Tijdens de Koude Oorlog was de wereld in de ban van een conflict tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Beide landen hebben in deze fase van de wereldgeschiedenis hun eigen invloedssferen gecreëerd, respectievelijk het kapitalistische blok en het communistische blok.
Kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog begon de Koude Oorlog. De ideologische tegenpolen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie waren overgebleven als de enige twee grootmachten, en de vijandschap tussen beide landen zou de internationale politiek van de komende periode gaan bepalen.
Aanvankelijk legden westerse commentatoren de schuld bij de Sovjet-Unie en haar streven naar wereldrevolutie. Vanaf de jaren zestig beschuldigden neomarxistische historici juist de Amerikanen van ideologische heerszucht.
Over de start van de Koude Oorlog bestaat onenigheid maar over het algemeen wordt aangenomen dat die tussen 1945 en 1949 ligt. Het einde van de Koude Oorlog werd ingeluid door de val van de Berlijnse Muur in november 1989, de daaropvolgende eenwording van Duitsland en het uiteenvallen van de Sovjet-Unie eind 1991.
De Koude Oorlog (1945-1991) is een fase uit de wereldgeschiedenis waarin sprake was van een gewapende vrede tussen de kapitalistische wereld (met de Verenigde Staten als aanvoerder) en communistische landen die onder invloed van de Sovjet-Unie stonden.
Er zijn slechts tien landen die echt in vrede leven, dat wil zeggen dat ze niet bij een intern of extern conflict betrokken zijn. Dat zijn Botswana, Chili, Costa Rica, Japan, Mauritius, Panama, Qatar, Zwitserland, Uruguay en Vietnam.
De officiële naam van het land werd Unie van Socialistische Sovjet-Republieken (USSR), kortweg Sovjet-Unie. Na de dood van Lenin in 1924 volgde Jozef Stalin hem op en werd de Sovjet-Unie een dictatuur. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stond de Sovjet-Unie aan de geallieerde zijde en leed het land zware verliezen.
Gorbatsjov werd weer hersteld als leider van de Sovjet-Unie, maar hij werd nu totaal overvleugeld door Boris Jeltsin. In snel tempo verklaarden praktisch alle deelrepublieken van de Unie zich onafhankelijk en achter Gorbatsjovs rug om werd het GOS opgericht, dat in de plaats van de oude Sovjet-Unie kwam.
Het land vormde van 1917 tot 1991 als Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek (RSFSR) de kern van de Sovjet-Unie. Rusland is een onafhankelijk land en invloedrijk lid van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS). In diplomatieke zaken wordt Rusland gezien als de opvolgerstaat van de Sovjet-Unie.
Zoals gezegd was Duitsland al in het vredesverdrag van Versailles aangewezen als schuldige van de oorlog, maar die schuldverklaring was vooral ingegeven door de wens van de overwinnende landen (in de eerste plaats Frankrijk) om herstelbetalingen en grondgebied van Duitsland te eisen.
Franklin Delano Roosevelt, ook bekend onder zijn initialen FDR, (Hyde Park (New York), 30 januari 1882 – Warm Springs (Georgia), 12 april 1945) was een Amerikaans politicus van de Democratische Partij. Hij was de 32e president van de Verenigde Staten van 1933 tot 1945.
Beschermd en gesteund door de Verenigde Staten konden de West-Europese landen, ook Nederland, zich wijden aan de economische wederopbouw en de uitbouw van de welvaartsstaat. De Koude Oorlog was dus al met al voor Nederland, net als voor andere West-Europese landen, een fijne tijd.
Tijdens de Koude Oorlog was de wereld in de ban van een conflict tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Beide landen hebben in deze fase van de wereldgeschiedenis hun eigen invloedssferen gecreëerd, respectievelijk het kapitalistische blok en het communistische blok.
De koude oorlog weerhield een hereniging van het land waarna de beide delen een eigen regering kregen en verder zouden gaan als Noord-Korea en Zuid-Korea. Het noorden wat de twee Korea's wilde samenvoegen tot één communistisch land, viel het zuiden in 1950 aan. Dit was de directe aanleiding van de Koreaanse oorlog.
Zo ontstaat een scheidslijn dwars door Duitsland en Europa, die het IJzeren Gordijn wordt genoemd. Het IJzeren Gordijn is eigenlijk gewoon een metafoor voor de grensafscheidingen tussen Oost- en West-Europa in de periode van 1945-1989, die liepen van het noorden van Scandinavië tot Griekenland.
In de late jaren 80 probeerde de laatste Sovjetleider Michail Gorbatsjov de staat te hervormen met zijn beleid van perestrojka en glasnost, maar de Sovjet-Unie stortte in elkaar en werd officieel ontbonden in december 1991 na de mislukte Augustusstaatsgreep in Moskou.
De Sovjet-Unie kent een dictatoriale staatsvorm. Het communistische, economische systeem komt nooit echt tot bloei en er is weinig welvaart. Eind jaren tachtig, begin jaren negentig zit de economie zo in het slop en is de bevolking zo ontevreden, dat de Sovjet-Unie langzaam uit elkaar valt.
Het belangrijkste exportproduct van Rusland is energie, olie en aardgas, met een aandeel van twee derde in de totale exportopbrengsten. Fluctuaties in de export zijn vooral het gevolg van veranderingen van de olieprijs op de wereldmarkt.
Het Russische Rijk strekte zich uit over bijna 22 miljoen vierkante kilometer en had in 1897 een bevolking van meer dan 125 miljoen mensen. Het was enorm groot, en op zijn hoogtepunt strekte het zich uit over drie continenten: Europa, Azië en Amerika, waar het ook de macht had verkregen over Alaska.
Van 1917 tot 1919 was Kiev de hoofdstad van de Volksrepubliek Oekraïne. In 1922 werd Oekraïne een sovjetrepubliek, maar de hoofdstad werd Charkov, tot in 1934 Kiev weer de hoofdstad werd.
Oekraïne is een land in het oosten van Europa dat grenst aan Rusland, Wit-Rusland, Polen, Slowakije, Hongarije, Roemenië en Moldavië. De hoofdstad is Kiev. Andere bekende steden zijn Odessa, Donetsk en Tsjernobyl. Ook ligt hier de autonome Republiek van de Krim.
Polen werd een satellietstaat van de Sovjet-Unie in 1944 en kreeg in 1952 de naam Volksrepubliek Polen. Studenten protesteerden in 1968 massaal tegen de communistische dictatuur.
De Tweede Wereldoorlog heet niet voor niets een 'wereldoorlog'. Bijna 60 landen zijn direct of indirect betrokken. Iedere staat wordt bijna 'gedwongen' partij te kiezen voor de geallieerden of de asmogendheden met nazi-Duitsland, Italië en Japan als belangrijkste spelers.
De Koude Oorlog was een periode van spanningen tussen de Verenigde Staten (en bondgenoten) en de Sovjet-Unie (en bondgenoten). De oorlog was tussen de kapitalistische landen onder leiding van de Verenigde Staten en de communistische landen onder leiding van de Sovjet-Unie.