De gemeenteraad bepaalt het beleid op hoofdlijnen en neemt de belangrijkste beslissingen. Vervolgens controleert de raad of het college de gestelde doelen ook haalt. De raad wordt daarbij ondersteund door de raadsgriffier. De burgemeester is voorzitter van de gemeenteraad.
Gemeente voert landelijk en eigen beleid uit
Het maken van die keuzes is de belangrijkste taak van het gemeentebestuur. Daarnaast voert de gemeente ook veel landelijke wetten uit. Dit heet medebewind. Zo moet elke gemeente paspoorten en identiteitskaarten uitgeven aan haar inwoners.
De gemeenteraad is het hoogste orgaan van een gemeente en heeft drie belangrijke taken. Ten eerste stelt de raad de grote lijnen vast voor het beleid van een gemeente. Raadsleden moeten zich daarom bezighouden met de vraag hoe de gemeente er over een aantal jaren uit zou moeten zien.
De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn.
Een gemeenteraad is het gekozen vertegenwoordigende lichaam in de gemeente en daarvan tevens het hoogste bestuurlijke orgaan. De raad stelt het beleid van de gemeente vast en controleert het dagelijks bestuur: het college van burgemeester en wethouders.
Aan het hoofd van de gemeentelijke organisatie staat de gemeentesecretaris. De gemeentesecretaris heeft de leiding over de ambtenaren en vormt de verbinding tussen het college van B en W en het ambtelijk apparaat.
Het gemiddelde loon binnen de sector Overheid & Semi-overheid ligt op € 4.264 bruto per maand. Het minimale of startsalaris begint bij € 886 en het maximale loon is € 21.000 bruto per maand.
Hij is het eerste aanspreekpunt van de gemeente. De burgemeester heeft in het bestuur een belangrijke sleutelpositie; hij is voorzitter en lid van het college van B&W en is voorzitter van de gemeenteraad. Als voorzitter van de raadsvergadering heeft de burgemeester geen stemrecht in de raad.
De griffie adviseert, ondersteunt en faciliteert de gemeenteraad, individuele raadsleden en de voorzitter van de raad (de burgemeester). De griffie plant vergaderingen, zorgt voor volledige en juiste vergaderstukken en adviseert over voorstellen, werkwijze en/of aanpak. De griffie is onafhankelijk en neutraal.
De burgemeester vormt samen met de wethouders het dagelijks bestuur van de gemeente. De burgemeester heeft eigen taken en bevoegdheden en is voorzitter van de gemeenteraad.
Hoe wordt gemeentelijk beleid gemaakt? Elke gemeente moet iedere vier jaar een nieuw Wmo-beleidsplan vaststellen. De basis voor de beleidscyclus is het coalitie- of collegeakkoord, dat door politieke partijen wordt afgesloten na de gemeenteraadsverkiezingen.
Processen zijn als een kaart van een metro-stelsel. Wellicht niet op schaal en sommige details zijn weggelaten, maar het geeft globaal een goed overzicht. Beleid geeft richtlijnen over hoe te handelen in een nieuwe situatie. Het zegt iets voor de waarden en normen waar je voor staat.
De organisatie
Elke gemeente heeft een gemeenteraad, een burgemeester en een college van burgemeester en wethouders (B en W). Een belangrijke taak van de gemeenteraad is om het college te controleren. Het college moet op zijn beurt verantwoording afleggen aan de gemeenteraad.
Beleidsregels worden opgesteld door bestuursorganen. Beleidsregels zijn geen wetgeving. Beleidsregels kunnen ook niet gelden als algemeen verbindende voorschriften. Toch binden beleidsregels het bestuur jegens burgers en bedrijven, omdat een bestuursorgaan in principe handelt overeenkomstig de beleidsregel.
In Nederland wordt de burgemeester feitelijk door de gemeenteraad gekozen (voorgedragen), na een zorgvuldige selectieprocedure waarbij ook de commissaris van de Koning een belangrijke rol vervuld. De 'Kroon' (de Koning én de verantwoordelijke minister van BZK) benoemt uiteindelijk de burgemeester.
De burgemeester is echter niet de baas van de gemeente. De gemeenteraad is het hoogste orgaan. De burgemeester legt, net als de wethouders, verantwoording af aan de gemeenteraad over hoe de burgemeester zijn of haar taken uitvoert.
Het gemiddelde loon binnen de Beleid & Organisatie ligt op € 5.517 bruto per maand. Het minimale of startsalaris begint bij € 600 en het maximale loon is € 77.160 bruto per maand.
Raadsleden verdienen dit jaar minimaal 1081 euro per maand. In de grootste gemeenten loopt dit bedrag op tot zo'n 2650 euro per maand. Dat blijkt uit een analyse van LocalFocus/ANP op basis van gegevens van het statistiekbureau CBS en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.
Benoemen wethouders
De partijen dragen kandidaat-wethouders voor aan de gemeenteraad. De gemeenteraad benoemt de kandidaat vervolgens tot wethouder. De gemeenteraad controleert het werk van de wethouder.
34 uur en 45 minuten.
Het salaris van de minister-president is € 170.910 inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering (2020). Daarnaast heeft de minister-president recht op een vaste onkostenvergoeding en een aantal andere tegemoetkomingen en voorzieningen. Dat is geregeld in artikel 10 van het Voorzieningenbesluit.
Salaris chirurg
Ter indicatie: als beginnend afgestudeerde in dienst van een algemeen ziekenhuis verdien je, conform de Arbeidsvoorwaarden Medisch Specialisten (AMS), per jaar een bruto salaris van ongeveer € 70.000,- voor een 45-urige werkweek. Het salaris kan oplopen tot zo'n € 130.000,-.
Het startsalaris ligt rond de €5800,- bruto per maand. Het gemiddelde salaris van een huisarts in loondienst komt uit op ongeveer € 6900,- bruto per maand. Wanneer je meer dan tien jaar ervaring hebt, zal het salaris stijgen naar zo'n € 8000,- bruto per maand.