Men spreekt van geelzucht bij een pasgeborene wanneer het oogbindvlies (wit van het oog) en de huid geel kleuren tijdens de eerste dagen na de geboorte. Het is geen ziekte op zich, maar het wijst erop dat er iets misloopt met de afvoer van het bilirubine dat zich opstapelt in de huid en het oogwit.
Door schade aan de hersenen kunnen baby's problemen krijgen met bewegen, denken en horen. Sommige baby's zijn 3 weken na de geboorte nog geel. Vaak kan dat geen kwaad en verdwijnt de galkleurstof vanzelf, ook na 3 weken. Soms komt het door een afwijking of ziekte die zorgt voor te veel galkleurstof.
Uw baby kan een gele kleur krijgen omdat zijn lever nog niet rijp genoeg is om alle afvalstoffen in het lichaam af te breken. Geelzucht bij baby's kan worden opgelost door de baby te behandelen met fototherapie. De baby wordt dan op een matras gelegd die blauw licht geeft.
Geelzucht is op het oog te herkennen. Is je kindje geel, dan wordt dit goed in de gaten gehouden door de kraamverzorgende, de verloskundige of in het ziekenhuis. Wanneer er twijfel is over de hoogte van het bilirubine in het bloed, wordt bloed geprikt bij je kindje om het gehalte van de stof te bepalen.
Bij een leveraandoening worden vaak medicijnen en een leefstijlaanpassing geadviseerd (geen alcohol). In veel gevallen is echter geen behandeling nodig en zal geelzucht vanzelf wegtrekken.
Vroeger werd hepatitis A (een leverontsteking door infectie met het hepatitis A-virus) in de volksmond ook wel geelzucht genoemd. Volwassenen met deze vorm van hepatitis hadden namelijk vaak last van geelzucht. Geelzucht komt veel voor bij pasgeboren baby's. Dit is in verreweg de meeste gevallen onschuldig.
Meestal verdwijnt de gele verkleuring spontaan binnen de 1 tot 2 weken. Bij borstvoeding kan dat wat langer duren, maar het kindje eet dan wel goed en komt goed bij.
Hoelang uw kind onder de lamp moet hangt af van het verloop van het bilirubinegehalte in het bloed van uw kind. In de meeste gevallen is dit slechts enkele dagen. Daarbij wordt dagelijks bij uw kind een beetje bloed afgenomen om het bilirubine-gehalte te bepalen.
Omdat er opeens nu een overvloed aan afvalstoffen ontstaat, kan de lever deze verwerking niet altijd bijhouden. De gele verkleuring, ook wel geelzucht genoemd is normaal gesproken binnen een week weer weg.
De behandeling bestaat uit fototherapie. Hierbij ligt uw baby op een lichtmatras en/of onder blauwe lichtlampen die ervoor zorgen dat de gele kleurstof wordt afgebroken en weer het lichaam verlaat via de urine en ontlasting. Soms is het nodig om een infuus in te brengen.
De meeste baby's worden 2 tot 5 dagen na de geboorte geel. Een bepaalde afbraakstof (bilirubine) moet door de lever worden opgeruimd. De lever van uw baby moet nog op gang komen, omdat uw baby pas is geboren. Hierdoor wordt het bilirubine in de huid opgeslagen, waardoor uw kind een gele kleur krijgt.
Geelzucht zelf is niet besmettelijk, maar de ziektes of aandoeningen die geelzucht veroorzaken kunnen wel erg besmettelijk zijn. Een voorbeeld hiervan is een hepatitis A infectie. Bij een hepatitis A infectie ervaart u ook andere klachten, zoals griep, koorts, misselijkheid, vermoeidheid en een verminderde eetlust.
De kans is groter als: De baby te vroeg geboren is. Dit komt doordat de lever onrijper is. De borstvoeding nog niet voldoende op gang is en de baby te weinig melk binnenkrijgt.
Door water bij te geven zal de baby minder goed aan de borst drinken of zijn flesje legen, de maag is immers al gevuld met water. Hierdoor zal de ontlasting minder vaak zijn en het bilirubine dus minder goed worden uitgescheiden.
Wat betekent de uitslag? Een verhoging van de hoeveelheid totaal bilirubine wijst op problemen van de lever of een verstopping van de galwegen waardoor bilirubine niet kan worden uitgescheiden en opstapelt. Ook kan het passen bij een verhoogde afbraak van rode bloedcellen (hemolyse).
Eén van de processen die in de lever plaatsvinden, is de afbraak van hemoglobine (bloedkleurstof) uit rode bloedcellen. Hierbij ontstaat de afvalstof bilirubine. Dit bilirubine moet in de lever afgebroken en verlaat met de ontlasting het lichaam. Hiervoor krijgt ontlasting zijn bruine kleur.
Het fysiologische bilirubinegehalte wordt zelden hoger dan 200 micromol/l. Pathologisch zijn in ieder geval: een < 24 uur na de geboorte ontstane icterus. totale serumconcentratie bilirubine (TSB) > 200 micromol/l.
Noot van de redactie. Het erger geel zien, dan je bij normale fysiologische geelzucht zou verwachten, als gevolg van het drinken van te weinig moedermelk wordt ook wel 'borstvoedinggeelzucht' genoemd, omdat je dit vrijwel nooit ziet bij kinderen die kunstvoeding krijgen.
Elke pasgeboren baby ziet er vanaf de tweede dag wel een beetje geel uit. Dit komt omdat er afbraakstoffen, bilirubine genaamd, in de huid van de baby terecht komen. Deze gele kleur verdwijnt over het algemeen vanzelf maar soms lopen de waardes te hoog op.
Bij zo'n 'stille icterus' – de patiënt heeft geelzucht, maar géén pijn – is vaak sprake van een obstructie van de galwegen. Soms veroorzaakt door een pancreascarcinoom, maar mogelijk ook door galstenen of een goedaardige tumor.
Het risico op het ontwikkelen van een chronische HBV-infectie varieert van 90% bij de pasgeborenen, 25% tot 30% bij kinderen onder de 5 jaar tot minder dan 5% bij volwassenen (Lok 2007).
Geelzucht is een benaming voor de geelachtige kleur die je ziet op de huid en in het oogwit (vaak bij donkere mensen). Bij geelzucht horen symptomen zoals jeuk, donkere urine en een kleikleurige (of lichtgekleurde) ontlasting.