Bewolkte hemel, 's avonds of binnenshuis zonder flits: 400 - 800 ISO. 's Nachts of in donkere ruimten: meer dan 800 ISO.
Afhankelijk van de hoeveelheid licht binnen, gebruik je binnen een ISO waarde van 400 tot ongeveer 800. Ga je buiten in de schemer of het donker fotograferen? Dan gebruik je een ISO waarde tot 1600 of 3200. Kijk uit voor ruis bij ISO waarden vanaf 1600.
ISO 100: Dit is de beste keuze voor het maken van opnamen buitenshuis op zonnige dagen: de helderste situatie waarin je waarschijnlijk opnamen zult maken. ISO 400: Wanneer het licht nog steeds goed is, maar minder intens – zoals binnenshuis bij een raam of buiten op een bewolkte dag – is een iets hogere ISO ideaal.
100 iso : Buiten in zonnige omstandigheden. 200 iso: Zonnig maar dan met wat bewolking.400 iso: Voor de bewolkte en donkere dagen.
Wanneer het helemaal dicht bewolkt is, zal je geen mooie zonsondergang zien. Bij regenachtige dagen is het dus de moeite waard om tegen zonsondergang het weer in de gaten te houden. 's Avonds kan het toch ineens opklaren en krijg je misschien wel die hele mooie en kleurrijke zonsondergang te zien.
Checklist Zonsondergang Fotograferen
Blijf niet op één plaats staan, maar varieer; Gebruik een kleiner diafragma, bijvoorbeeld f/11;Wil je de zon als ster fotograferen, gebruik dan f/22;Heb je geen kleiner diafragma dan f/8, gebruik deze dan.
Laat je niet afschrikken als je ziet dat het bewolkter wordt; de beste zonsondergang/zonsopkomst is er één met precies de juiste hoeveelheid wolken in de lucht. Teveel wolken zorgt ervoor dat de zon niet goed zichtbaar is, maar geen wolken maken dat de foto van de zonsondergang of zonsopkomst al snel saai is.
De zon is nog niet onder en we fotograferen vaak in de richting van de ondergaande zon. Omdat er voldoende licht is, volstaat dan een ISO van 100 of 200. Als de zon echter ondergaat dan neemt de hoeveelheid licht snel af. Onze ogen zien dat niet zo, maar de camera des te meer.
Als je buiten bent, overdag, dan kan je de laagste ISO-waarde gebruiken (meestal is dit 100 of 200). Dit komt omdat er voldoende licht is voor de sensor. Ga je naar binnen toe, en is er dus minder licht, dan moet je de ISO gaan verhogen.
Om het samen te vatten, het diafragma bepaald hoeveel licht er door het objectief komt, de sluitertijd bepaalt hoe lang het licht op de sensor komt, en de ISO is de versterking van het signaal van de sensor, wat enigszins het synoniem is met de gevoeligheid van de sensor.
Een laag ISO-getal (bijv. 50, 100 of 200) gebruik je in situaties met veel licht of wanneer je met lange sluitertijden kan fotograferen vanaf een statief. Om te zorgen dat je scherpe foto's krijgt in een donkere situatie kan je de hogere ISO-waarde aanhouden. Denk aan 800, 1600 of nog hoger.
Op veel systeemcamera's vind je bovenop het toestel een draaiwieltje. Door dit wiel naar rechts te draaien verkort je de sluitertijd. Als je het wieltje naar links draait, maak je de sluitertijd langer. Vaak stel je de sluitertijd ook in via het scherm of via de bedieningsknoppen van je camera.
Bij macrofotografie kan het diafragma enorm verschillen. Wil je een bloem met een wazige achtergrond, dan kies je al snel voor een laag getal. Maar wil je een insect helemaal scherp op de foto, dan zal je voor een groot getal (klein diafragma) moeten kiezen om alles van de insect scherp op de foto te krijgen.
Afhankelijk van de camera kan de lichtgevoeligheid oplopen van iso 100 tot 1600, 3200 of 6400. Bij (semi)professionele camera's loopt de schaal soms nóg verder door. De reeks ziet er als volgt uit: 100, 200, 400, 800, 1600, 3200, 6400.
De afkorting van ISO staat voor International Standardization Organisation. Met een ISO-certificering kunt u als consument eenvoudig inzien of een bedrijf voldoet aan een bepaalde structuur of processen. Processen worden getoetst en krijgen een een ISO-waardering om deze te identificeren en te optimaliseren.
De sluitertijden die langer is dan 1/100e van een seconde, zoals 1/60e of 1/15e. Deze vallen onder de lange sluitertijden. Alle sluitertijden boven 1/100e van een seconde, zoals 1/500e of 1/2000e, worden korte sluitertijden genoemd. De korte sluitertijden worden ook wel snelle sluitertijden genoemd.
Het kan zeker geen kwaad om je ISO omhoog te gooien als dat nodig is. Ruis is heel goed te reduceren met behulp van software voor beeldbewerking zoals Adobe Photoshop en Adobe Lightroom. Nieuwere camera's kunnen vaak tot wel ISO 3200 zonder dat je last hebt van ruis.
De witbalans bepaalt de kleurtemperatuur van de foto en wordt uitgedrukt in Kelvin. Een juiste witbalans zorgt er voor dat de kleuren op de foto er net zo uitzien als in het echt. Een andere witbalans maakt de foto geler (warmer) of juist blauwer (koeler).
De sluitertijd bepaalt hoe lang er licht op de sensor van je camera valt. Zo lang de sluiter van je camera open staat, komt er licht op de sensor. Hoe lang de sluiter open staat, heeft invloed op hoe een beweging in beeld komt: bewogen of 'bevroren'.
De makkelijkste manier om bij zonlicht te fotograferen, is door er met je rug naartoe te gaan staan. Want licht dat van achteren komt, zet alles wat zich voor jou bevindt letterlijk in het zonnetje. De omgeving wordt gelijkmatig verlicht en er zijn weinig diepe schaduwen, omdat die vooral achter objecten vallen.
Tip 2: kies voor een klein diafragma
Bij nachtfotografie speelt scherptediepte een kleinere rol, omdat je vaak fotografeert met een groothoeklens. Daarom kan je vaak beter kiezen voor een kleiner diafragma tussen de f/11 en f/16. Veel lenzen geven met dat diafragma ook een scherper resultaat.
De witbalans bepaald in basis of je foto iets geler of blauwer wordt, dus warmere of juist koelere kleuren krijgt. Je witbalans wordt gemeten in Kelvin. Hoe lager de Kelvin is hoe blauwer, dus koele tinten, hoe hoger, hoe geler en dus warmer.
Een mooie zonsopkomst of zonsondergang kun je goed aan zien komen. Als je weet dat er veel vocht in de lucht aanwezig is dan kun je veel kleur in de lucht verwachten. Maar…, dan moet de zon vlak voor of na zonsondergang wel onder de wolken uit komen.
Wees op tijd
Een uur voor de zonsondergang is het licht heel mooi zacht. Prachtig licht om mooie natuurfoto's te maken. Vervolgens kan je tijdens de zonsondergang mooie landschapsfoto's maken. Vlak na de zonsondergang is tevens ook fotogeniek.
Bijvoorbeeld een zonsondergang aan de kust vereist een 3 stop of zelfs een 4 stop filter met een medium/harde rand of een omgekeerd GND filter, maar wanneer er bomen en bossen aan de horizon zijn, dan kan een zacht 2 stop filter al genoeg zijn, om het gewenste evenwicht te bereiken.