Denkt u nog recht te hebben op een erfenis? Mogelijke erfgenamen kunnen via het ministerie van Financiën via de website van de Rijksoverheid zoeken naar vergeten erfenis. Als u denkt dat u aanspraak heeft, dien dan schriftelijk een claim in bij het ministerie van Financiën.
Hoe vind ik de erfenis van een onbekend familielid? Je kan in een databank opzoeken of er nog een erfenis op je te wachten staat. Dat bestand heet de consignatiekas. Zo kan je gratis uitzoeken of er nog ergens een erfenis op je staat te wachten.
Als u informatie zoekt over een erfenis kunt u terecht bij de rechtbank in de woonplaats van de overledene. Welke rechtbank bevoegd is in welke woonplaats, kunt u zien op de kaart met rechtbanken op Rechtspraak.nl. Bij de rechtbank kunt u gratis het boedelregister inzien.
Als u informatie zoekt over een erfenis kunt u dit opzoeken in het boedelregister. Iedere rechtbank heeft een eigen boedelregister. Dit register is openbaar.
Op zoek naar een erfenis
Die kans is er wel degelijk gezien er nog veel erfloze nalatenschappen zijn. Je kan altijd in het Belgisch Staatsblad zoeken op "onbeheerde nalatenschap". Dan kom je te weten voor wie zijn nalatenschap er een curator werd aangesteld en wat je moet doen om die eventueel te claimen.
Contacteer een notaris om de verdeling van de nalatenschap minnelijk te proberen regelen. De notaris kan voor jou de andere erfgenamen opsporen en contacteren. Ook kan de notaris nagaan of de overledene een testament maakte. Meestal zal de notaris een inschatting kunnen geven over wat je kan verwachten van de erfenis.
De notaris zal de erfgenamen volgens het testament informeren. Hij zal zijn best doen de erfgenamen op te sporen, maar hoeft niet de wereld af te zoeken naar een onvindbare erfgenaam.
Let wel op: de erfenis komt niet meteen toe aan de Staat als deze in de consignatiekas wordt gestort. Rechthebbenden kunnen namelijk daarna nog binnen 20 jaar aanspraak maken op de erfenis. Daarna is het recht om aanspraak te maken op de nalatenschap verjaard. Dat geldt ook voor onbeheerde banktegoeden van de erflater.
Het recht van de legitimaris om aanspraak te maken op de legitieme portie (het kindsdeel) vervalt wanneer hij niet binnen een door een belanghebbende (meestal erfgenaam) gestelde redelijke termijn, en uiterlijk 5 jaar na het overlijden van de erflater, heeft aangegeven dat hij zijn legitieme portie wenst te ontvangen.
Hoeveel tijd dat is, verschilt sterk per nalatenschap. In een vrij overzichtelijke situatie duurt de afwikkeling al snel ruim een jaar. In ingewikkelde omstandigheden kan dit ook oplopen tot meerdere jaren. Pas na afwikkeling van de nalatenschap kan de erfenis verdeeld worden onder de erfgenamen.
In principe geen notaris nodig
In beginsel zijn het de erfgenamen zelf die gezamenlijk verdelen, tenzij er een executeur-afwikkelingsbewindvoerder (ook wel drie sterren executeur genoemd) is die op grond van het testament bevoegd is om zelfstandig te verdelen.
In de wet is een mogelijkheid geschapen voor de legitimaris om informatie op te vragen bij de overige erfgenamen of bij de executeur. De onterfde erfgenamen, de legitimaris, heeft recht op inzage in en afschrift van alle bescheiden die hij of zij voor de berekening van zijn legitieme portie nodig heeft.
Als u een erfenis verwerpt, dan krijgt u niets uit de nalatenschap, ook geen fotoboeken of brieven. U bent niet aansprakelijk voor eventuele schulden. U bent niet betrokken bij de afwikkeling van de nalatenschap.
Als iemand een nalatenschap verwerpt, is deze persoon geen erfgenaam meer. Hierdoor treedt plaatsvervulling op (iemand anders komt dan in de plaats van de erfgenaam die verworpen heeft). In een testament kan van deze automatische plaatsvervulling worden afgeweken.
U kunt uw kind echter nooit voor 100% onterven. Dit komt omdat een kind altijd aanspraak kan maken op de legitieme portie. Dat is de helft van het deel waar uw kind normaal gesproken ontvangt. Een testament heeft geen invloed op de legitieme portie.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.
Kortom: een verklaring van erfrecht is niet altijd nodig. In situaties waarbij de partner erft is deze verklaring niet altijd noodzakelijk. Meestal wordt het initiatief om een verklaring van erfrecht op te stellen pas genomen als dit door een instantie wordt gevraagd. Dit is altijd pas ná het overlijden.
Verdeling aanvechten
Een erfgenaam die denkt dat hij of zij in de erfenis niet alles heeft ontvangen waar hij recht op heeft, kan de verdeling uit het testament aanvechten. De wet benadrukt echter dat de waarde van zijn deel lager moet zijn dan 25% van de waarde van het deel van de andere erfgenamen.
Wie een uitkering ontvangt, moet er in sommige gevallen rekening mee houden dat de erfenis wordt verrekent met de uitkering. Dat geldt ook voor wie toeslagen ontvangt. Het ontvangen van een erfenis heeft geen invloed op de hoogte van de volgende uitkeringen: Pensioen.
Als jullie het onderling niet eens kunnen worden over de verdeling, kan iedere erfgenaam bij de rechter een verdeling afdwingen. Niet verdelen is geen optie. Uiteindelijk zal de nalatenschap toch echt afgewikkeld moeten worden.
Een bankrekening op 1 naam wordt na het overlijden van de rekeninghouder meestal geblokkeerd. Vaak kunnen er dan geen betalingen meer gedaan worden. Zoals automatische incasso's en periodieke overboekingen. Houd hier dus rekening mee als je zaken regelt voor de overledene.
Beleggen geld uit de erfenis
Je kunt zelf gaan beleggen, maar je kunt ook samen met de beleggingsexperts van je bank gaan beleggen. Of je kunt je beleggingen laten beheren door je bank. Beleggen is niet zonder risico's. De waarde van het vermogen dat je inlegt kan dalen.
De uiteindelijke rekening voor het afwikkelen van de erfenis kan een paar honderd euro zijn als er een duidelijk testament is of wanneer alle erfgenamen het snel eens worden. Maar het kan ook duizenden euro's of zelfs nog meer kosten. Doorgaans worden de notariskosten betaald uit de erfenis.
Op grond van de Wet op het notarisambt is het mogelijk om het openen van een testament uit te stellen tot na de uitvaart. Dit kun je bijvoorbeeld opnemen in je testament als je iemand onterft en niet wilt dat iemand daar achter komt voor je begrafenis. In dat geval is je testament pas na een kleine week openbaar.