Op 27 januari 1945 werd het concentratiekampcomplex Auschwitz-Birkenau
In het zuiden van Polen heeft het Rode Leger vernietigingskamp Auschwitz bevrijd. In het kamp troffen de Sovjets ongeveer 8000 uitgemergelde gevangenen aan. De meesten zijn Joden.
Een concentratiekamp is een kamp waar mensen, meestal onder militaire dwang, bijeengebracht worden. Het is een inrichting om politieke tegenstanders of anderszins onwelgevallige mensen op grond van etnische, religieuze of sociale kenmerken te isoleren en psychisch en/of fysiek te breken, in sommige gevallen te doden.
Het Britse leger komt aan bij concentratiekamp Bergen-Belsen. Bij de poort staan Duitse en Hongaarse kampbewakers en Duitse soldaten, die zich hebben overgegeven. De wagen met luidsprekers zal als eerste het kamp inrijden om de gevangenen van de bevrijding op de hoogte te stellen. 15 april 1945.
Auschwitz was een concentratiekampcomplex dat tijdens de Tweede Wereldoorlog door nazi-Duitsland rondom de Poolse stad Oświęcim (Duits: Auschwitz) in het geannexeerde deel van Polen werd opgezet.
Op 27 januari 1945, komende maandag 75 jaar geleden, bevrijdden Sovjet-soldaten de hoofdkampen van het concentratiekampcomplex Auschwitz Birkenau. Het was het grootste vernietigingskamp van nazi-Duitsland, maar de bevrijding ging toen bijna ongemerkt voorbij. Dit is een bijdrage van Laurence Schram.
Eenmaal in de gaskamer, waar ze zogenaamd een welverdiende douche zouden krijgen, werd door een gat in het plafond het dodelijke Zyklon B-gas naar binnen gegooid. Een kwartier, hooguit twintig minuten later was iedereen dood. Volgens de meest recente schattingen stierven in Auschwitz minstens 1,1 miljoen mensen.
Auschwitz – het beruchtste concentratiekamp van de nazi's. In juni 1940 marcheren Duitse soldaten een verlaten kazerne in Zuidwest-Polen binnen, en in de vier jaar erop denken architecten, ingenieurs en SS-officieren een ware hel op aarde uit.
'Die kinderen nemen plaats in je leven. ' Transport 49 van Westerbork naar Auschwitz, dinsdag 9 februari 1943, 1148 gedeporteerden, van wie 169 kinderen. De meesten komen uit Amsterdam, maar er zijn ook kinderen bij uit Rotterdam, Den Haag, Apeldoorn en Groningen.
Omdat gedurende de oorlog steeds meer mensen vermoord moesten worden, werd Auswitch steeds groter. Auswitch 1 werd in 1940 gebouwd als concentratiekamp.Auswitch- Birkenau (nr 2) was een vernietigingskamp en de bouw startte in 1941. Auschwitz- Monowitz was het grootste kamp en nummer 3.
Wat aten gevangenen? Gevangenen krijgen weinig en slecht eten. Het voedsel bestaat uit waterige koolsoep en brood. Soms is het eten niet eens gaar, andere keren is het bedorven.
Wonderwel kwamen alle in het concentratiekamp geboren kinderen levend en gezond ter wereld. Een groot deel van de kinderen wordt alsnog verdronken of sterft aan ondervoeding en onderkoeling. Maar, zo schrijft Leszczynska, “zolang een pasgeborene met de moeder samen was, schiep het moederschap zelf een straal van hoop”.
Het kamp is bedoeld om er mensen te laten sterven. Bij aankomst worden ze vermoord, behalve als de nazis hen kunnen gebruiken als dwangarbeiders. Die worden gevangen gezet. De hygiënische omstandigheden zijn erg slecht en er is te weinig en slecht voedsel.
De ontsnapping van de Pool Kazimierz Piechowski uit Auschwitz was even wonderlijk als eenvoudig. Samen met drie medegevangenen reed hij op 20 juni 1942 het beruchte concentratiekamp uit in de auto van een hooggeplaatste SS'er, gekleed in SS-uniformen en gewapend met mitrailleurs en handgranaten.
De bevrijding
Auschwitz werd op 27 januari 1945 bevrijd. Toen waren er al 1,1 miljoen mensen vermoord. Dat is meer dan 50 keer een volle Amsterdam ArenA. Auschwitz werd bevrijd door de Russen.
De Nederlandse vlag kan nu pas uit in Veenendaal. Daar is vandaag het laatste deel van de stad bevrijd, als laatste gemeente op het vasteland. De laatste SS'ers in het zuidelijke deel van de stad gaven zich nu pas over.
De Nederlandse Joden in Auschwitz
In Nederland overleeft 75 procent van de Joden de oorlog niet. Veel meer dan in Frankrijk, waar 25 procent van de 320.000 Joden de Tweede Wereldoorlog niet overleeft.
Vernietigingskamp Er zijn in totaal ongeveer 107.000 Joden uit Nederland gedeporteerd. De meesten, meer dan 60.000, kwamen in Auschwitz terecht, in het zuid-westen van Polen. In het kamp Auschwitz-Birkenau waren verschillende gaskamers, waar het blauwzuurgas Zyklon B werd gebruikt.
Auschwitz II was vooral bedoeld om Joden te doden. In 1942 vonden er verhoudingsgewijs weinig vergassingen plaats. Van de 200 000 gedeporteerde Joden werden er 140 000 direct na aankomst vergast.
Vreselijke taferelen hebben zich afgespeeld in de nazi-gaskamers, maar zijn er ook 'geluksvogels' die deze kamers hebben overleefd? Om meteen maar het ontnuchterende antwoord op deze vraag te geven: nee.
"De ganzen worden ter plekke gevangen.We drijven ze samen in een kooi en dan worden ze ter plekke gedood. Dat gebeurt met CO2, koolzuur, dat zit ook in je bier en cola. Binnen 40 seconde zijn ze het bewustzijn verloren, dan voeren we de dosis op en na twee minuten zijn ze dood."
Auschwitz draagt tot vandaag de trieste titel van de gevangenis waar het minst mensen zijn uit ontsnapt, in vergelijking met het aantal gedetineerden. In het concentratiekamp zijn meer dan zes miljoen mensen opgesloten en - de meesten - ook vermoord. Slechts 196 konden ontsnappen.
Bij een stalvergassing moet het gas zich eerst binnen in de stal verspreiden; binnen 10 minuten nadat het (verwarmde) CO2-gas in de stal is gebracht, zijn de dieren bewusteloos en binnen 30 min zijn alle dieren in de stal dood.
In de jaren 1930 gebruikten de nazi's al koolmonoxide (vaak uitlaatgassen van vrachtauto's) voor het systematisch vermoorden van lichamelijk en geestelijk gehandicapten. Dit werd eufemistisch het euthanasieprogramma genoemd. Christian Wirth ontwikkelde deze praktijk verder met een als doucheruimte vermomde gaskamer.
Maar ons land kende geen kampen met gaskamers zoals die bestonden in de Duitse vernietigingkampen. Het eerste kamp in Nederland was bij Schoorl, waar vanaf februari 1941 vooral joden, communisten en politieke gevangenen van anti-revolutionaire huize werden opgesloten.