschreven Limburgs, ook wel bekend als AGL. Dit is een poging om een soort Limburgse standaardschrijftaal te creëren die boven de dialecten staat en waar kenmerken van meerdere Limburgse dialecten in verwerkt zijn.
En om deze lijst mooi af te sluiten: hajje! Met deze uitdrukking neem je gepast afscheid in het Limburgs.
Tjeu, Tjo, Jo, (de) Mazzel - bij afscheid (lokaal) Tot ziens - Doeg, Doei, Later, Aju - Bij afscheid. Vaarwel - enigszins formele afscheidsgroet, bijvoorbeeld bij de marine.
(Noord-Nederland): /prost/ (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /prost/
Het Limburgs is voor het eerst opgeschreven rond het jaar 1170, door de dichter Hendrik van Veldeke. Je hoort vaak dat het Limburgs onder druk van het Nederlands dreigt te verdwijnen.
Limburgse vlaai, Hasseltse speculaas, Loonse stroop. Limburgers houden blijkbaar heel erg van zoet. Maar gelukkig zijn er ook gezonde streekproducten: appels, peren, kersen, blauwe bessen, asperges,.. En wat dacht je van een lokaal gebrouwen biertje, een jenever of een Limburgse topwijn ...
Deze uitroep is niet uniek voor Limburgers. Ook Brabanders hoor ik (och) germ zeggen. Etymologisch gezien vrij makkelijk te verklaren: och arme wordt och erme, en al samengetrokken krijg je dan (och) germ. Je gebruikt het dus als je medelijden hebt met iemand.