Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dat gebeurt in deze volgorde: echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. ouders, broers en zussen.
Zonder testament bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn. Daar zit een volgorde in. De eerste groep zijn je echtgenoot en je kinderen. Heb je die niet, dan je ouders en broers en zussen.
Er is geen testament
Als er geen testament is, regelen de erfgenamen samen de erfenis. Zij kunnen dit ook door 1 of meer personen laten doen met een boedelvolmacht. Dit is een verklaring waarin staat wat de gekozen persoon namens de erfgenamen mag doen. Deze persoon kan een erfgenaam zijn, maar dat hoeft niet.
Heeft je broer of zus een partner en/of kinderen, dan erven de echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. Kleinkinderen erven als moeder of vader al is overleden. De kleinkinderen komen dan in de plaats van hun overleden ouder.
Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dat gebeurt in deze volgorde: echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. ouders, broers en zussen.
Heeft u geen ouders, broers en zussen en zijn er geen kinderen van uw broers of zussen (neven en nichten) (zie voorbeeld hiervoor), dan komen uw grootouders aan de beurt tezamen met hun (klein)kinderen: uw ooms en tantes, achterneven en achternichten.
Als de overledene geen kinderen had, en nog wel ouders en/of broers en zussen, dan erven zij samen. Halfbroers en -zussen tellen daar ook bij mee. Stiefbroers en -zussen niet. Als er ook geen ouders, broers of zussen waren, dan moet een generatie verder teruggekeken worden: de grootouders en hun nakomelingen.
Legitieme portie
U kunt uw kind niet helemaal onterven. Uw kind houdt het recht op een deel van uw erfenis. Dit deel heet de legitieme portie. Het is de helft van wat uw kind zou hebben gekregen zonder testament.
Een bankrekening op 1 naam wordt na het overlijden van de rekeninghouder meestal geblokkeerd. Vaak kunnen er dan geen betalingen meer gedaan worden. Zoals automatische incasso's en periodieke overboekingen. Houd hier dus rekening mee als je zaken regelt voor de overledene.
Hoeveel tijd dat is, verschilt sterk per nalatenschap. In een vrij overzichtelijke situatie duurt de afwikkeling al snel ruim een jaar. In ingewikkelde omstandigheden kan dit ook oplopen tot meerdere jaren. Pas na afwikkeling van de nalatenschap kan de erfenis verdeeld worden onder de erfgenamen.
Executeur regelt zaken rondom erfenis
De begrafenis of de crematie. Maar ook betaling van schulden en verdeling van goederen. U kunt in uw testament iemand aanwijzen die de erfenis regelt: een executeur.
Bij een wettelijke verdeling zijn de echtgenoot van de overledene en de kinderen voor gelijke delen erfgenaam. Maar de hele erfenis (bezittingen en schulden) gaat direct naar de echtgenoot van de overledene. De kinderen hebben wel recht op een deel van de erfenis - hun wettelijk erfdeel - maar zij krijgen dit nog niet.
Als de overledene geen testament heeft gemaakt en dus geen erfgenamen heeft aangewezen, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dit wordt de wettelijke verdeling genoemd. Ben jij erfgenaam, dan heb je niet alleen recht op een deel van de erfenis, maar ben je ook verantwoordelijk voor de afwikkeling van de erfenis.
Het is slim iemand een volmacht te geven om de lopende zaken te regelen. Dat kan een erfgenaam zijn, maar ook iemand die onafhankelijk is, bijvoorbeeld de notaris. De notaris legt in een verklaring van erfrecht vast wie de gevol machtigde is. Meld zo snel mogelijk het overlijden bij de bank van de overledene.
Bloedverwanten en echtgenoot / echtgenote
Alleen eigen familie kan dus volgens de wet erven. Schoondochters, schoonzonen, schoonzussen en zwagers zijn geen bloedverwanten van de overledene en kunnen daarom niet volgens de wettelijke regels van de overledene erven.
De wettelijke erfgenamen bij alleenstaanden
Zonder testament gaat uw alleenstaande nalatenschap naar ouders, (half)broers of (half)zussen. Zijn ook die niet (meer) in beeld, dan kijkt het wettelijk erfrecht voor alleenstaande verder in uw familie, zoals neefjes en nichtjes, ooms en tantes, etc.
Wat als mijn broer of zus mij onterfd heeft? Alleen kinderen kunnen een beroep doen op hun legitieme portie (hun minimale erfdeel) als zij onterfd zijn in een testament. Ouders of broers en zussen hebben geen legitieme portie en kunnen dus ook feitelijk geheel onterfd worden.
In een testament kan zijn vastgelegd wat er na overlijden met de bezittingen van de overledene zal gebeuren, maar dit is niet wettelijk verplicht. Wanneer er geen testament is, bepaalt de wet of u erfgenaam bent en op welk deel u recht heeft.
Als u een erfenis krijgt, hoort dit bij uw vermogen - ook al is deze nog niet onder de erfgenamen verdeeld. Over uw vermogen betaalt u misschien inkomstenbelasting. Lees hoe dat zit. Geef in uw aangifte inkomstenbelasting uw aandeel van de erfenis aan bij uw bezittingen en (eventueel) schulden.
Hoeveel spaargeld mag je hebben 2021? In het jaar 2021 mag je een heffingsvrij vermogen hebben van € 50.000. Met een partner is het heffingsvrij vermogen vastgesteld op € 100.000.