Er is niet een persoon die de tijd heeft bepaald. In de loop der jaren is het meten van tijd steeds verder ontwikkeld. Vroeger werd de stand van de sterrenhemel gebruikt als uitgangspunt voor de tijd. Overdag werden er zonnewijzers gebruikt en 's nachts bijvoorbeeld een zandloper.
De oudste zonnewijzers waren obelisken (3500 voor Christus) en schaduw klokken (1500 voor Christus). Deze werden vervaardigd door Egyptische en Babylonische astronomen. Met behulp van de schaduw van de zon stelden zij de tijdstippen van de dag vast. Elke dag werd ingedeeld in twaalf delen, de uren.
Heel lang geleden wisten mensen hoe laat het was door te kijken naar de stand van de zon, dat was hun versie van een klok. Zo wisten de mensen vroeger wanneer ze wakker moesten worden en wanneer ze moesten slapen, ook wisten ze zo wanneer ze moesten eten. Later kwam er een soort klok, de zogenaamde zonnewijzer.
De klok is een meetinstrument waarmee tijd gemeten wordt.
De aarde draait in 365,24 dagen om de zon. Een jaar duurt 365 dagen, maar elk jaar houden we 0,24 van een dag over. Om dit tijdsverschil op te lossen, is er één keer per vier jaar een extra dag: 29 februari. Het jaar waarin dit plaatsvindt, noemen we een schrikkeljaar en 29 februari is een schrikkeldag.
De Egyptenaren hebben de 24 uur voor één etmaal bedacht, oorspronkelijk, zo rond 1300 vChr. In Egypte geldt per etmaal een verhouding van (ongeveer) 10 uur daglicht, 10 uur donker en 2 maal 2 uur schemer, samen 24. Ze hadden ook voor twaalf 'uren' kunnen kiezen, maar misschien was dat te onnauwkeurig voor ze.
Grootste tijdsverschil op de wereld
Tussen de Line-eilanden van Kiribati en het Amerikaans-Samoa zit hemelsbreed een afstand van 2300 kilometer, maar qua tijd zit er een verschil tussen van 25 uur.
Vroeger moesten mensen zonder klok of kalender de tijd zien te bepalen. Ze hadden hiervoor een aantal verschillende methodes bedacht. Enkele bekende methodes waren de zonnewijzer, de waterklok, een kaars, de maan en de sterren.
De waterklok: de oudste tijdmeter
door de oude Egyptenaren en de Babyloniërs werd uitgevonden. Met behulp van stromend water, waarmee de hoogte van de waterspiegel veranderde, kon op een schaal het verloop van de tijd worden gemeten.
De wereld werd verdeeld in tijdzones. De aarde draait in 24 uur om haar as. Dat geeft ons de 24 uur in een dag. Er zijn daardoor 24 tijdzones ontstaan, zodat het overal op de aarde 's ochtends licht wordt en 's avonds donker.
De porder 'porde' met een stok tegen de deur of het slaapkamerraam zodat je wakker werd. Soms gebruikte de porder een blaaspijp om steentjes of erwten tegen je raam te schieten. Af en toe had de porder ook de huissleutels van degene die letterlijk uit zijn bed gepord moest worden.
Tot de negentiende eeuw had men waarschijnlijk niet zo'n moeite met vroeg opstaan omdat iedereen ook veel vroeger naar bed ging. Mensen hadden geen lampen in huis, dus je ging naar bed als het donker werd. 's Ochtends werd je vanzelf wakker van het licht, een kraaiende haan of de kerkklokken.
De eerste klokken waren (als deze zo genoemd kunnen worden) zonnewijzers waarbij de schaduw van de stift, die zich verplaatst als gevolg van de draaiing van de aarde, een maat voor de tijd aangaf. Via zandlopers en allerlei andere mechanismen werd uiteindelijk het mechanische slingeruurwerk uitgevonden.
De indeling in zestallen (60 minuten in een uur en 60 seconden in een minuut) komt nog uit een methode van de oude Babyloniërs (ongeveer 1500 voor Christus). Die deden al hun berekeningen in een zestallig stelsel. Deze verdeling werd overgenomen door de Grieken en later aan de Romeinen.
De aarde, met een omtrek van 360 graden, draait in 24 uur om haar as. Als je ze opdeelt in 24 verticale zones van elk 1 uur, is iedere tijdzone 15 graden breed. Als nulmeridiaan, het startpunt, werd geopteerd voor de meridiaan door het Greenwich, een stadsdeel van Londen.
Zomertijd Nederland
Vrijwel alle landen in Europa hanteren dezelfde zomertijd. De zomertijd van Europa begint op de laatste zondag in maart en loopt tot de laatste zondag in oktober. Bij het ingaan van de zomertijd gaat de klok in de nacht van zaterdag op zondag van 02.00 naar 03.00.
De schaduw van een voorwerp verandert daardoor voortdurend van richting. Als de schaduw naar het noorden wijst (op het zuidelijk halfrond naar het zuiden) is het precies middag. De zon staat dan in het zuiden (op het zuidelijk halfrond in het noorden) en in haar hoogste stand die dag, precies boven de meridiaan.
Na 10:00 uur wordt het 11:00 uur 's ochtends. Het is dus half 11 's ochtends.
18:30 → Het is half zeven 's avonds.
Iedere dag op aarde begint officieel op de Line-eilanden in Kiribati, waar men 14 uur voor loopt op UTC, begint 26 uur later op de onbewoonde Amerikaanse eilanden Howland en Baker, die onder een (nautische) tijdzone vallen die 12 uur achter loopt op UTC, en eindigt daar nog eens 24 uur later.
Turkije handhaaft het hele jaar lang de zomertijd en verandert daarmee ook de factor van de tijdzone. Houd rekening met het tijdsverschil Turkije als je in de winterperiode naar of van Turkije vliegt. Het is in Turkije 2 uur later.
In 1956 werd door de Internationale Commissie voor Maten en Gewichten (BIPM) de gemiddelde dag van het jaar 1900 als officiële uitgeroepen, en de seconde werd gedefinieerd als één 31 556 925,974 7-ste van dat jaar.