Naast het
De Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) was in de 17de en 18de eeuw het grootste handels-en scheepvaartbedrijf ter wereld. Met een vloot van meer dan honderd schepen, duizenden werknemers, zo'n dertig kantoren in Azië en zes vestigingen in de Republiek met elk hun eigen kantoren, pakhuizen en scheepswerven.
Eén van de bekendste VOC-schepen uit de roemrijke 17e eeuw is zonder twijfel de Batavia. Dit Nederlandse pronkstuk werd tussen 1627 en 1628 op de Peperwerf in Amsterdam gebouwd.
De Clipper Stad Amsterdam is een schip met een verhaal. Een verhaal dat begint tijdens SAIL Amsterdam 1995, wanneer vijf Amsterdamse wethouders in een sloep op weg zijn van het VOC-schip Amsterdam naar de ambtswoning van de burgemeester.
Een bezoek aan Het Scheepvaartmuseum is niet compleet zonder een bezoek aan het iconische VOC-schip Amsterdam. Stroop je mouwen maar op, op het VOC-schip mag je alles zelf uitproberen en roept niemand: "Niet aankomen!".
De Amsterdam was een spiegelretourschip van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Begin 1749, tijdens de eerste reis, ging de Amsterdam verloren door een storm bij de Engelse kustplaats Hastings.
Er zijn drie perioden te onderscheiden van grote schepen gebruikt voor de VOC. Voor 1620 bouwde men schepen tot 140 voet (39,6 m). Na 1620 werden er schepen gebouwd tot 160 voet (45,28 m). Onder deze klasse of charter zoals men dat noemde valt de "Nieuw Hoorn" en de "Batavia" (1628).
De schepen van de VOC
Voor de VOC-reizen van en naar Indië werden 'spiegelretourschepen' gebruikt: driemast-zeilschepen van zo'n 40 meter lang en 10 meter breed. Een enkele reis duurde 8 maanden, een 'retour' soms wel 2 jaar.
De Batavia was een Nederlands spiegelretourschip van de VOC uit de 17e eeuw. Het wrak bevindt zich momenteel in een museum in Fremantle, Australië.
De werkelijke Eerste Dag in de geschiedenis van de stad, de Gouden Dag, is 13 juni 1306. Toen verleende de bisschop van Utrecht, Guy (Gwijde) van Avesnes Amsterdam haar stadsrechten. Eigenlijk wordt Amsterdam dus vandaag 710 jaar oud – een puber in vergelijking met andere wereldsteden.
Kosten bouwen van een schip.
- Volgens N.H. Kamer ( Het VOC retourschip) kostte de bouw van hetzelfde schip aan het einde van de 20e eeuw rond f. 15.000.000. --, of te wel een vermenigvuldigingsfactor van 150.
De Barkentijn Atlantis werd gebouwd in 1905 als vuurschip (lichtschip). Ze werd verbouwd in 1985 en 2005 tot zeilcharter. Het 57-meter lange schip kan 140 mensen meenemen voor een dagtocht. Het schip heeft drie masten, waarvan de hoogste 31 meet.
De West-Indische Compagnie (WIC), voluit de Geoctroyeerde West-Indische Compagnie was een bedrijf uit de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden dat in 1621 werd opgericht als privaatrechtelijke onderneming met publiekrechtelijke taken; de WIC was verantwoording schuldig aan de Staten-Generaal van de Nederlanden.
In de Gouden eeuw zorgen schepen van de West Indische Compagnie voor ongekende rijkdom in de Nederlanden en de kooplieden verdienen geld als water met onder andere de handel in tot slaaf gemaakten. Hiervoor betalen honderdduizenden tot slaaf gemaakten een hoge prijs met hun leven en met hun vrijheid.
De winsten die door het VOC-personeel naar de Republiek werden gestuurd, werden door de VOC geïnd en in Indië gebruikt voor de inkoop van eigen handelsproducten. Het VOC-personeel kreeg vervolgens op een later tijdstip het geld in de Republiek uitgekeerd, inclusief de rente.
Met de auto
Volg in/bij Lelystad de borden Batavia Stad en je komt op de parkeerplaats van Batavia Stad waar voldoende ruimte is om te parkeren. De parkeerkosten zijn € 3,00 (prijspeil 2021) voor de hele dag. In de VOC-garage betaal je € 1,20 per uur (prijspeil 2021).
Op 29 oktober 1628 verliet het schip de rede van Texel met bestemming Java in Zuidoost-Azië, waar de Verenigde Oost-Indische Compagnie de handel in specerijen in handen had. De Batavia was een 48 meter lang spiegelretourschip, een solide driemaster met een laadvermogen van 1200 ton en een dubbele scheepshuid.
Spiegelschip de Batavia
De echte Batavia is in 1628 gebouwd in opdracht van de Verenigde Oost-Indische Compagnie op de Peperwerf in Amsterdam. De naam Batavia komt van de hoofdvestiging Batavia op Java, wat wij nu kennen als Jakarta. Batavia was een legendarisch land uit de Oudheid.
Een schip had gemiddeld 800 ton aan laadvermogen. De schepen waren standaard voorzien van drie masten en een boegspriet. Schepen voor de handel met Azië waren voorzien van dubbelwandige rompen en de romp was voorzien van meerdere lagen hout.
De meeste hoekers waren 80 voet lang en 20 voet breed en hadden een holte van 11 voet. De hoeker had een brede boeg en achtersteven. Zij hadden een grote en een bezaansmast met vierkante zeilen. De grotere hoekers hadden ook nog een fokkemast, zoals de iets kleinere fluiten.
Het leven aan boord van een VOC-schip was, voornamelijk voor de matrozen en soldaten, een gevaarlijke onderneming. Schepen moesten stormen en plunderingen doorstaan en de kans op ziekte was groot. Hoge officieren hadden meer kans een reis te overleven dan zij die laag in rang stonden.
WIC: West-Indische Compagnie = een handelsbedrijf was actief in West-Afrika en Amerika van 1621 tot 1734 leverden een belangrijke bijdrage aan de bloei van de Nederlandse economie. VOC: Verenigde Oost-Indische Compagnie. Dit handelsbedrijf was actief in Azië van 1602 tot 1799.
De handel van de VOC bestond vooral uit peper en andere specerijen. Deze kruiden, zoals kruidnagel, nootmuskaat en kaneel, werden in Europa niet alleen gebruikt voor in het eten, maar ook om medicijnen mee te maken. Later werden ook koffie en thee belangrijke handelswaar.
`De eerste multinational ter wereld' gaat na twee eeuwen van bloeiende handel en machtsuitoefening in Azië in 1800 over de kop. De Britten geven de handelscompagnie de doodsteek, maar de VOC is dan allang verrot. Gebrek aan flexibiliteit en een falend financieel beleid doen het bedrijf de das om.