Ruim 1.900 insectensoorten worden wereldwijd gegeten, waaronder sprinkhanen, krekels, rupsen, kevers, kakkerlakken, mieren, bijen, wespen, termieten, vlinders en motten. De volwassen insecten zijn eetbaar, maar ook de larven of de poppen. Ze bevatten vergelijkbare voedingstoffen als vlees.
Een rups is, net als een made, het larve-stadium van een insect. Beide hebben geen eitjes want het volwassen insect maakt de eitjes, de larve niet. Verder overleven zowel larf als eitjes het niet als ze met de maaltijd worden meegekookt. Eitjes van vliegen overleven trouwens ook het maag-darmkanaal niet.
De insecten worden beschouwd als een eiwitrijke delicatesse en Zambianen vinden ze erg lekker. Ze zitten boordevol vitamines en de smaak laat zich vergelijken met die van vis. De rupsen kunnen zó gegeten worden, maar je kunt ze ook pletten en stampen tot een papje.
Onder hen zijn de zadelrug, io mot, poes, zigeunermot, flanellen mot en buckmotrupsen. Verschillende rupsen ontwikkelen chemische oorlogsvoering — ze worden giftig. Bovendien hebben sommigen vergiften ontwikkeld die een mens letterlijk kunnen doden.
Ook ecologisch gezien zijn rupsen een belangrijke groep; niet alleen werken ze enorme hoeveelheden plantaardig materiaal weg (het zijn snelle groeiers), ook zijn ze een prooi voor de meest uiteenlopende dieren; van vogels tot sluipwespen.
In de periode maart tot september kun je rupsen, eitjes en poppen bestellen bij de vlinderstichting. Deze ontvang je via de post en kun je daarna samen met de kinderen in de klas verzorgen.
Het gebeurt dat rupsen al etende te water raken en verdrinken. Sluit daarom de opening van flesje of potje af met keukenpapier of watten. Sommige rupsen verpoppen zich aan de stengel of tegen het deksel van de kooi. Laat de poppen daar totdat ze uitkomen.
Super gevaarlijk: De rups van de Thaumetopoea pityocampa (de pijnboomprocessie rups)
Hoewel niet zo berucht als de rups van de basterdsatijnvlinder of de eikenprocessierups is de beerrups niet helemaal onschuldig: de haren zijn vergiftig en voor daarvoor gevoelige mensen irritant.
Vogels: De volgende vogelsoorten eten alle stadia van de rups: koolmezen, spreeuwen, boomklevers, spechten, wielewaal, kauwen, koekoek, vinken. De volgende vogelsoorten eten de jonge stadia van de rups: winterkoning, roodborstjes, boomkruiper en alle andere bovengenoemde vogels.
Rupsen poepen nogal veel. En als je het niet regelmatig schoonmaakt gaat het stinken en gaan de rupsen dood. 4. Vooral bij grotere rupsen (zoals koolwitjes) zie je goed dat ze zich vervellen.
bijten of steken geen mensen. Slechts enkele soorten rupsen, o.a. de eikenprocessierups (Thaumatopoeida) en bastaardsatijnvlinder (Euproctis chrysorrhoea), dragen irriterende brandharen; sommige rupsen hebben stugge scherpe stekels.
Rupsen voorkomen
Sterk geurende planten: rupsen hebben een hekel aan de geur van sterk ruikende planten zoals salie en bieslook. Als je deze planten in de buurt van jouw aangetaste planten neerzet, zul je zien dat rupsen waarschijnlijk wegblijven. Plantjes afdekken: vooral jonge plantjes zijn in trek bij rupsen.
De eitjes van vliegen worden verteerd door het maagzuur. Het verhaal wordt anders als het om eitjes gaat van o.a. lintwormen. Deze komen wel uit in ons lichaam. Het gevaar met vliegen e.d. zit hem juist in de bacteriën die ze achterlaten, niet de eitjes.
Zie je maden of larven in je eten, dan is het bedorven en geldt het advies om het weggooien. Als je een keer per ongeluk een made of vlieg binnenkrijgt, dan is dit niet schadelijk.
De antwoorden op de volgende vragen vormen een goede basis om in elk geval vast te stellen tot welke familie een rups hoort: Lijkt de rups op een takje? Hoeveel paar buikpoten heeft de rups? Heeft de rups haren en is de beharing lang of kort?
De Poolster staat vrijwel exact in het verlengde van de draaiingsas van de aarde. Daardoor bevindt hij zich op een vaste plaats aan de hemel, altijd exact in het noorden. Overigens is het niet de helderste ster aan de hemel, zoals vaak wordt gedacht; dat is de ster Sirius in het sterrenbeeld Grote Hond.
Verreweg de meeste vlinders worden beschouwd als onschuldige en nuttige dieren omdat ze bestuivers zijn die niet kunnen steken of bijten.
Er zijn zo'n 16.000 soorten vlinders op deze wereld, waarvan er twee soorten giftig zijn en in onze contreien te vinden zijn. Dat zijn de Monarchvlinder en de Limenitis archippus. Wanneer ze nog een rups zijn voeden ze zich met giftige zijdeplanten, waardoor de ontpopte vlinders later ook giftig zijn.
Vlinders kunnen niet steken of bijten en zijn niet giftig, ze zijn ongevaarlijk voor de mens. Sommige rupsen daarentegen zijn wel giftig en zijn schadelijk als ze worden opgegeten.
Hoe rupsen doden? Rupsen doden kan met de hand, met gif of door gebruik te maken van natuurlijke vijanden van rupsen zoals vogels, egels en insecten. Ook kunt u voorkomen dat de vlinders eitjes leggen op waardplanten. Leg daarvoor insectengaas over uw groenten.
Rupsen hoeven niet te drinken – ze krijgen al het vocht dat ze nodig hebben uit hun voer. Maar, als je rups er toch een beetje uitgedroogd uitziet, of als je de vochtigheidsgraad in de bak wilt verhogen, probeer dan de bladeren in water te spoelen en ze in de bak te zetten zonder af te drogen.
sint-jacobsvlinder (Tyria jacobaeae)
De opvallende oranjegeel met zwarte (zebra)rupsen zitten overdag open en bloot op de waardplant. Ze eten vooral de bladeren en de bloemen; als er erg veel rupsen bij elkaar zitten, laten ze slechts een kale stengel over. De soort overwintert als pop in een losse cocon in de grond.