In de Grondwet staat dat de Koning samen met de ministers de regering vormt. De Koning is het staatshoofd van het Koninkrijk der Nederlanden. Sinds 30 april 2013 is dit koning Willem-Alexander.
De souverein vorst werd koning van het Koninkrijk der Nederlanden. Vervolgens werden zijn zoon Willem (II) en kleinzoon Willem (III) koning en daarna, bij het ontbreken van mannelijke nakomelingen, Wilhelmina, Juliana en Beatrix koningin. Sinds 30 april 2013 is Willem-Alexander koning.
Sinds 1848 staat in de Grondwet dat de koning onschendbaar is, en dat de ministers verantwoordelijk zijn. De koning kan dan ook niet gedwongen worden af te treden naar aanleiding van een politieke handeling; een minister wel. De onschendbaarheid van de koning komt ook tot uiting in het zogenaamde contraseign.
Grondwettelijk is de koning het staatshoofd en maakt hij deel uit van de regering. Ook heeft hij een rol in de kabinetsformatie en het wetgevende proces. Hij moet elke wet ondertekenen om deze in werking te doen treden.
De Koning ondertekent alle wetten en Koninklijke besluiten en bekrachtigt internationale verdragen. Op Prinsjesdag spreekt hij de Troonrede uit. De Grondwet bepaalt dat de Koning ministers en staatssecretarissen benoemt en ontslaat en dat zij ten overstaan van het staatshoofd worden beëdigd.
Koning Willem Alexander, koningin Maxima, prinses Amalia en prinses Beatrix krijgen jaarlijks een onbelaste uitkering. Zo ontvangt koning Willem-Alexander in 2022 ongeveer € 6,1 miljoen, waarvan ongeveer € 5,1 miljoen als tegemoetkoming voor personeels- en materiële kosten.
Opzettelijke beleediging den Koning of der Koningin aangedaan, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vijf jaren of geldboete van de eerste categorie.
Het parlement (de Staten-Generaal) controleert de regering. Ministers leggen in het parlement verantwoording af over hun beleid.
Nederland is een constitutionele monarchie. Dat betekent dat de positie van de Koning in de Grondwet staat, ook wel constitutie genoemd.
Levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die rechters in Nederland kunnen opleggen. De straf staat op het plegen van heel zware misdrijven, zoals bijvoorbeeld moord, terroristische daden of een aanslag op de regering of koning.
Andorra is geen monarchie maar een diarchie en heeft dus twee vorsten. Dit zijn de bisschop van La Seu d'Urgell en de president van Frankrijk. Dit maakt de Franse president tot enige persoon die gekozen staatshoofd is van twee landen.
De minister-president en de overige ministers worden bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen.
De Koning heeft stemrecht, maar maakt er geen gebruik van omdat hij onpartijdig is. Aangezien stemmen in Nederland geheim is, zou dit kunnen leiden tot speculaties op welke partij de Koning stemt.
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
Deze krijgt de naam Bataafse Republiek (1795-1806). Onder Lodewijk Napoleon werd Nederland voor het eerst een Koninkrijk, het Koninkrijk Holland. Dit duurde slechts vier jaar (1806-1810). In 1813 herwon Nederland zijn onafhankelijkheid.
Geschiedenis naamgeving Nederland vanaf de 1e eeuw
In de Romeinse tijd werd het zuiden van het huidige Nederland 'Germania Inferior' genoemd. Het gebied besloeg tevens delen van België en Duitsland en werd bestuurd vanuit de hoofdstad Colonia Agrippina, de stad die tegenwoordig Keulen heet.
Koning Willem-Alexander krijgt volgend jaar 6.132.000 euro.
Het eerste deel (de 'A-component') is zijn inkomen. Daarvan kan hij boodschappen en andere noodzakelijke dingen kopen. Van het tweede deel (de 'B-component') kan hij zijn directe personeel betalen, maar ook zijn kosten om er goed uit te zien als koning.
De Staat der Nederlanden, de juridische term voor de overheid van het Koninkrijk der Nederlanden en Nederland als rechtspersoon.
Hoe word je een Koning? Er is geen specifieke opleiding voor nodig om Koning te worden. Om Koning te kunnen worden, moet je een wettelijke erfgename van de huidige Koning zijn. Bij het aftreden van de Koning wordt de eerste in lijn van troonopvolging benoemd.
Soorten kabinetscrises
Het kabinet dreigt af te treden als het parlement een bepaald voorstel niet aanneemt. Het centrale discussiepunt is het toekomstige beleid. Er is zodanige kritiek op de regering vanwege (vermeend) wanbeleid, dat de regering onvoldoende vertrouwen van het parlement heeft om door te kunnen regeren.
De Rijksoverheid maakt beleid, vaardigt wetten uit en ziet toe op naleving. Daarnaast bereidt het Rijk plannen van de regering en het parlement voor. En voert het deze plannen uit.
Vergeleken met de Tweede Kamer heeft de Eerste Kamer minder wetgevende rechten. Zo heeft zij niet het recht van amendement. De belangrijkste taken van de Eerste Kamer zijn medewetgeving en controle. De Eerste Kamer is bevoegd wetsvoorstellen die de Tweede Kamer heeft goedgekeurd aan te nemen of te verwerpen.
Koning Willem-Alexander wordt aangesproken met Majesteit en aangeschreven als Zijne Majesteit de Koning. De Koninklijke aanspreektitel en de aanhef van een brief luiden: Majesteit. Koningin Máxima wordt ook aangesproken met Majesteit en aangeschreven als Hare Majesteit Koningin Máxima.
Een strafbaar feit, ook wel een 'delict' genoemd, is een gedraging die volgens de Nederlandse wet strafbaar is. Strafbare gedragingen zijn opgenomen in het Wetboek van Strafrecht. In de volksmond zijn de termen 'delict' en 'misdrijf' synoniemen echter, juridisch betekenen deze begrippen niet hetzelfde.
Met de grondwetsherziening van 1848 door Johan Rudolph Thorbecke werd de macht van de koning beperkt. De Koning is onschendbaar en de ministers verantwoordelijk. Ministers moeten voor het beleid van de regering verantwoording afleggen aan het parlement.