Overspanning geeft klachten zoals moeheid, slaapproblemen, prikkelbaarheid, piekeren, concentratie- en geheugenproblemen. U heeft het gevoel dat u geen grip meer heeft op uw situatie. Het lukt u niet meer om uw dagelijkse bezigheden goed te blijven doen.
Het komt vaak voor dat mensen te lang onder spanning staan, bijvoorbeeld door problemen in de privésituatie of op het werk. Ze krijgen last van klachten als slecht slapen, piekeren en voelen zich opgejaagd. Ze raken het overzicht kwijt en verliezen grip op de situatie. Dit noemen we overspannenheid.
Het verschil tussen een burn-out hebben en overspannen zijn, is dat overspannenheid omkeerbaar is. Dat betekent dat als je de oorzaak van de stress wegneemt, je snel weer herstelt. Dit geldt niet voor een burn-out. Iemand met een burn-out moet doorgaans een lange tijd stoppen met werken om volledig te herstellen.
1: Dat ligt aan de klachten die je hebt
Als chronische stress heeft geleid tot overspannenheid, kan je hiervan meestal binnen enkele weken herstellen. Als chronische stress tot burn-out heeft geleid, is jouw lichaam uitgeput. Bij uitputting duurt herstel meestal een halfjaar, een jaar of zelfs langer.
Constant iets willen eten. In de overlevingsstand kun je niet goed meer het verschil voelen tussen nerveus zijn, moe zijn en honger hebben. Alle drie geven een draaierig gevoel in je buik en een licht gevoel in je hoofd waardoor je geneigd bent om steeds te willen eten (waarschijnlijk het liefst met suiker en vet).
Iemand met een burn-out zou wel graag naar buiten willen, maar denkt dat hij het niet meer kan. Als je depressief bent, heb je nergens zin in. Als je een burn-out hebt, overheerst het gevoel dat je het gewoon niet meer kunt klaarspelen.” Het is belangrijk dat een psycholoog de juiste diagnose stelt.
Probeer meerdere pauzemomenten te nemen, ga eens koffie halen. Maak een breindump. Probeer alles wat in je hoofd zit op te schrijven. En steeds al er een nieuwe taak bij komt, voeg deze toe aan je lijst.
Te lang te veel stress, of spanning, zorgt ervoor dat je hersenen minder goed functioneren. Hierdoor kun je bijvoorbeeld vaker dingen gaan vergeten, snel afgeleid zijn en gevoeliger zijn voor negatieve emoties. Dit is te voorkomen door je hersenen voldoende rustmomenten te geven.
- Overspannenheid: Grofweg is medisch gezien van overspannenheid sprake bij een combinatie van de navolgende klachten: slapeloosheid, gestoorde of onrustige slaap, prikkelbaarheid, niet tegen drukte kunnen, emotionele labiliteit, piekeren, zich gejaagd voelen, concentratieproblemen of vergeetachtigheid.
Als gevolg van langdurig véél te veel stress is het lijf uitgeput en zijn regelprocessen in de hersenen veranderd. Dát is de oorzaak van deze malaise. Om te herstellen moet het ontregelde brein weer normaal gaan functioneren. Dat gaat niet vanzelf en het heeft veel tijd nodig.
Wat is een onrustig gevoel? Een onrustig gevoel ervaar je door het hebben van een snelle hartslag en een hoge ademhaling. Het wordt vaak veroorzaakt door het hormoon cortisol, dat een stofje afgeeft waardoor je energielevel snel toeneemt.
U bent bijvoorbeeld moe of snel boos, u slaapt slecht of piekert veel. U heeft het gevoel dat u geen grip meer heeft op uw situatie. U kunt niet meer goed doen wat u normaal elke dag doet. Accepteer dat u overspannen bent en neem rust.
We hebben dus nood aan zo'n bloedmerker, want er bestaat geen consensus binnen de medische wereld over de diagnose van burn-out. Officieel kan je burn-out momenteel niet vaststellen", aldus professor Godderis. Het is wel niet de bedoeling dat de bloedtest alle andere klinische testen zal vervangen.
Het is absoluut onverstandig om aan te geven dat je écht niet meer wilt werken en/of terugkeren of dat je weigert om mee te werken aan het re-integratieplan dat de bedrijfsarts voor je heeft opgesteld. Als je je niet kunt vinden in dat plan, kun je aangeven wat je er niet prettig aan vindt.
Kalmeringsmiddelen zijn medicijnen die uw emoties minder sterk maken. Ze helpen vooral tegen angst, zenuwen en stress. Bekende kalmeringsmiddelen zijn benzodiazepinen. Voorbeelden van kalmeringsmiddelen zijn alprazolam, bromazepam, diazepam en lorazepam.
Symptomen van chronische stress zijn slecht slapen, prikkelbaarheid, gespannenheid, de neiging om je terug te trekken, verminderde eetlust of net meer zin in zoet, humeurigheid en vermoeidheid. Ook ben je gevoeliger voor pijn.
Stress is meetbaar
Chronische stress kan biologisch gemeten en aangetoond worden. Via een bloedname kunnen bepaalde bloedmarkers (vb cortisol) opgespoord worden, Microscopisch onderzoek van hersenweefsel kan duidelijk schade aantonen aan de verbindingen tussen de hersencellen (dendritische schade).
Er kunnen verschillende lichamelijke klachten ontstaan, zoals spierzwaktes en moeite met praten. Zo kan een van de ledematen door stress 'uitvallen' of verlamd raken, zoals een been of arm. Je hebt hier dan geen gevoel meer in of kan deze niet meer gebruiken.