Rusland is de grootste exporteur van graan, rogge en gerst. Vooral landen in het Midden-Oosten en Afrika zijn hier sterk afhankelijk van: het graan dat bijvoorbeeld Turkije en Egypte importeren komt voor ruim 70 procent uit Rusland. Ook Oekraïne is een grote exporteur van graan, maïs en zonnebloemolie.
Naast olie en aardgas importeren Nederlandse bedrijven ijzer, staal, steenkool, koper, kurk en houtwaren uit Rusland. De Nederlandse export bestaat vooral uit medicijnen, bloemen, kunststoffen, vervoermiddelen, computerapparatuur en medische instrumenten en apparaten.
Belangrijke in Nederland geproduceerde producten met bestemming Rusland zijn geneesmiddelen, wegvoertuigen, zoals trekkers voor opleggers, en bloemen. Wederuitvoer met bestemming Rusland betreft onder andere elektronische schakelingen, telefoons en geneesmiddelen.
Nederland importeerde in 2021 voor 18,3 miljard euro aan goederen uit Rusland. Daarvan bestond 87 procent uit minerale brandstoffen. Iets meer dan de helft daarvan was ruwe aardolie en verder worden vooral aardgas en aardolieproducten geïmporteerd.
Niet alleen olie, gas en graan worden veel duurder door de oorlog in Oekraïne. De prijzen van batterijen, chips en bouwmaterialen kunnen ook gaan stijgen.
Door de Russische invasie van Oekraïne worden pasta, brood, groente en ook vlees nog duurder, verwachten experts. Al voor de inval waren de voedselprijzen wereldwijd heel hoog, benadrukt Nadia Menkveld, landbouweconoom bij ABN Amro.
Ruwe zonnebloemolie en maïs zijn voor Nederland de belangrijkste producten uit Oekraïne. De invoerwaarde van deze twee producten was in 2021 ongeveer even groot en bij elkaar opgeteld 52,5 procent van de totale invoer uit Oekraïne. Kool- en raapzaad zijn goed voor 17 procent van de invoerwaarde.
Er geldt een importverbod voor (producten van) ijzer en staal uit Rusland. Ook daaraan gerelateerde diensten zijn verboden. Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XVII. Er is een importverbod voor cement, hout en kunstmest.
Nederland importeerde vorig jaar ter waarde van 18,4 miljard euro aan goederen uit Rusland. Het ging voornamelijk (87 procent) om olie, maar we haalden ook nikkel en koper uit het land. Uit Oekraïne importeerden we voor het eerst voor een bedrag van meer dan 2 miljard euro, het ging vooral om maïs en zonnebloemolie.
Tussen 2008 en 2014 groeide de invoer van ruwe aardolie met 13 procent en werd ook flink meer olie ingevoerd uit Irak en Nigeria. Voor de Nederlandse import zijn Noorwegen en Rusland vergelijkbare landen.
De Russische keuken is van oorsprong een boerenkeuken, veel sobere, maar voedzame gerechten. Een aantal gerechten die u veel tegenkomt zijn haring, zuurkool en roggebrood. De oorzaak hiervan zijn de strenge Russische winters die ervoor zorgen dat er veel houdbare ingrediënten gebruikt worden.
Voor Rusland is de EU zelfs de grootste handelspartner. Daarnaast is de EU de grootste investeerder in Rusland. De belangrijkste Europese exportproducten naar Rusland zijn machines, transportmiddelen en chemicaliën. De EU importeert uit Rusland vooral olie en gas.
Op 11 juni 2013 werd in sneltreinvaart de wet tegen 'homopropaganda' door het Russische parlement geloodst. De wet verbiedt de propaganda van niet-traditionele seksuele relaties – lees homoseksualiteit – gericht op minderjarigen. Individuen riskeren bij overtreding van de wet een boete van zo'n 120 euro.
Het belangrijkste exportproduct van Rusland is energie, olie en aardgas, met een aandeel van twee derde in de totale exportopbrengsten. Fluctuaties in de export zijn vooral het gevolg van veranderingen van de olieprijs op de wereldmarkt.
Er worden veel luchtvaartproducten, motorvoertuigen, elektrische apparaten, grote machines, chemische producten en minerale brandstoffen geïmporteerd vanuit het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast worden ook veel kantoorartikelen, geneesmiddelen en andere medicinale en farmaceutische producten naar Nederland geïmporteerd.
Nederland haalde in 2021 voor 641 miljoen euro aan ruwe zonnebloemolie uit andere landen, waarvan voor 538 miljoen euro en dus 84 procent uit Oekraïne. Nederland is daarmee niet alleen de grootste importeur van dit product in de Europese Unie, maar ook het land dat de meeste ruwe zonnebloemolie uit Oekraïne haalt.
“Ongeveer dertig procent van de olie in Nederland, komt uit Rusland. We importeren ook nog olieproducten. Dus per saldo komen er ongeveer 750.000 olievaten aan olie per dag richting Nederland”, legt van Cleef uit.
Vorig jaar importeerde Nederland voor €641 miljoen aan ruwe zonnebloemolie. Daarmee is ons land binnen de Europese Unie de grootste zonnebloemolie-importeur, voor Spanje (€616 miljoen) en Italië (€553 miljoen), meldt het CBS. Van al die zonnebloemolie haalde Nederland 84% uit Oekraïne.
Er zijn op dit moment geen aanwijzingen voor specifieke dreigingen voor Nederland, maar de ontwikkelingen in het conflict volgen elkaar snel op. Dat maakt dat het dreigingsbeeld snel kan veranderen.
Sinds de oorlog in Oekraïne willen veel Westerse bedrijven geen zaken meer doen met Rusland. Zara, Pull & Bear en Bershka sluiten daarom hun winkels daar. Ook onder meer Heineken, Samsung en Apple gaan ook geen producten meer leveren en Russen kunnen ook geen Netflix meer kijken.
Maar uit een rondgang blijkt dat lang niet alle bedrijven die keuze maken. Zo zetten onder meer ING, Heineken en Philips hun activiteiten in het land door. Shell, Harley-Davidson, Disney, Volvo, Nokia, ExxonMobil – de oorlog in Oekraïne heeft een economische exodus uit Rusland in gang gezet.
Voor tarwe, suikerbieten, koolzaad, komkommer, rogge, gerst en walnoten behoort het tot de top 10 van landbouw-exporterende landen en voor aardappelen, boekweit, kool, mais, pompoen, wortelen en zonnebloemolie zelfs tot de top 5.
Chocola, bananen, appels en schoonmaakmiddelen werden maar een beetje duurder. Dat concludeert marktonderzoeker GfK dat de prijzen bijhield van 55 producten in negen verschillende supermarktketens in de periode september 2021-juli 2022.
Rusland exporteert vooral graan (40%), diepgevroren vis en zeevruchten (18%) en plantaardige olie (13%).