Het is voor de gemeente een verplichting om de nabestaanden in te lichten als zij van plan zijn om een graf te ruimen. Zijn de nabestaanden niet te bereiken of moeilijk traceerbaar, dan wordt er bij het graf een bordje geplaatst waarop wordt aangegeven dat de gemeente een grafruiming gaat uitvoeren.
Het ruimen van een graf geschiedt op last van de houder van de begraafplaats, waarbij rekening wordt gehouden met een termijn van tien jaar (de grafrust) nadat in het graf voor het laatst een lijk is geplaatst. Indien het een particulier graf betreft, is toestemming van de rechthebbende noodzakelijk.
Er zijn normaal gesproken op de meeste begraafplaatsen helemaal geen kosten voor het ruimen van een graf als de huurtermijn niet wordt verlengd. Als een grafrecht/huur niet wordt verlengd, mag de houder van de begraafplaats het grafmonument en het graf ruimen op een moment dat het hem goed uitkomt.
Als een graf geruimd wordt, wordt meestal eerst alleen het monument weg gehaald. De steen wordt dan gewoonlijk in stukken geslagen en afgevoerd. De inhoud van het graf, dus de botten, worden niet meteen weg gehaald. Dat gebeurt pas als er opnieuw in het graf begraven wordt voor een andere familie.
Iedere begraafplaats - waar het is toegestaan - hanteert eigen tarieven. Tarieven die ik onder ogen heb gehad lopen erg uiteen. Ik heb bedragen van ongeveer EUR 250,- tot ruim EUR 10.000,- euro gezien, ook afhankelijk van het aantal plaatsen in een graf.
De vertering van een overledene gebeurt door micro-organismen. Gemiddeld duurt het een jaar of 7 voordat een overledene een skelet, dus alleen maar botten, is. Daarom schrijft de wet voor dat iemand die begraven wordt, minstens 10 jaar begraven moet blijven.
"In het crematorium worden kisten verbrand. Bloemen worden weggehaald, maar tekeningen, kaarten en foto's worden in de oven mee verbrand op 850 graden. Het duurt één tot anderhalf uur voordat alles in as verandert. Botfragmenten worden verbrijzeld en de as wordt in een urn gedaan."
"Als de grafrechten verlopen of zijn afgestaan, dan wordt er meestal meteen bovengronds geruimd. Dat houdt in dat de grafsteen en eventuele grafzerk weg worden gehaald, er komt een laagje verse aarde overheen en dat wordt ingezaaid met gras. Met de begraven stoffelijke resten gebeurt dan dus niets."
Na verloop van tijd zakken de zijkanten van de kisten in elkaar, maar de (kisten met de) lichamen zakken niet dieper de grond in. Die blijven allemaal liggen op de diepte waarop ze begraven zijn. In een 3-persoons graf worden de kisten vaak geplaatst op dieptes van ongeveer 120 cm, 210 cm en 300 cm.
Op sommige begraafplaatsen hanteert men ook gebruikstermijnen voor een algemeen graf van 15 of 20 jaar. Dan mag er dus pas na 15 of 20 jaar geruimd worden, anders pleegt men als begraafplaatshouder contractbreuk jegens de nabestaanden die op 15 of 20 jaar mogen rekenen.
De grafkosten voor een algemeen graf liggen op ongeveer 780 euro bij een looptijd van 10 jaar.
Hoeveel personen in een graf mogen, is niet landelijk wettelijk geregeld. Het verschilt per begraafplaats. Hoeveel personen in een graf begraven kunnen worden staat in de beheersverordening of in het beheersreglement van een begraafplaats, of in de grafbrief.
Het is niet zo dat een begrafenis of crematie pas na 5 dagen plaats MAG vinden. De termijn van 5 dagen wordt vaak genomen als compromis tussen het tijdig zo veel mogelijk mensen op de hoogte stellen van het overlijden en de zaak niet onnodig te rekken en het belang van de volksgezondheid.
Het cremeren van botresten kost altijd nog zo'n 600,- tot 700,- euro (vergelijk: een 'gewone' crematie rond 1.250,-). Bij het ruimen van een graf is het dus voor de houder van een begraafplaats niet om het even of hij de resten herbegraaft of laat cremeren. Het eerste kost hem niets en het tweede wel.
Gemiddeld kost cremeren tussen de € 6.500 en € 11.000 in Nederland. De kosten verschillen per crematorium. Bij een crematie komen ook andere kosten kijken, zoals: Basiskosten: uitvaartverzorger, laatste verzorging, opbaren, rouwvervoer.
Grofweg kan je aanhouden dat massief vuren- of populierenhout 10 tot 15 jaar goed blijft. Eikenhout en tropisch hout 25 tot 50 jaar. Wanneer je kiest voor een fineer houten kist, dat is spaanplaat met een heel dun laagje hout eroverheen, moet je rekening houden met een houdbaarheid van een maand.
De meeste kisten die in de aarde worden begraven zullen binnen 10 jaar wel grotendeels verteerd of vermolmd zijn. Maar bijvoorbeeld een zware eiken kist in een grafkelder kan ook na tientallen jaren nog in een uitstekende staat zijn. En dat mag wettelijk ook.
Periode van 36 uur voor strafrechtelijk onderzoek
Er is een aantal redenen voor de periode van 36 uur. Zo moet de politie nog strafrechtelijk onderzoek kunnen doen als er vragen zijn over de doodsoorzaak.
Er is geen vaste termijn voor het bestaan van een familiegraf. Dat hangt van van wat overeengekomen is op het moment van uitgifte van het graf. Als het graf al wat ouder is, kunnen de grafrechten ook al eens verlengd zijn. 20 en 30 jaar zijn de meest gangbare vaste termijnen.
Tien jaar is een kroonjaar. Dat geldt niet alleen tijdens een mensenleven: het getal tien speelt ook een belangrijke rol na een overlijden. Zo schrijft de Wet op de lijkbezorging onder meer voor dat een graf pas mag worden geruimd wanneer na de laatste begraving of bijzetting van een lijk tien jaar zijn verstreken.
Het graf moet namelijk eerst een tijd inklinken om verzakking te voorkomen. Vaak duurt het daarom wel een halfjaar tot een jaar voordat de grafsteen geplaatst kan worden. Dat geeft u ook de tijd om goed na te denken over het juiste monument en de juiste tekst.
Hier bestaan geen regels voor. Om een overledene wel of niet thuis op te baren is een vrije keuze. Ook om hem 's nachts alleen te laten. De meeste mensen laten een overledene niet alleen in huis en zorgen voor een wake; dat is een kwestie van gevoel.
Na de verzorging kan men bij een intacte huid van zowel de overledene, als nabestaande of verzorger, iemand zonder problemen aanraken. Voor het sluiten van de ogen, is het vaak al voldoende ogen direct na het overlijden met de vingers dicht te strijken.
Als er wordt gesproken over het schoonmaken na een overlijden of onopgemerkte dood, ligt de nadruk vaak op het risico van bloed overdraagbare ziekteverwekkers. Dit zijn ziektekiemen die in bloed leven en zeer veel ellende kunnen veroorzaken. Sommige van deze ziektekiemen worden bacteriën genoemd en anderen virussen.