Van de mensen met alvleesklierkanker is 9% na vijf jaar nog in leven. Genezing is alleen mogelijk als de delen van de pancreas waar de tumor zit geheel worden verwijderd. Het probleem is dat diagnose vaak pas wordt gesteld als de kanker al is uitgezaaid.
Wat is de overleving van alvleesklierkanker? Gemiddeld zijn 5 jaar na de diagnose nog 5 van de 100 mensen in leven.
Een reden waarom alvleesklierkanker zo dodelijk is, is dat het meestal geen symptomen veroorzaakt totdat het een vergevorderd stadium bereikt. Wanneer een patiënt symptomen ervaart zoals buikpijn, gewichtsverlies en geelzucht, is de kanker vaak uitgezaaid naar andere delen van het lichaam.
Een diagnose 'alvleesklierkanker' wordt algemeen gevreesd en ervaren als een doodvonnis. Dat is het vaak ook, vooral wanneer het om een 'pancreasadenocarcinoom' gaat. Dit is de meest agressieve en meest voorkomende vorm van alvleesklierkanker (meer dan 9 op elke 10 patiënten).
De 5-jaarsoverleving van alle kankersoorten is gemiddeld 65 procent. Bij alvleesklierkanker is dit minder dan 5 procent.
Als alvleesklierkanker uitzaait, is dat meestal eerst naar de lymfeklieren die in de buurt van de alvleesklier liggen.Ook zaait alvleesklierkanker vaak uit naar de lever, de longen of naar de buikholte.
Het stadium van de ziekte is bepalend voor de behandeling en prognose van deze patiënten. Een jaar na diagnose is nog maar 22% van de patiënten met stadium IV longkanker nog in leven en na vijf jaar is dat gedaald naar 3%.
Alvleesklierkanker behoort tot de meest agressieve en moeilijkst te bestrijden kankersoorten met de hoogste sterftecijfers. Dat heeft te maken met de lastige bereikbaarheid van een tumor in de alvleesklier en het grote risico van verspreiding van kankercellen bij chirurgisch ingrijpen.
Veel mensen met alvleesklierkanker hebben last van pijn. Bespreek het altijd met je arts of verpleegkundige als je pijn hebt. Vaak is er iets aan de pijn te doen. Er zijn verschillende behandelingen tegen pijn.
Voor het stellen van de diagnose alvleesklierkanker wordt bijna altijd een CT-scan gemaakt. Een CT-scan is veel gedetailleerder dan een echografie. Soms wordt ook een MRI-scan gemaakt. Met een CT-scan of MRI-scan kan bepaald worden hoe ver de alvleeskliertumor is doorgegroeid en of er uitzaaiingen zijn.
De gemiddelde leeftijd bij diagnose is 65 jaar; 80% van de patiënten is tussen 60 en 80 jaar. Op een leeftijd jonger dan 45 jaar is alvleesklierkanker zeldzaam, maar wel mogelijk. Alvleesklierkanker komt mogelijk iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Bij niet-rokers zijn deze verschillen echter gelijk.
Jaarlijks krijgen bijna 3.000 mensen alvleesklierkanker. De meeste van hen zijn 60 jaar of ouder. Alvleesklierkanker wordt vaak laat ontdekt als er al uitgebreide groei en uitzaaiingen zijn. Dan is de ziekte niet meer te genezen.
Het bevolkingsrisico op alvleesklierkanker is in Nederland ongeveer 1,5%. Bij slechts een klein deel van de patiënten wordt momenteel een erfelijke aanleg aangetoond. Het risico op een erfelijke aanleg neemt toe bij: het voorkomen op ongebruikelijk jonge leeftijd.
Je kan perfect leven zonder pancreas. Suikerziekte is behandelbaar, en bij nood aan pancreas-enzymen slik je tabletten."
Bij uitgezaaide kanker is genezing meestal niet meer mogelijk. Dit heeft effect op de overleving. Bij mensen met uitzaaiingen is de gemiddelde overleving na 5 jaar ongeveer 15%. Bij mensen met kanker zonder uitzaaiingen is de overleving na 5 jaar een stuk hoger: 75%.
Je arts kan niet precies vertellen hoelang je nog zal leven.Misschien kan hij wel in grote lijnen voorspellen hoe de ziekte ongeveer zal verlopen. Met je arts kan je ook bespreken wat de mogelijkheden zijn voor een zo lang, en een zo goed mogelijke tijd. Praten is daarbij belangrijk.
Chemotherapie na de operatie kan het risico op uitzaaiingen met ongeveer een derde verminderen. Artsen schatten het risico op uitzaaiingen in op basis van: Het stadium van de borstkanker.
Acute leukemie, long- en hersenkanker zijn de vormen waarbij patiënten de grootste kans hebben om te overlijden. Bij acute leukemie leeft 39 procent van de patiënten nog 1 jaar na de diagnose.
Maar de overlevingskansen verschillen sterk per soort kanker. Zo hebben patiënten met borst-, prostaat- of huidkanker goede overlevingskansen (rond de 90%). Maar voor bijvoorbeeld patiënten met long- of alvleesklierkanker is de 5-jaarsoverleving veel slechter: voor longkanker 25% en bij alvleesklierkanker maar 5%.
De kans op overleving is fors toegenomen bij darmkanker, nierkanker, slokdarmkanker en ook bij veel soorten bloed- en lymfeklierkanker. Kankersoorten met een 5-jaarsoverleving hoger dan 80% zijn huidkanker, borstkanker, prostaatkanker en minder vaak voorkomende kankersoorten zoals hodgkinlymfoom en zaadbalkanker.
Zeldzame alvleesklierkanker
De ziekte komt het meest voor bij mannen en vrouwen tussen de 35 en 70 jaar, gevolgd door mannen en vrouwen van boven de 70 jaar. Zeldzame alvleesklierkanker wordt vaak gediagnosticeerd in een vroeg stadium (stadium I of stadium II).
Het pancreascarcinoom kan niet in het bloed aangetoond worden en tumormarkers in het bloed hebben helaas maar beperkte waarde bij het stellen van deze diagnose.
Alcohol. U krijgt het dringende advies om geen alcohol te drinken. Onderzoek heeft aangetoond dat elke dag meerdere glazen alcohol drinken een verhoogde kans geeft op alvleesklierontsteking. Om alvleesklierontsteking te voorkomen is het belangrijk dat u matig bent met alcohol.
De expertisecentra voor alvleesklierkanker zijn:
Amsterdam UMC. Catharina Ziekenhuis, Eindhoven. Erasmus MC, Rotterdam. Isala, Zwolle.