De breuk loopt in Nederland grofweg van Roermond tot Oss en scheidt de hoger gelegen Peelhorst van de langzaam naar beneden zakkende Roerdalslenk. Dit proces is nog steeds gaande en de gemiddelde verticale beweging langs de breuk is ongeveer 5 cm per duizend jaar.
Zijn er dan breuken bij Xanten? In het grensgebied van Nederland en Duitsland, waar Xanten ligt, bevinden zich inderdaad breuklijnen. We zitten hier vlak bij de Venlo-slenk, die aan de oostzijde begrensd wordt door de Viersen-breuk. Deze breukzone ligt in Duitsland en loopt min of meer langs de grens.
Aantal aardbevingen in Nederland door gaswinning
In 2022 heeft het KNMI in totaal vijf aardbevingen gemeten bij kleine gasvelden. Twee hiervan, waaronder één met een magnitude van 1,7 op de schaal van Richter de zwaarste buiten het Groningen-gasveld, vonden plaats in het Kommerzijl-gasveld in de provincie Groningen.
Nederland ligt midden op de Euraziatische Plaat. Midden op de min of meer stabiele platen kunnen ook aardbevingen voorkomen als gevolg van bewegingen in regionale breukensystemen in de aardkorst. Deze bewegingen ontstaan door tektonische krachten aan de randen van de platen.
Hoe lager een gebied ligt, hoe meer sediment er afgezet kan worden. De daling maakt ruimte vrij voor nieuwe sedimenten. Tektonische processen onder de Nederlandse bodem, als gevolg van de bewegingen van Afrika ten opzichte van de Euraziatische plaat, doen Nederland kantelen.
Zwaarste beving bij Loppersum
Op 14 juli vond de krachtigste aardbeving van 2020 plaats bij Loppersum. Deze had een magnitude van 2,7 op de schaal van Richter. De zwaarste geïnduceerde aardbeving ooit in Nederland gemeten was op 16 augustus 2012 in het Groningse Huizinge met een magnitude van 3,6.
Nederland heeft relatief milde aardbevingen. Dat komt doordat ons land niet bij de rand van een tektonische plaat ligt. Toch komen er ook af en toe aardbevingen voor die voelbaar zijn. Vooral in Limburg vanwege haar ligging op een geografische breuklijn.
Per 1 januari 2021 heeft Nederland 495 ontdekte aardgasvoorkomens. Bijna de helft hiervan (221) is momenteel in productie, dit zijn er 5 meer dan vorig jaar. Daarnaast is een viertal gasvelden operationeel als gasopslagfaciliteit (plus nog één gasopslag in zoutcavernes).
Özcan Akyol: 'Helft van Turkije is verwoest, een gebied bijna drie keer zo groot als Nederland' De aardbeving in Turkije en Syrië heeft niet alleen heel veel mensenlevens gekost.
In de vierdelige serie 'Breuklijnen, Sinan in de banlieues van Europa' gaat Sinan Can naar vier kwetsbare wijken van Parijs, Londen, Stockholm en Brussel.
De San Andreas breuklijn is een lijn waar de Pacifische en de Noord-Amerikaanse plaat elkaar treffen. De breuklijn is ongeveer 30 miljoen jaar oud. Deze lijn loopt van het noorden van de Golf van Californië naar de Grote Oceaan en de platen maken hier een transforme beweging.
De zwaarste aardbevingen vinden meestal plaats langs de kusten van de Amerika of langs de lijn van Japan naar Nieuw-Zeeland. In beide gebieden botsen 2 grote platen op elkaar en ook liggen daar de grootste breuklijnen.
Waar komen aardbevingen voor? De aardbevingen vinden plaats in de directe omgeving van de gasreservoirs. Gasreservoirs in Nederland bevinden zich onder andere in Groningen, Drenthe, Friesland en in Noord-Holland zoals bij Bergen en Castricum. De grootste is het Groningen-gasveld.
Breuklijnen zijn de lijnen die onze aardkorst in meerdere stukken verdelen. Ze lopen lang niet recht en kronkelen als een malle. De breuklijnen verdelen de aarde in verschillende platen: ook wel tektonische platen genoemd.
22 mei 1960 – Aardbeving bij Valdivia, Chili. Dit is de krachtigste aardbeving die ooit gemeten is, met 9,5 op de momentmagnitudeschaal. 10 oktober 1980 – Algerije, El Asnam, magnitude 7,7. Er vielen 3.500 doden.
De bekende gasreserves bedragen op dit moment ongeveer 1,885 biljoen kubieke meter wereldwijd. In figuur 1 vind je de verdeling naar landen. Vooral Iran (18%) en Rusland (18%) en het Midden-Oosten als regio (39,6%) bezitten een sleutelrol in de voorraadsituatie van de wereldwijd bekende reserves.
Op drie plekken is in Nederland aardolie gevonden: in Zuidoost-Drenthe (het Schoonebeek-veld), in de omgeving van Rotterdam en in de Noordzeebodem.
In het Nederlandse deel van de Noordzee is in 2021 door alle gasproducenten gezamenlijk, 8,9 miljard kuub gas gewonnen. NAM heeft daarvan 1,7 miljard kuub geproduceerd en is daarmee de derde gasproducent op zee.
Er is geen specifieke kansberekening wanneer en hoeveel aardbevingen in ons land kunnen plaatsvinden, laat een woordvoerder van het KNMI weten aan Hart van Nederland.
Aardbevingen komen vooral voor in de buurt van een grote breuklijn. Dat is de lijn waar twee tektonische platen bij elkaar komen. Er zijn een paar grote in de Stille Oceaan, in Zuid-Amerika, bij Japan, en bij de Himalaya. Europa is redelijk gevrijwaard van grote breuklijnen.
Aardbevingen ontstaan onder de grond in de aardkorst. Die aardkorst bestaat uit verschillende platen die als een soort puzzel tegen elkaar liggen. Op sommige plekken in de wereld komen de platen tegen elkaar aan. Dat worden breuklijnen genoemd.
Recht hierboven, aan het aardoppervlak, ligt het epicentrum. Het epicentrum is het punt waar de aardbeving het sterkst wordt gevoeld.
Eerst een seconde of twee een toenemend gerommel als van een vrachtwagen, dan een felle knal.Hierna volgt een laagfrequent geluid maar meer en hevige trilling van de S-golf.
Met een totaal van 12 aardbevingen boven de 1,5 is het aantal bevingen in het Groningen-gasveld in 2022 vergelijkbaar met 2021. In 2022 was de zwaarste aardbeving op 8 oktober bij Wirdum met een magnitude van 3,1. Eerder dat jaar vond bij Uithuizen een reeks van 7 aardbevingen in een korte tijd plaats.