Paartijd Het voortplantingseizoen bij egels loopt van mei tot en met augustus. Het paren duurt lang en gaat gepaard met veel ge- luid. Het mannetje loopt steeds maar rond het vrouwtje in een po- ging haar over te halen om te paren. Het kan uren duren voordat het vrouwtje toegeeft (of er alsnog vandoor gaat).
Ze vermijden vochtige gebieden en naaldbossen zonder onder begroeiing, egels hebben een hekel aan nattigheid en prefereren droge schuilplaatsen.
Een aantal keer per nacht is de egel actief, hij slaapt ongeveer 18 uur. De egel is niet de hele nacht actief. Zijn eerste actieve periode bij het vallen van de avond duurt zo'n 3 uur. Rond middernacht en tegen de ochtend gaat hij telkens nog eens voor enkele uren op pad.
De egels zijn dan enkele uren actief, maar blijven meestal in hun nest. Toch worden soms egels in de winter buiten aangetroffen, zelfs overdag. Ze kunnen bijvoorbeeld verstoord zijn door tuiniers. Dit kost ze veel energie en er is geen eten te vinden.
Als je in augustus tot en met half september overdag een egel ziet lopen, die… dan kan het een vrouwtje zijn dat zwanger is of een nestje jongen heeft. Het advies is om de egel niet gelijk op te pakken. De egel kan op zoek zijn naar eten en in de buurt een nestje hebben.
Zeven- tot achtduizend stekels beschermen de egel tegen hun vijanden: dassen, vossen, honden en roofvogels. Toch zitten stekels soms ook in de weg. Bij de paring leggen vrouwtjes de stekels plat.
Als er een egel in je tuin zit, hoef je in principe niets te doen. Egels scharrelen graag door tuinen op zoek naar eten. Ze eten hun buikjes rond, want vanaf eind oktober tot april houdt de egel zijn winterslaap.
De egel heeft voor de mens een hoge aaibaarheidsfactor. Toch houdt het dier niet van aanrakingen. Dan trekt het zijn snuit in en verandert in een 'hondsegel'.
Vochtig en calorierijk voedsel zoals hondenvoer of roerei zijn prima opties. Completeer de maaltijd met een bakje vers water. Zet nooit melk neer, want hier kunnen egels niet goed tegen! Zorg voor een tuin met veel begroeiing en beschutting.
Spirituele betekenis egel
Dit dier laat je zien dat je niet bang moet zijn om dingen te delen. Met andere woorden: het is noodzakelijk om jezelf te zijn en om zelfrespect te hebben. Neem de dingen persoonlijk. Vooral als de mensen om je heen niet kunnen zien wat je bedoelingen zijn of je woorden verkeerd begrijpen.
Hoe maak ik mijn tuin zo aantrekkelijk mogelijk voor egels? Zorg voor een wild stukje tuin waar de egel meer voedsel en rust kan vinden en leg nestmateriaal op een plek om een nest te bouwen. Zet eten neer in de vorm van kattenvoer, hondenvoer, roerei etc. Egels houden van vochtig voedsel.
Let op: egels kunnen bijten. Plaats de egel in een hoge kartonnen doos, kist of kattenmandje.
Bessen, paddenstoelen en vruchten zoals appels zijn een lekkernij voor de egels in je tuin. Je doet er zeker niets mis mee om enkele van deze vruchten te voorzien in een ondiep schaaltje (al dan niet in stukjes gesneden). Een echte lekkernij zijn vooral de schillen van de vruchten.
Vind je overdag toch een Egel? Dan steek je het dier best in een doos, voorzien van de nodige luchtgaten, en breng je hem naar een Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren. Sluit de doos goed af, want Egels zijn slimme dieren en uitstekende klimmers.
Geslachtsdeel. Het is op het eerste gezicht niet mogelijk om egelmannetjes en –vrouwtjes uit elkaar te houden. In de hand is het mogelijk om de mannetjes te onderscheiden aan de penis, die zich ter hoogte van de navel bevindt. Egels kunnen zich vanaf ongeveer 10 maanden oud voortplanten.
Egels produceren vooral in de paartijd de meeste geluiden. Ze zijn in die tijd ook het meeste actief en maken dan een snuivend blazend tot snurkend geluid. Hiermee geven ze aan dat ze zich gestoord maar niet bedreigd voelen. Dan blazen en puffen ze als een stoommachine.
Egels kunnen zwemmen, maar tegen steile kanten kunnen zij niet op klimmen.
Vossen en dassen vinden het lastig om een opgerolde egel te pakken, maar soms lukt het wel. Grote roofvogels, zoals sperwers en uilen, hebben er minder moeite mee. Bovendien zijn die lastiger te horen en te ruiken. De grootste vijand van de egel is de mens.
Simpelweg kattenvoer (droog of nat) en een schaaltje water volstaat. Geef nooit melk! Egels zijn niet in staat dit te verwerken en kunnen hier ernstige diarree van krijgen. Wees ook voorzichtig met kattenmelk, pindakaas, pinda's en rozijnen.
Een egel mag er best wel slim uitzien, het is één van de primitiefste zoogdieren. Hoewel egels te boek staan als insecteneters, zijn het eigenlijk alleseters.
Pak je egel voorzichtig op door een hand onder zijn buik te schuiven en hem op te tillen. Je kunt je egel dan in je handen vasthouden of gaan zitten en hem in je schoot laten zitten. Probeer je egel elke dag ten minste 30 minuten vast te houden terwijl je hem aan het temmen bent.
In opgerolde toestand staan de stekels in alle richtingen, dankzij kleine huidspiertjes aan de uiteinden van de stekels. De egel is dan alleen kwetsbaar aan de opening aan de onderzijde, die echter bijzonder klein is en slechts weinig dieren kunnen hem daar aanvallen zonder geprikt te worden.
In een natuurlijke tuin met veel onderbegroeiing en rommelhoekjes vinden egels beschutting en veel voedsel! Laat gevallen blad gewoon tussen alle andere planten liggen. Hier komen enorm veel insecten op af. En dat is niet alleen voedsel voor egels maar voor heel veel vogels en andere dieren.
Egels houden van oktober tot mei/april een winterslaap. Egels zoeken hiervoor een beschutte plek onder een hoop bladeren of in een egelhuisje. Jonge egeltjes blijven langer actief dan de oude egels om een goede buffer op te kunnen bouwen.
Egels houden hun winterslaap in een winternest, dat wordt gemaakt van droge bladeren. Meestal doen ze dit onder een heg, een stapel houtblokken of bijvoorbeeld onder een schuurtje. Het is niet zo dat egels aaneengesloten slapen. Soms worden ze wakker en veranderen zelfs van nest.