Een deel van het plastic in zee wordt veroorzaakt door het dumpen en achterlaten van plastic in de oceaan. Schepen en recreatie op zee dragen hieraan bij.Maar de grootste menselijke veroorzakers van zeevervuiling zijn de visserij en aquacultuur.
Maar de grootste boosdoener is vuilnis dat van straten via de rivieren naar zee stroomt. Ook komt er veel zwerfvuil van vuilstortplaatsen dat in rivieren lekt of van stortplaatsen die zelfs direct aan zee liggen. Een groot deel van dit afval bestaat uit plastic.
De mens is de veroorzaker van de plastic soep. Wij maken de plastic producten die uiteindelijk in de natuur belanden. Wist je dat 80% van het afval in zee van het land komt? [1]. Via verschillende omwegen zoals de wind, riolen, grachten of rivieren komt het afval uiteindelijk terecht in zee.
Plastic komt op verschillende manieren in de oceaan terecht: Afval (dat door mensen wordt achtergelaten of per ongeluk door de wind in zee wordt geblazen)Illegale dumping of onjuiste verwerking van afval. Lekken van stortplaatsen.
Plastic zorgt voor veel vervuiling omdat het niet snel afbreekt in de natuur. Het is immers gemaakt om lang mee te gaan. Dus moet het stevig zijn en tegen een stootje kunnen. Zelfs het zoute zeewater kan de taaiste soorten plastic niet afbreken.
Elk jaar belandt er wereldwijd gemiddeld 8 miljoen ton plastic afval in zee, ofwel elke minuut een volle vrachtwagen afval. Plastics blijven tot 450 jaar aanwezig, en de kleine fragmenten verdwijnen zelfs nooit helemaal. Marien zwerfvuil vermijden en verminderen staat hoog op de nationale en internationale agenda.
Elke dag komen er zo'n 8 miljoen stukjes plastic in onze oceanen terecht. De Great Pacific Garbage Patch is ongeveer 1,6 miljoen vierkante kilometer groot – groter dan Texas. De wereld produceert jaarlijks 381 miljoen ton plastic afval - dit zal tegen 2034 verdubbeld zijn.
Het plastic dat in de zeeën terechtkomt verteert niet. Het valt uit elkaar in steeds kleinere stukjes, die ook nog eens steeds giftiger worden.Door al die kleine deeltjes plastic in het water veranderen de oceanen in een plastic soep.
Plastic maakt niet alleen een vuilnisbelt van de kusten, maar schaadt ook de levensomgeving van zeedieren. Dieren raken verstrikt in grotere stukken plastic, en verwarren kleinere stukjes voor voedsel. Het inslikken van plastic deeltjes kan de vertering van voeding verhinderen.
Het grootste 'plasticeiland', de Great Pacific Garbage Patch (GPGP), ligt tussen Hawaï en Californië en is drie keer de grootte van Frankrijk. Per vierkante kilometer drijft daar minstens 1 kilo afval in het water, maar soms wel meer dan 100 kilo.
- Great Pacific Garbage Patch: De grootste afvalhoop ter wereld. Ligt in de Grote Oceaan tussen de Amerikaanse westkust en Hawaï. Bestaat uit naar schatting 80 miljoen kilo afval, verspreid over een gebied dat drie keer zo groot is als Frankrijk.
Zeewater bevat diverse zouten in opgeloste toestand en is daarmee ongeschikt als drinkwater.
Hoe vervuilend is Tata Steel? Bij het maken van staal stoot Tata Steel in Nederland jaarlijks 15Mton CO2e uit. Daarmee is Tata Steel de grootste vervuiler in Nederland.
Er wordt geschat dat er jaarlijks tussen de 12 en 24 miljoen kilogram plastic wordt opgegeten door vissen. Volgens de VN gaan er elk jaar 100.000 zeezoogdieren en 1 miljoen zeevogels dood door afval op zee.
Vorig jaar exporteerde Nederland ruim 200 miljoen kilo plastic afval naar landen buiten de Europese Unie. Hiervan ging er bijna 70 miljoen kilo naar Indonesië en bijna 64 miljoen kilo naar Vietnam. Ook wereldwijd is Nederland een grote speler, alleen Japan en de Verenigde Staten exporteerden in 2021 meer plasticafval.
Onderzoekers hebben gevonden dat van dit plastic, maar 93-236 miljoen kilo op dit moment daadwerkelijk aan het oceaanoppervlak drijft 8. Dit is nog geen 1% van al het plastic dat is terechtgekomen in de oceanen. Dat betekent dat de andere 99% dus ergens anders in de oceaan moet zijn. Waar precies?
Zwerfvuil en afval
Zwerfvuil op straat is een groot startpunt voor veel plastic in de oceaan. Regenwater en wind kunnen plastic afval meevoeren naar rivieren en riolen. Dit leidt uiteindelijk naar de oceaan.
Nieuwe WWF-studie over plastic
Het resultaat: gemiddeld eet een mens ongeveer 2000 microplastic deeltjes per week. Dat is ongeveer 5 gram, zoveel weegt een bankaart! De producten waar de meeste microplastics in zitten zijn: water, bier, schaaldieren zoals scampi's en garnalen en zout.
In 1907 maakt de Belgisch-Amerikaanse Leo Baekeland het eerste volledig synthetische plastic uit aardolie. Hij vernoemt het naar zichzelf: bakeliet. De nieuwe stof geleidt geen stroom en kan goed tegen hitte. Men gebruikt het in een breed scala aan producten.
Gevangen in plastic
Dieren die verstrikt raken sterven een langzame dood doordat ze verdrinken, uithongeren of doodgaan aan de infectie van wonden2. Dieren raken het vaakst verstrikt in achtergelaten visnetten; dit wordt ook wel 'spookvissen' genoemd.
Elke plasticsoort heeft zijn eigen dichtheid. Onderzoek het zelf in dit proefje met het thema plastic soep. Als de dichtheid van plastic lager is dan water, blijft het plastic drijven. Als het juist hoger is dan water, zinkt het naar de bodem van de oceaan.