Het contact op de teugel mag uitsluitend zachtjes en symmetrisch in de mondhoeken van het paard blijven zodat het paard rustig op het bitje kan blijven kauwen (kaken los kan houden) zonder dat het vanuit pijn in de mond in een oncomfortabele positie wordt getrokken.
'Hoe kan ik het beste beginnen met bitloos rijden?'
Het is het beste om je paard eerst op het erf aan een zacht halster en lang touw te laten rondkijken, onderzoeken en snuffelen. Doe dit het liefst met een vertrouwde soortgenoot erbij en ga samen op pad, de meeste paarden voelen zich immers veiliger in een kudde.
Bij de betere kaptoom zonder metaal is de neusriem van dubbel gestikt leer. Hierdoor zijn de ringen op de neusriem goed beschermd voor de gevoelige paardenneus en niet voelbaar voor het paard op de gevoelige paardenneus.
Door contact op te nemen met de teugels, kantelen de scharen naar achteren en omhoog. Hierdoor ontstaat een neerwaartse en terugwaartse druk op de neus. De kinriem of kinketting treed in werking en geeft druk op de kingroeve en via de bakstukken komt er druk achter de oren van het paard.
De neusriem van de hackamore moet 2-3 vingers onder het jukbeen liggen. Als de neusriem te laag ligt, is het door de druk die het hoofdstel kan geven, mogelijk om het neusbot van het paard te breken. Dat zal niet zo snel gebeuren met een hackamore met een wiel vorm maar met een hackamore met lange scharen kan dat wel.
Hackamore hoofdstellen hebben een beetje een negatief imago, waarom is dat? Anders dan bij een side pull hoofdstel, heeft een hackamore een hefboom effect, bij tegeldruk komt er druk te staan op de neus, kin en achter de oren. Dit is anders dan bij een side pull, die geeft alleen druk op de neus.
Andere voordelen zijn: Je hoeft bij buitenritten geen extra halster meer mee te nemen. De meeste bitloze optomingen zijn prima geschikt om je paard met de hand te leiden of vast te leggen.
Sidepull. De sidepull is een hoofdstel dat werkt met zijwaartse druk, de teugels worden bevestigd aan de zijkanten van de neusriem. Als er druk wordt uitgeoefend op de rechterteugel zal het paard op het linker gedeelte van zijn neus druk voelen. De scherpte van het hoofdstel verschilt per merk en uitvoering.
Welk hoofdstel het beste is, is voor ieder paard anders. De ene loopt fijner met een engels hoofdstel en een ander loopt fijner bitloos. Het is proberen wat het beste werkt voor jou paard. Het onderhoud van je hoofdstel is erg belangrijk.
Bij het longeren is het aan te raden om een kaptoom te gebruiken om zo de mond te sparen en deze sensibel te houden. Het paard moet leren om op een circel te lopen en in de lengte te buigen. Bij het stelling vragen wordt via de middelste ring ingewerkt op het neusbeen en dus niet op de lagen in de mond.
Je kunt dus concluderen dat bitloos rijden de pijn met 87% vermindert. In totaal verbeterden 65 van de 66 paarden aanzienlijk bij bitloze optoming. Dit bewijst dat het bit an sich de hoofdoorzaak is van pijnbeleving bij paarden. Naast het paardenwelzijn, wel zo veilig voor jou, als ruiter.
Doordat je geen steun hebt van je zadel, zorgt zonder zadel (of bareback) rijden er ook voor dat je beter leert paardrijden. Je kan niet steunen op bijvoorbeeld de stijgbeugels, je moet zelf goed in balans blijven zitten. Zonder zadel rijden is daarom echt een kunst.
Het bit wordt doorgaans gebruikt om de sturing van het paard met de teugel te verfijnen. Vanwege de gevoeligheid van de mond is het ongeschikt om uitsluitend daarmee te sturen of te remmen; hiervoor gebruikt men vooral gewichtsverdeling en benen.
Een goede en goed passende sidepull-neusriem blijft ook zitten als hij niet strak zit. Daarom geldt ook voor een sidepull dat er twee vingers op elkaar tussen de neusriem en het neusbot moeten kunnen passen.
De toegestane bitloos hoofdstellen in dressuur t/m klasse M2, springen en eventing zijn als volgt. Het hoofdstel moet van leer of een daarop lijkend materiaal zijn waarbij de neusriem een minimale breedte heeft van 2 cm. Er mag zich geen metalen kern in de neusriem bevinden.
Een paard ervaart wel degelijk pijn als hij een zweepslag krijgt, of zweren, blaren, kloofjes of schuurplekken oploopt door een neusriem of bit. De mate waarin het bit en de neusriem het paard pijn doen, hangt af van verschillende factoren.
Hele fijne plek waar je bitloos kan paardrijden. In een mooie omgeving, bos, riviertje, heuvellandschap of in de beschutting van een afgesloten ruimte. Plek voor overnachting op de camping of in een yurt, woonwagen of vakantie huisje op de biologische boerderij.
Veelal wordt deze neusriem gebruikt om druk bovenop de neus en onder de kaken uit te oefenen waardoor bijvoorbeeld knarsetanden tegen gegaan wordt. Een paard zal zijn mond niet makkelijk openen bij deze neusriem door de druk die vrij komt op de neus en kaak bij openen van de mond.
Een aantal uitkomsten van die onderzoeken: De plaats waar het bit in de paardenmond ligt is heel rijk aan zenuwen en zeer gevoelig. Het bit werkt als een hefboomeffect, een kleine teugelhulp wordt versterkt en komt veel harder aan dan wij denken. Er is eigenlijk geen plaats voor een bit in een paardenmond.
Een anatomisch gevormd hoofdstel zoals het Rambo Micklem hoofdstel, Busse Feeling hoofdstel en het Stubben Freedom hoofdstel zorgt voor minimale druk op de gevoelige zenuwen. Deze hoofdstellen zijn speciaal gevormd om de gevoelige zenuwen te ontlasten. Dit resulteert in een ontspannen paard met een rustige aanleuning.
De neusriem hoort twee vingers onder het jukbeen te liggen en na het vastmaken moeten er twee vingers tussen de neusriem en de neus van het paard kunnen. Tussen de keelriem en de keel moet een rechtopstaande vuist tussen passen, anders zit de keelriem te strak.
Hoofdstel Passen
Een hoofdstel zit goed bij je paard als deze niet schuift en beweegt als je aan het rijden bent. Tevens is het goed om te kijken of de neusriem twee vingers onder de jukbeenderen zit en het kopstuk niet over de oren naar voren schuift.
Je moet je schouders recht boven je bekken houden, en met je bekken iets naar voren en omhoog uit het zadel komen. Zo zal je in balans blijven en met de beweging van je paard weer mooi naar beneden kunnen veren. 4. Ga in galop echt op de (bil)broekzakken van je rijbroek zitten.
Zonder zadel rijden is heel goed voor je zit, houding, gevoel en evenwicht. Je leert hoe je meer contact kan maken met je paard en hoeveel invloed je zit heeft op de manier waarop je paard zich gedraagt. Minimaal 4 jaar wekelijks les is een vereiste.