Op het moment zelf voel je er niets van, maar eens alle verdoving is uitgewerkt kan je een knip als bijzonder pijnlijk ervaren, en dit tot lang na de bevalling. Ten eerste geneest het trager dan een spontaan scheurtje -zolang het niet om een ernstige variant gaat weliswaar- omdat er vier weefsels moeten herstellen.
De wond is nog steeds wat gezwollen en het littekenweefsel is stug. Het soepeler worden van het weefsel duurt 6 tot 12 weken. Bij druk op de wond kan het nog pijn doen. Na 12 weken is er nog altijd een rood streepje zichtbaar en kan het ook nog steeds wat stug aanvoelen.
In Nederland wordt maar liefst 33% van de bevallingen van een eerste kind ingeleid, 46% krijgt een knip! Dit blijkt uit een internationaal studie in 13 landen van de afdeling Midwifery Science van Amsterdam UMC.
Wat is inknippen precies en wanneer gebeurt het? Tijdens een gewone bevalling passeert het kindje het bekken, de vagina, de spieren en huid van de bekkenbodem. Wanneer hierbij scheurtjes ontstaan in de huid, het slijmvlies van de vagina of de spieren van de bekkenbodem, wordt dat inscheuren genoemd.
Uitscheuren houdt dus in dat er een scheurtje/ruptuur ontstaat tijdens de bevalling. Meestal is dit onschuldig, maar het kan ook erg vervelend en pijnlijk zijn.
Een scheurtje geneest veel makkelijker en doet minder pijn tijdens de kraamdagen dan een knip. Bij een knip ga je immers dwars door alle structuren van het weefsel heen, een scheurtje volgt de natuurlijke structuur van het weefsel waardoor het beter geneest.
Hoewel de kans op scheurtjes dus redelijk groot is, is de kans op totale rupturen klein (2%). Al met al zou je kunnen zeggen dat tweederde van de vrouwen die van hun eerste kindje bevallen in de eerste lijn, zonder veel problemen bevallen. Eénderde wordt ingeknipt of krijgt een tweede- of derdegraads scheur.
Deze knip is meestal tussen de 2,5 en 7,5 cm groot en wordt aan de rechter- of linkerzijde gezet. Een episiotomie is ook mogelijk recht naar beneden richting de anus, maar hierbij is de kans groter op verder uitscheuren. Deze knip wordt in Nederland alleen gezet als er geen andere optie is.
Een episiotomie is meestal tussen de 2,5 cm en 7,5 cm groot. Een episiotomie kan in verschillende richtingen gezet worden. In Nederland wordt meestal een knip naar links gezet (een mediolaterale episiotomie). Deze knip vermindert de kans op een totaalruptuur.
Kan je een episiotomie voorkomen? Als je geen knip of episiotomie wil, kan je tegen het einde van je zwangerschap je perineum masseren met een plantaardige olie om het te verzachten. Je perineum is immers een spier en hoe flexibeler deze spier is, hoe kleiner de kans dat een knip nodig is.
Meestal wordt de knip gezet naar links, gezien vanuit oogpunt van de patiënt (een mediolaterale episiotomie), dit in tegenstelling tot de VS, waar de knip meestal in het midden wordt gezet (een mediane of laterale episiotomie).
In de media is er volop aandacht over het inknippen tijdens de bevalling. Inknippen gebeurt door de verloskundige thuis of poliklinisch of door gynaecologen in het ziekenhuis.
Hoe verzorg je nadien je litteken? Men zal de knip dichtnaaien met draadjes die verteerbaar zijn (men hoeft ze dus nadien niet meer te verwijderen). Een goede verzorging is wel nodig. Je kunt dat zelf het best doen door de wonde zo vaak mogelijk met water te spoelen, zeker nadat je hebt geplast.
Na 3 maanden heeft 78,3% van de vrouwen weer gemeenschap gehad, bij zes maanden 94%, en dit loopt op tot 98% bij achttien maanden. De meeste vrouwen ervaren pijn bij de eerste keer gemeenschap na de bevalling (85,7%). Bij achttien maanden na de geboorte heeft 24% van de vrouwen nog pijnklachten bij vrijen.
Tips om de eerste keer seks na de bevalling zo prettig mogelijk te laten verlopen: Wacht in ieder geval 3 weken voordat je weer geslachtsgemeenschap hebt.
Hechtingen. De meeste wonden worden gehecht met hechtdraad dat na enkele dagen vanzelf oplost en uit de wond verdwijnt. Dit kan variëren tussen de 2 en 14 dagen. Het vroegtijdig verlies van draden is dus niet verontrustend.
Nadat de baby en de placenta geboren zijn, kan je worden gehecht door de verloskundige of gynaecoloog. Bij hechtingen worden hechtdraadjes gebruikt die vanzelf oplossen. Je hechtingen kunnen in het begin pijnlijk zijn. Ook kunnen de hechtingen na een paar dagen wat gaan trekken of jeuken.
Tips bij herstellen met hechtingen na de bevalling
Raak de wond zo min mogelijk aan, want dan kan het genezingsproces langer duren. Je mag de wond wel twee keer per dag schoonspoelen met water zonder zeep, waarna je de wond voorzichtig droog dept. Zorg voor schoon kraamverband, om ontstekingen te voorkomen.
Waarom wordt het gedaan? Er zijn twee redenen waarom een knip wordt gedaan: Ofwel verkeert de baby in nood (hij zal dan een slecht hartritme vertonen) of is de moeder uitgeput en moet de bevalling sneller gaan.
Inknippen of choppen
Hierdoor kun je meer volume creëren en krijgt het kapsel een speels effect. Je knipt de haarpunten in, door de schaar diagonaal in het haar te plaatsen. Kappers noemen het inknippen ook wel choppen. Als de klant een dikke haarbos heeft kun je sterk diagonaal inknippen.
Je kunt uitscheuren tijdens de bevalling doordat er scheurtjes ontstaan in de spieren en de huid van je bekkenbodem. Een vrouw merkt meestal niet dat er een scheurtje ontstaat. Door de spanning die aan het eind van het persen op de vagina staat, wordt het perineum (stukje tussen vagina en anus) gevoelloos.
"Als de scheur groter wordt, kan de baby met vruchtwater en al in de buik van de moeder terechtkomen tussen de darmen. Dan moet er snel worden ingegrepen, want het kind kan uiteindelijk niet overleven buiten de baarmoeder. Daarnaast kan een baarmoederscheur voor veel bloedverlies bij de moeder zorgen.
De genezing van een episiotomie duurt een paar weken. De hechtingen lossen vanzelf op, maar de incisieplek kan de eerste week na de geboorte nog gevoelig zijn. Infectie is mogelijk wanneer de incisie niet goed schoongehouden wordt. Bij een goede perineale zorg (zie hieronder) zal dit niet gebeuren.
Tijdens een gewone bevalling passeert het kindje het bekken, de vagina en de spieren en huid van de bekkenbodem. Wanneer hierbij scheurtjes ontstaan in de huid, het slijmvlies van de vagina of de spieren van de bekkenbodem, spreken we van inscheuren. Een ander woord voor een scheur is een ruptuur.