Nee, niet iedereen kan na overlijden organen of weefsels afstaan. Een arts bekijkt bij iemands overlijden of de organen of weefsels geschikt zijn voor donatie. Ook als iemand ziek is, of medicijnen gebruikt kan donatie soms nog doorgaan.
Op 1 juli 2020 is de gewijzigde donorwet ingegaan. Deze legt vast dat iedereen vanaf 18 jaar in het Donorregister komt te staan. In het Donorregister is de keuze geregistreerd voor het wel of niet doneren van organen en weefsels na overlijden.
Begin 2020 heeft 49 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister, op 1 juli 2021 was dat 75 procent.
"Je kunt iemand niet verbieden om geen donororgaan te mogen ontvangen als diegene zelf géén organen ter beschikking stelt na zijn dood.
Om geschikt te zijn voor donatie is het van belang dat de organen en weefsels in goede conditie zijn. Maar dat wil niet zeggen dat mensen die ongezond leven (te veel eten, roken, drinken, weinig bewegen) niet geschikt zijn als donor. Ook van hen kunnen sommige weefsels en organen gebruikt worden.
Wat gebeurt er als u niets invult? Als u niets invult, komt er bij uw naam te staan 'Geen bezwaar tegen orgaandonatie'.Uw organen en weefsels kunnen na uw overlijden naar een patiënt gaan. De arts in het ziekenhuis bespreekt dit met uw familie.
Als de overledene geregistreerd staat als orgaan- of weefseldonor, kunnen nabestaanden donatie alleen tegenhouden bij zwaarwegende redenen of bij jongeren onder de 16 jaar. Staat de overledene geregistreerd met geen bezwaar, dan kunnen de nabestaanden aannemelijk maken dat de overledene echt geen donor had willen zijn.
U kunt een keer €381 krijgen voor een nierdonatie of €425 voor donatie van een deel van de lever. Dit is voor verschillende kleinere uitgaven. Zoals parkeerkosten of spullen die u nodig hebt als u in het ziekenhuis moet slapen. Medische kosten die de zorgverzekeraar niet betaalt.
Bij orgaandonatie is het helaas niet mogelijk om thuis te overlijden. Orgaandonatie na euthanasie vindt altijd plaats in een ziekenhuis: artsen moeten de organen namelijk snel na uw dood uitnemen. Voor weefseldonatie is geen onderzoek nodig en u kunt thuis overlijden.
Afscheid kunnen nemen van een overledene is altijd mogelijk. Of iemand nu orgaan- of weefseldonor is na overlijden. Dat kan zowel vóór als na de donatie. Het uitnemen van organen of weefsels gebeurt zorgvuldig en met respect voor de overledene en de familie.
Kan iedereen orgaandonor zijn? Nee, niet iedereen kan na overlijden organen of weefsels afstaan. Een arts bekijkt bij iemands overlijden of de organen of weefsels geschikt zijn voor donatie. Ook als iemand ziek is, of medicijnen gebruikt kan donatie soms nog doorgaan.
Orgaandonatie alleen bij overlijden in het ziekenhuis
Orgaandonatie is alleen mogelijk wanneer iemand in het ziekenhuis is overleden. De arts stelt de dood vast door vastgelegde regels en afspraken te volgen. Overlijdt een donor door hersenletsel, dan volgt de arts het hersendoodprotocol.
Als een donor alle organen kan doneren, dan kan hij 8 levens redden: met het hart, 2 nieren, 2 longen, de lever, de alvleesklier en de dunne darm. Gemiddeld doneert een donor 3 organen. Ieder jaar redden orgaandonoren zo de levens van ongeveer 1200 mensen.
Als uw familie of naaste na uw overlijden niet weet of u orgaandonor bent, kunnen zij contact opnemen met uw arts.De arts kan dan het Donorregister raadplegen.
Je bent niet verplicht om te doneren. Je kunt altijd zelf een keuze maken en die mag net zo goed NEE zijn. Er is geen straf op niet zelf iets registreren.
Je kunt gegevens opvragen via de website Donorgegevens.nl. Als je tussen 12 en 15 jaar bent, kun je alleen lichamelijke kenmerken en sociale gegevens van je donor opvragen. Zoals bijvoorbeeld de haarkleur of wat voor soort werk je donor doet. Als je jonger bent dan 12 jaar, kunnen je ouders deze informatie opvragen.
Als u besluit hersendonor te worden, geeft u de Nederlandse Hersenbank toestemming om na uw overlijden uw hersenen te verwijderen, op te slaan en uit te geven voor wetenschappelijk onderzoek. Registratie bij de Nederlandse Hersenbank is mogelijk vanaf de minimale leeftijd van 18 jaar.
Toename wachtlijst
In totaal wachten in Nederland 1298 mensen op een nieuw orgaan van een overleden donor, ten opzichte van 1257 vorig jaar. Voor nieren (+9%), hart (+5%) en longen (+3%) is de wachtlijst het meest gestegen, alleen voor een lever is de wachtlijst gedaald.
Donornier van overleden donor
Gemiddeld blijft een getransplanteerde postmortale nier 10 jaar werken. Daarna moet je weer op de wachtlijst voor een donornier en dialyseren.
Wanneer iemand overlijdt doordat het hart is stilgevallen, krijgt het hart geen zuurstof meer. Als die zuurstofvoorziening niet snel op gang komt, sterft het hartweefsel af. Hierdoor is het hart niet meer geschikt voor transplantatie. Daarom werden de harten van deze donoren eerder niet gebruikt voor transplantatie.
Met één gezonde nier kunt u prima leven. De overgebleven nier neemt het werk van de weggehaalde nier voor een deel over. Uw totale nierfunctie is dan zo'n 65 tot 75% van toen u nog twee nieren had.
Tijdens en na de onderzoeken krijgt het hart zuurstof door de machine en kan het blijven kloppen. Doordat het hart en de organen zuurstof krijgen, blijft donatie van organen mogelijk. De borstkas gaat op en neer, het hart klopt en het lichaam is warm.Toch is de patiënt medisch en voor de wet echt dood.
Bij orgaandonatie wordt een orgaan of weefsel afgestaan aan iemand waarbij een orgaan niet (goed) meer functioneert. De persoon die het orgaan afstaat, noemt men een donor. Dit kan een levend of overleden persoon zijn.
Waarom donor worden? Donororganen en -weefsels zijn nodig om ernstig zieke mensen te helpen die anders overlijden. De wachtlijst voor een transplantatie is helaas nog steeds erg lang. Ruim 3,5 miljoen mensen hebben laten vastleggen dat ze donor willen zijn na hun overlijden.