De Gedeputeerde Staten bestaan uit de commissaris van de koning en de gedeputeerden. De commissaris zit het college voor en wordt voor zes jaar benoemd door het Rijk (de Kroon). De gedeputeerden worden gekozen door de Provinciale Staten (kortweg: de Staten) voor een periode van vier jaar.
Met ingang van 1 juli 2020 geldt voor de gedeputeerde een salarisbedrag van € 9.192,33 (was € 9.128,43).
Het aantal leden is afhankelijk van het inwonertal en loopt uiteen van 39 voor een provincie met minder dan 400.000 inwoners, tot 55 voor een provincie met meer dan 2.000.000 inwoners (art. 8 lid 1 van de huidige Provinciewet).
Taken college van Gedeputeerde Staten
Gedeputeerde Staten voeren een groot aantal regelingen van de Rijksoverheid uit. Dit noemen we medebewindstaken. Een voorbeeld is de ruimtelijke ordening. Ook houden ze toezicht op de gemeentebesturen en mogen ze ambtenaren benoemen en ontslaan.
De gekozen volksvertegenwoordiging van een provincie wordt Provinciale Staten genoemd. De Provinciale Staten stellen het beleid van de provincie vast en controleren de uitvoering daarvan door de Gedeputeerde Staten.
Aan het hoofd van een provincie staat in België een gouverneur en in Nederland de provinciale staten. In Nederland zit de commissaris van de Koning de vergadering voor.
Provincies worden bestuurd door instanties met ouderwetse namen: de Provinciale Staten, de Gedeputeerde Staten en de commissaris van de Koning. Provinciale Staten zijn vergelijkbaar met de Tweede Kamer of de gemeenteraad. Zij zijn het hoogste orgaan van de provincie en bepalen in hoofdlijnen wat de provincie doet.
De gedeputeerden worden gekozen door de Provinciale Staten (kortweg: de Staten) voor een periode van vier jaar. Iedere gedeputeerde heeft eigen taakgebieden. Doorgaans volgt hun benoeming op onderhandelingen over een coalitie tussen fracties in de Staten.
Het dagelijks bestuur wordt gevormd door het college van burgemeester en wethouders, bestaande uit door de raad gekozen wethouders en de door de Kroon voor zes jaar benoemde burgemeester (feitelijk bepaalt de gemeenteraad via een voordracht wie burgemeester wordt).
Statenleden krijgen met ingang van de dag van de beëdiging een maandelijkse vergoeding voor hun werkzaamheden. Deze is landelijk bepaald en bedraagt in 2022 € 1.311,03 per maand. Tevens ontvangen Statenleden een onkostenvergoeding van € 183,27 per maand.
De commissaris van de Koning wordt benoemd door de regering voor een periode van zes jaar. Alleen de regering kan de commissaris binnen deze periode ontslaan. Tot midden jaren 1980 was het gebruikelijk te spreken over 'commissaris des Konings' dan wel 'commissaris der Koningin' (CdK).
Eerste Kamer in vogelvlucht
De Eerste Kamer bestaat uit 75 leden. Zij worden niet rechtstreeks door de Nederlandse bevolking gekozen, maar door de leden van provinciale staten en de leden van kiescolleges in Bonaire, Sint Eustatius en Saba.
Salaris minister-president en minister
Het salaris van de minister-president is € 170.910 inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering (2020). Daarnaast heeft de minister-president recht op een vaste onkostenvergoeding en een aantal andere tegemoetkomingen en voorzieningen.
Zowel de minister-president als de ministers ontvangen volgens Parlement.com een bruto maandsalaris van 12.578,72 euro.
Het gemiddelde loon binnen de Beleid & Organisatie ligt op € 5.517 bruto per maand. Het minimale of startsalaris begint bij € 600 en het maximale loon is € 77.160 bruto per maand.
Verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid
het voorkomen van overlast en ordeverstoringen bestrijden. het verbieden van openbare bijeenkomsten als er geen garantie voor de veiligheid is. De burgemeester heeft daartoe het gezag over de politie en de brandweer.
De burgemeester is echter niet de baas van de gemeente. De gemeenteraad is het hoogste orgaan. De burgemeester legt, net als de wethouders, verantwoording af aan de gemeenteraad over hoe de burgemeester zijn of haar taken uitvoert.
Aan het hoofd van de gemeentelijke organisatie staat de gemeentesecretaris. De gemeentesecretaris heeft de leiding over de ambtenaren en vormt de verbinding tussen het college van B en W en het ambtelijk apparaat.
De gemeenteraad is een groep van gekozen volksvertegenwoordigers binnen een gemeente. Dit orgaan controleert het dagelijks bestuur (in Nederland: het college van burgemeester en wethouders; in België: het college van burgemeester en schepenen). Een lid van de gemeenteraad wordt gemeenteraadslid genoemd.
Het Nederlandse kabinet bestaat uit alle ministers van de zittende regering, met hun staatssecretarissen. Een kabinet draagt de naam van de regeringsleider, die minister-president wordt genoemd (bijvoorbeeld: kabinet-Rutte), eventueel met een (Romeins) volgnummer (bijvoorbeeld: kabinet-Balkenende I).
Op provinciaal niveau zijn er de Provinciale Staten. En op nationaal niveau zijn er de Staten-Generaal, die bestaan uit de Eerste Kamer en de Tweede Kamer.
Provinciale Staten vergaderen iedere maand op woensdag om 10:00 uur in de Statenzaal van het Provinciehuis aan de Zuid-Hollandplein 1 in Den Haag. Voorafgaand aan de Statenvergaderingen worden de onderwerpen besproken in Statencommissies.
De provincie: bepaalt of steden en dorpen kunnen uitbreiden en waar bedrijventerreinen en kantorenparken mogen worden aangelegd. Dit staat in de Wet ruimtelijke ordening; bepaalt waar wegen, spoorwegen, scheepvaartverbindingen, industriegebieden, agrarische en natuurgebieden en recreatieve voorzieningen komen.