Hoe duur is kweekvlees? Aan de eerste hamburger hing een prijskaartje van maar liefst 250.000 euro. “Volgens berekeningen zal bij volledige opschaling van de productie, met de technologie die we nu hebben, de prijs per kilo kweekvlees neerkomen op zestig euro”, zegt fysioloog Mark Post van de Universiteit Maastricht.
De eerste hamburger van kweekvlees kostte $250.000 per 100 gram om te maken. De hamburger bestaat uit 40 miljard cellen die in een laboratorium in Maastricht zijn gekweekt uit stamcellen van een koe. Het duurde drie maanden om deze cellen op te kweken tot een stuk vlees.
Een nadeel van (eventueel) kweekvlees is het gebruik van (embryonale) stamcellen. Een ander mogelijk bezwaar kan de kostprijs zijn. In het huidige stadium is sprake van zeer hoge kosten mede vanwege de speciale voedingsbodem die moet worden gebruikt.
Is kweekvlees wel zo diervriendelijk? Hoewel kweekvlees zal zorgen dat minder dieren gedood hoeven te worden, kun je vraagtekens zetten bij het productieproces. Kweekvlees is namelijk lang niet altijd diervriendelijk. Zo wordt er bij veel laboratoria kalfsserum, afkomstig uit een kalfsfoetus, gebruikt.
Het is bijna acht jaar geleden dat 's werelds eerste kweekvleeshamburger gepresenteerd werd. De Maastrichtse wetenschapper Mark Post had daarmee een primeur. Inmiddels zijn er wereldwijd zo'n 60 tot 70 bedrijven actief in kweekvlees en wordt er volop geïnvesteerd en onderzoek gedaan in de nieuwe branche.
Waarom is kweekvlees duurder dan gewoon vlees? Kweekvlees is momenteel nog duurder dan gewoon vlees omdat het nog niet op grote schaal geproduceerd wordt en kan worden. De verwachting is wel dat op termijn de prijs zelfs lager kan worden dan gewoon vlees..
Hoewel veel mensen geloven dat kweekvlees vast erg ongezond zal zijn, is het eigenlijk een stuk gezonder dan vlees wat van een dier komt. Kweekvlees bestaat uit dierlijke cellen en is daarom precies hetzelfde als een stuk vlees van een dier. En het heeft verder geen modificatie of manipulatie nodig.
Volgens onderzoekers in Delft zorgt kweekvlees ten opzichte van 'gewoon' vlees voor 93% minder luchtvervuiling, 78% minder waterverbruik en 95% minder landgebruik. Nog schokkender: het zou tot 92% voor minder opwarming van de aarde zorgen.
Kweekvlees is namelijk al halal en koosjer verklaard. Daarnaast moet je in die discussie de ethiek van kweekvlees naast die van vee-industrie plaatsen.
Kweekvlees mag in Nederland nog niet verkocht worden. Zodra de Europese voedsel- en warenautoriteit goedkeuring verleent, wordt kweekvlees bestellen bij restaurants mogelijk.
CDA-Kamerlid Von Martels: "Als je naar de cijfers kijkt, heeft kweekvlees veel voordelen. Er wordt 45 procent minder energie gebruikt dan bij gewoon vlees, 96 procent minder water en 99 procent minder grond. Maar we weten nog niet alles over de voedselveiligheid.
Een groot voordeel van kweekvlees is natuurlijk dat het de mogelijkheid biedt om vlees te produceren zonder dat er dieren voor te worden hoeven geslacht. Verder is de productie van kweekvlees veel efficiënter, zo kan er in kortere tijd meer vlees worden geproduceerd in een labaratorium dan met de reguliere veeteelt.
Om kweekvlees te produceren, heb je een zeer kleine hoeveelheid dierlijke cellen nodig. Als je bijvoorbeeld rundsvlees wilt produceren, is een staal van stamcellen van een levende koe noodzakelijk. De biopsie, niet groter dan een sesamzaad, wordt onder plaatselijke verdoving uitgevoerd zodat het dier niet lijdt.
Kweekvlees wordt bijna overal volgens ongeveer dezelfde techniek geproduceerd: stamcellen worden uit een levend dier genomen en in een kweekvloeistof van suikers, aminozuren en vetten gelegd waarin ze zich vermeerderen en spiervezels vormen.
Plantaardige ingrediënten en nieuwe technologie
Redefine Meat, opgericht in 2018, maakt vleesproducten met behulp van plantaardige ingrediënten en technologie zoals 3D-printen. In nauwe samenwerking met internationale chef-koks en vleesexperts heeft Redefine Meat een nieuwe vleessoort gecreëerd, 'New-Meat'.
Alleen rundvlees heeft hoe dan ook een hogere klimaatimpact dan kweekvlees. Die is dan namelijk twee of drie zo groot. Doordat koeien het sterke broeikasgas methaan opboeren, is rundvlees het meest belastend voor het milieu. Voor kweekvlees is warmte en koeling nodig en daarom vergt het veel energie.
Het was een idee van Willem van Eelen (1923-2015), die er in 1997 een patent op nam. Als we in het lab proteïnerijk voedsel zouden kunnen kweken, zoals een gewas, dan zouden we geen levende wezens meer hoeven te doden. Daarbij zouden we onafhankelijker zijn van het klimaat of van milieuomstandigheden.
Over drie tot vier jaar zal Mosa Meat een consumentenproduct van kweekvlees kunnen presenteren, verwacht Verstrate.
Het door Redefine Meat ontwikkelde stukje nepvlees wordt laagje voor laagje op elkaar geprint, zodat er een structuur ontstaat die lijkt op de spieropbouw van vlees. Klanten die op sociale media durfden te zeggen dat het lekker was, werden bedolven onder haatreacties van vleesliefhebbers.
De Biefstuk Bali 0.0 is er voor iedereen die eens iets anders dan vlees wil. Het is een vegetarisch gerecht maar het is niet veganistisch. Dat komt omdat er nog geen alternatief gevonden is voor de margarine die wij gebruiken voor onze jus.
Vleesvervanger is bedoeld voor de vleeseter
,,Maar het belangrijkste is dat we lekker vlees willen maken.” Hoewel de techniek achter het vlees geheim is, is duidelijk dat het vlees van Redefine Meat met een 3D-printer wordt gemaakt: laagje voor laagje plantaardige eiwitten van soja of erwten en plantaardige olie.
Volgens onderzoekers in Delft zorgt kweekvlees ten opzichte van 'gewoon' vlees voor 93% minder luchtvervuiling, 78% minder waterverbruik en 95% minder landgebruik. Nog schokkender: het zou tot 92% voor minder opwarming van de aarde zorgen.
Kweekvlees mag in Nederland nog niet verkocht worden. Zodra de Europese voedsel- en warenautoriteit goedkeuring verleent, wordt kweekvlees bestellen bij restaurants mogelijk.
Kweekvlees is namelijk al halal en koosjer verklaard. Daarnaast moet je in die discussie de ethiek van kweekvlees naast die van vee-industrie plaatsen.
Een groot voordeel van kweekvlees is natuurlijk dat het de mogelijkheid biedt om vlees te produceren zonder dat er dieren voor te worden hoeven geslacht. Verder is de productie van kweekvlees veel efficiënter, zo kan er in kortere tijd meer vlees worden geproduceerd in een labaratorium dan met de reguliere veeteelt.