De ondergrens van de eeuwige sneeuw ligt in de poolstreken ongeveer op zeeniveau, in de Alpen op een hoogte van ongeveer 3000 meter en in de tropen op meer dan 5000 meter hoogte. De hoogte van de sneeuwgrens verloopt zeer onregelmatig.
De sneeuwgrens is de hoogte boven zeeniveau waarop gedurende het hele jaar sneeuw blijft liggen. Boven de sneeuwgrens blijft er, ook tijdens de warmste maanden van het jaar, sneeuw liggen doordat niet alle sneeuw smelt of verdampt voordat er weer nieuwe sneeuw valt.
De kans op sneeuw is in Nederland ongeveer 75%. Dat betekent niet dat het hele land is bedekt onder een wit laagje. De provincies Drenthe en Limburg hebben de grootste kans op sneeuw, met 25 dagen per jaar. Als je je in oktober en november in die provincies bevindt, kun je de slee alvast klaar zetten.
Sneeuwbuien ontstaan vaak in koude lucht uit het poolgebied. Natte sneeuw verdwijnt vaak snel, maar droge sneeuw kan langere tijd blijven liggen. Sneeuwvlokken kunnen het aardoppervlak bereiken als de gehele luchtlaag waar de vlokken doorheen moeten een temperatuur heeft van rond of beneden het vriespunt.
Een grove vuistregel is dat er bij 6 graden boven nul bij buiensituaties nog sprake kan zijn van sneeuw en bij 2 of 3 graden boven nul tijdens de passage van fronten. Bij temperaturen boven nul spreekt men zoals eerder genoemd, van natte sneeuw.
Valt de neerslag in vaste vorm, bijvoorbeeld als sneeuw of ijzel, dan wordt de neerslag door een verwarmingselement in de regenmeter gesmolten. 1 millimeter smeltwater is te vergelijken met een sneeuwhoogte van 1 centimeter.
Het smelten van de sneeuw zorgt ervoor dat de temperatuur geen twee graden blijft. Zolang er sneeuw op de grond valt wordt de temperatuur bij de grond vanzelf nul graden en dat komt door het proces van smelten.
Bij temperaturen van enkele graden onder het vriespunt klonteren de aangegroeide ijskristallen tot sneeuwvlokken samen. Vallen deze vlokken tot onder het 0 °C-niveau (het 0 °C-niveau is het laagste niveau waarop de luchttemperatuur lager is dan 0 °C), dan smelten ze en bereiken de aarde als regendruppels.
Januari en februari zijn de meest sneeuwzekere maanden in de Alpen. Vanaf maart begint de sneeuw weer te smelten, voordeel van de hogere temperaturen is dat je tijdens Pasen vaak skiet in prachtig weer.
Als je aan sneeuw denkt, denk je aan kou. Vrieskou is precies wat je nodig hebt voor sneeuw. De hele luchtlaag waar de neerslag doorheen valt, moet een temperatuur hebben van rond of onder het vriespunt. Sneeuw krijg je dus alleen in ijskoude lucht.
De zomer van 2022 is extreem zonnig verlopen. Gemiddeld over het land komen we uit op ruim 820 zonuren, terwijl dat er normaal gesproken ruim 640 horen te zijn. Daarmee schurkt deze zomer tegen het recordzonnige zomerseizoen van 1976 aan, maar die was nog nèt iets zonniger met gemiddeld 837 zonuren.
Grootste hoeveelheid sneeuw
Toch heeft in Nederland weleens een pak sneeuw van ongeveer 80 centimeter sneeuw gelegen. Dit is ook het hoogste sneeuwdek dat in Nederland ooit is gevallen. Na langdurige sneeuwval was in januari 1987 op Terschelling een sneeuwdek van lokaal 80 centimeter te vinden.
In de weersvoorspelling voor de zomer van 2022 staat dat met name de maanden juni en augustus droog en warm zullen zijn. In de maand juli lijkt het iets meer te gaan regenen, maar zelfs dat is niet zeker. Als de wind niet uit het Westen, maar uit het Zuiden komt, zal het ook deze maand extreem warm worden.
Sneeuwvalgrens. De sneeuwvalgrens is de hoogte boven de zeespiegel waarop de neerslag in de vorm van sneeuw of natte sneeuw valt. Onder de sneeuwvalgrens valt de neerslag in de vorm van regen. Het nulgradenniveau, de hoogte waar boven het vriest, ligt meestal zo'n 300 meter boven de grens waar regen overgaat in sneeuw.
Zugspitze. Wanneer je rond Garmisch-Partenkirchen op zomervakantie bent mag een uitstapje naar de eeuwige sneeuw op de Zugspitze niet ontbreken.
Op deze eerste dag van april ligt een groot deel van Nederland bedolven onder een laag sneeuw van 1 tot 8 centimeter. Gisteravond lag op de Posbank bij het Gelderse Rheden al 14 centimeter. Vanochtend lag in de hogere delen van Nijmegen 13 cm en op de hoge Veluwe bij Rheden 15 cm.
De eerste weermodellen voor de winter van 2022/2023 verwachten in ieder geval een redelijk natte winter. In januari zullen er waarschijnlijk 8 tot 15 dagen zijn waarop er neerslag valt. Dat betekent dus dat je je alvast kunt voorbereiden met een goede regenjas, een regenbroek en waterdichte schoenen.
Wat is sneeuw eigenlijk? Wanneer de temperaturen onder het vriespunt komen, krijgt de waterdamp hoog in de lucht een vaste vorm, het wordt omgevormd tot kleine ijskristallen. De optimale temperatuur voor dit proces is -12°C.
Kans op regen
Wel is het een aanduiding dat er minstens 0,3 mm regen valt. Dat is hetzelfde als 0,3 liter water per vierkante meter. Voorbeeld: Als in jouw buurt 30% kans op regen is, is er een 30% kans dat er op de dag (in 24 uur) 0,3 liter regen per vierkante meter valt. Dus is er 70% kans dat er geen regen valt.
Als we kijken naar de hoeveelheid regen, vind je de natste plek op aarde, in India. Het is het dorpje Mawsynram in de staat Meghalaya. Het regent daar echt veel. Per jaar valt daar gemiddeld 11.872 millimeter regen.
Lokale neerslag van meer dan 25 millimeter in een uur noemen we een hoosbui, terwijl meer dan 50 millimeter in één dag wordt aangeduid met 'een dag met zware neerslag'.
Zon en luchttemperatuur
Is het onder nul dan blijft de sneeuw geconserveerd. Omdat sneeuw zelf kan afkoelen als het onbewolkt is kan deze met zacht maar onbewolkte nachten behoorlijk lang blijven liggen. Als het eenmaal boven nul is dan smelt sneeuw minder snel als de lucht droog is dan wanneer het vochtig is.
Als de wind koud is kan hij sneeuw wegblazen, en een warme zuidenwind (föhn) vreet de sneeuw voor je neus weg. Zeker de südföhn is berucht. Deze kan binnen een dag 10 tot 20 centimeter laten verdwijnen, vooral als het verse sneeuw is.
Daar vriest het, zodat neerslag die uit zulke hoge wolken komt uit ijsklontjes of sneeuwvlokken bestaat. Onderweg kunnen deze klontjes door hogere temperaturen ontdooien, zodat het effect regen is. Is het echter erg koud, dan smelt de neerslag niet en ervaar je dit als sneeuw of hagel.