Medicatie kan gebruikt worden indien men last heeft moeite om in slaap te komen. Ook wanneer er sprake is van onrust of verwardheid vanwege dementie kan slaapmedicatie helpen om het dag – nachtritme zoveel mogelijk aan te houden. De meest voorgeschreven en gebruikte slaapmedicijnen zijn Temazepam en Oxazepam.
Pas de omgeving aan bij nachtelijke onrust. Heeft een cliënt met dementie of een verstandelijke beperking last van nachtelijke onrust of slaapproblemen, zorg dan in de slaapkamer voor een goede temperatuur, een goed bed en goed matras en zorg voor voldoende frisse lucht.
Het is daarom onder andere belangrijk om mensen met dementie overdag te stimuleren actief te blijven en te zorgen voor voldoende blootstelling aan daglicht. De ziekte van Alzheimer verstoort het normale en gezonde slaappatroon en Lewy body dementie veroorzaakt slaperigheid overdag en een verstoorde REM-slaap.
'Oudere mensen hebben minder slaap nodig' klinkt het vaak, maar dat is slechts een fabeltje. Wat er wel gebeurt bij het ouder worden, is het optreden van veranderingen in het slaappatroon. Een oudere persoon heeft dus net als de gemiddelde volwassene een slaapbehoefte van 7 à 8 uur per nacht.
Zorg voor herkenbaarheid en vertrouwdheid. Zoek naar de juiste balans tussen taken overnemen en overvragen van de client. Zorg voor compassie en steun (ook de meest 'ingewikkelde' client heeft behoefte aan steun en begrip) Angst en onrust is niet altijd weg te nemen.
Mensen met dementie hebben moeite met het verwerken van informatie. Ze weten niet meer wat voor dag het is, halen namen door elkaar en raken spullen kwijt. Ook kan het gedrag veranderen. Iemand wordt bijvoorbeeld snel boos.
Rusteloos door verveling
Je naaste kan door de dementie misschien niet meer breien, puzzelen of een boek lezen. Zeker als ze gewend was actief te zijn, kan ze zich gaan vervelen. Te veel prikkels zijn niet goed voor haar, maar te weinig ook niet. Dwalen is dan voor haar een manier om de verveling te lijf te gaan.
Volgens Hamburger is een gemiddelde nachtrust van vier uur niet gezond, zeker op de lange termijn. "Al voelt iemand zich op dit moment goed genoeg bij minder dan 6,5 uur slaap, dat wil niet zeggen dat diegene geen klachten kan ontwikkelen op de lange termijn."
De extra uren die je creëert door 's nachts hooguit 3 à 4 uur te slapen zijn extra waardevol. Het is namelijk geen lastige opgave om deze tijd nuttig te besteden. Omdat je veel vroeger dan normaal bent opgestaan en haast als enige wakker bent, kun je volledig ongestoord je gang gaan.
Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek onder 38.000 volwassenen blijkt dat volwassenen die dagelijks vijf uur of minder slapen een grotere kans lopen op een vroegtijdige dood dan mensen die iedere nacht minstens zes à zeven uur slapen. Wat er zo schadelijk is aan korte nachten, maakt het onderzoek niet duidelijk.
Indeling fases van dementie
Een andere veel gebruikte indeling is de omschrijving van de vier fases van ik-beleving bij dementie; de bedreigde ik of cognitieve fase; de verdwaalde ik of emotionele fase; de verborgen ik of psychomotore fase; de verzonken ik of zintuiglijke ervaring.
Mensen die bezig zijn met gezonde voeding, letten vaak ook op andere dingen. Zoals voldoende bewegen en niet roken. En dat heeft allemaal weer invloed op gewicht, hoge bloeddruk en de kans op suikerziekte. Allemaal risicofactoren voor dementie.
Vasculaire dementie
De ziekte wordt veroorzaakt door een storing van de doorbloeding van de hersenen. In de bloedvaten in de hersenen treedt aderverkalking op, waardoor er bloedingen of infarcten ontstaan. Het achterliggende hersenweefsel krijgt hierdoor geen bloed meer en sterft af.
Er is sprake van een onregelmatig slaap-waakritme en een opgebroken slaappatroon. Mensen die gerekend worden tot het freerunning-type gaan elke dag later naar bed en staan daardoor ook elke dag later op.
Door de dementie kan je naaste minder goed duidelijk maken wat er dwars zit. Dit onvermogen zorgt voor irritatie, boosheid en soms echt agressief gedrag.
Er bestaan verschillende vormen van roepgedrag, die elk een andere uitdrukking zijn van bepaalde gevoelens van de roepende persoon. Appelroepen bijvoorbeeld is erop gericht een reactie te verkrijgen uit de omgeving en heeft als boodschap dat de roepende iets nodig heeft en erkenning wil ontvangen.
Volwassenen hebben voldoende aan 6 tot 8 uur slaap per nacht. Bij ouderen verdwijnt meestal de behoefte aan lange slaap: hun slaappatroon verandert. 's Nachts slapen ze korter, terwijl ze overdag indutten. Het lijkt alsof oudere mensen meer slapen dan volwassenen, maar aan de totale slaapduur verandert weinig.
In de overgangsfase van lichte naar diepe slaap ga je steeds vaster slapen. Je ademhaling wordt regelmatig, het hartritme daalt en je lijf ontspant. Deze fase duurt ongeveer 5 minuten. De diepe slaap duurt ongeveer 20 minuten en is eigenlijk de belangrijkste fase omdat je er goed van uitrust.
'Wanneer je twee uur slaapt zit je op het juiste moment van het circadiane ritme. In de eerste periode van dat ritme kom je in een diepe slaap terecht, en daarin breek je adenosine het snelst af. Na twee uur slaap heb je al meer dan 50 procent afgebroken.
Mensen die een hele nacht wakker blijven presteren nogal altijd beter dan personen die elke nacht minder dan zes uur slapen. Dit hebben wetenschappers van de universiteit van Pennsylvania ontdekt. De wetenschappers lieten proefpersonen twee weken lang vier, zes of acht uur per nacht slapen.
Zo herken je visuele problemen bij dementie: De hersenen krijgen moeite om te verwerken wat je ziet. Je kan bijvoorbeeld minder goed afstanden inschatten en diepte zien. Het kost moeite om verschillende tinten van een kleur te onderscheiden of bepaalde afbeeldingen of kleuren te herkennen.
Mensen met dementie leven gemiddeld 6,5 jaar met de ziekte. Gedurende het ziekteproces neemt zowel het aantal als de ernst van de klachten toe. Er is geen genezing mogelijk voor dementie. Uiteindelijk overlijdt een patiënt aan de gevolgen van dementie.
Personen met een beginnende dementie ervaren de realiteit nog zoals zij is. Ze ervaren daardoor ook hun eigen tekortkomingen. Elke probleemsituatie wordt een confrontatie met zichzelf, want het herinnert hen eraan dat er iets aan de hand is. Dit besef is heel stresserend en wekt veel onrust en angst op.