In Indonesië is satésaus simpelweg een saus voor over de saté, dat zou in principe elke soort saus kunnen zijn. Pindasaus is dus eigenlijk de enige juiste benaming voor onderstaande saus op basis van pinda's, ook al noemen de meeste Nederlanders het waarschijnlijk gewoon “satésaus”.
Pindasaus en satésaus zijn van oudsher niet hetzelfde - al is dit vooral een puristenkwestie. Pindasaus is een saus op basis van pinda's en met satésaus worden alle sauzen voor bij de saté bedoeld.
Een recept dat vaak in Nederland wordt gemaakt bevat onder andere: pindakaas, melk, ketjap en kruiden (zoals (gedroogde) spaanse pepers om het pittiger te maken). Sommige pindasauzen bevatten ook gebakken uien, korianderzaad, komijnzaad, citroengras, kentjoer, trassie en tamarinde.
De saus wordt gemaakt van een pasta van gemalen pinda's, oftewel pindakaas. Naast pindakaas voegt men vaak ketjap, chilipeper, melk, sambal, kokosmelk en kruiden toe naar smaak zoals gember en andere kruiden. In Nederland worden de termen 'pindasaus' en 'satésaus' vaak door elkaar gebruikt.
Het werd satésaus genoemd omdat het vaak bij saté geserveerd werd. Eerst was deze saus alleen te vinden in restaurants, maar vanaf de jaren zestig is satésaus ook te koop in de supermarkt. Satésaus veroverde in een korte tijd de harten van alle lekkerbekken van Nederland.
Beste pindasauzen
Het best uit de test kwam een Verstegen-variant met de naam Kant & Klare Satésaus natriumarm. Het testoordeel voor deze uitschieter is een 9,5 op een schaal van 0 tot 10. Ook Inproba scoort hoogt met de Satésaus kant en klaar. Het rapportcijfer kwam voor deze satésaus uit op een 7,6.
In sauzen zitten ook suikers. Voor de verandering scoort mayonaise hier juist wél goed. Daar zit namelijk maar 3 procent suiker in. Het rijtje is verder als volgt: fritessaus (7 procent), Joppiesaus (12 procent), ketchup (14 procent), satésaus (19 procent) en curry (25 procent).
Pindasaus is niet de gezondste keuze, omdat er veel calorieën en vet in zit. Een goed alternatief voor pindasaus zijn rode sauzen. Die zijn vaak gemaakt van groenten en kruiden en daardoor minder vet en calorierijk.
Spreek uit: sâh-tèh
Saté, het gros van Nederlands legt bij de uitspraak de klemtoon op de tweede lettergreep. In het Indonesisch en Maleis hebben de meeste woorden een lichte klemtoon op de voorlaatste lettergreep. Zo ook bij saté: de Indische uitspraak is 'sâh-tèh', met tweemaal korte klinkers.
De meeste satésauzen bevatten veel suiker en flink wat zout. Ook zijn ze rijk aan vet. Maar het gaat wel om de gezonde vetten. Die zijn voornamelijk afkomstig van de pinda's zelf.
De originele betekenis van saté is een 'houten prikker met stukjes vlees'. Het gaat dus echt om het vlees dat op een bepaalde manier gesneden en geserveerd wordt. In Nederland wordt saté en satésaus nogal eens door elkaar gehaald. Satésaus is de saus op basis van pinda's (geen pindasaus) die erbij wordt geserveerd.
Extra informatie. Saté Pittig is een heerlijk gemarineerde kipsaté in een pikante pindasaus, speciaal voor de pittige eters. Elk zakje Saté Pittig bevat 4 stokjes kipsaté en extra veel pindasaus. Heerlijk bij de Oosterse maaltijd, frietjes, op brood of gewoon als lekker tussendoortje!
Q Kan Wijko satésaus ook koud gebruikt worden? A Absoluut.
Je kunt de saus opwarmen in de magnetron. Dit middelgrote bakje bevat 150ml en is genoeg voor ongeveer 1-3 personen. Het aantal personen hangt erg af van de situatie en hoeveel saus je gebruikt voor een hapje.
Remco Wols van restaurant Jansen & Jansen in Schijndel maakt de lekkerste saté van Nederland. Dat werd maandag 5 oktober bekend tijdens de gelijknamige wedstrijd in Amsterdam.
Wie liever varkenssate heeft, kan het beste naar de Aldi. Dit blijkt uit een test in de Consumentengids. De KoBa van Jumbo kost slechts €0,27 per 100 gram en is daarmee samen met enkele andere de goedkoopste uit de test. De testers hebben vooral gekeken naar de hoeveelheden zout, vet en suiker in de saté.
U kan deze in de verpakking opwarmen in een pannetje met water tegen de kook aan gedurende 20 minuten. U kan ook deze verpakking loshalen, en de kipsaté op een bord leggen en in de magnetron verwarmen.
Joppiesaus, satésaus en fritessaus scoren in de middenmoot, met zo'n 60 kilocalorieën per portie. Curry doet het al een stuk beter, maar ketchup is de echte winnaar: dat bevat acht keer minder calorieën dan mayonaise.
Bij een gesloten verpakking kijk naar de houdbaarheidsdatum en serveer het vóór die datum. Bij een geopende verpakking kijk dan naar het bewaaradvies hoe je de satésaus het beste kan bewaren. In het algemeen kun je een geopende verpakking 3 dagen in de koelkast bewaren of 3 maanden in de vriezer.
Wat blijkt: de meeste kant-en-klare pindasauzen zijn te zoet en sommigen juist te zout. De Consumentenbond onderzocht zeventien kant-en-klare satésauzen. Deze sauzen moet je alleen nog even opwarmen in de magnetron en daarna serveren.
Een patatje oorlog bestaat in de meeste gevallen uit een portie friet met daarover een klodder mayonaise, pindasaus en (vers) gesnipperde uitjes.
Een patatje speciaal is patat met mayonaise, curry of ketchup en gesnipperde uien. Daar is weinig twijfel over mogelijk. Maar een patatje oorlog is er in veel varianten.