Uit verschillende onderzoeken blijkt dat muziek zowel acute pijn als chronische pijnklachten vermindert. Rustige muziek maakt endorfine, oxytocine en dopamine vrij in de hersenen. Dit zijn hormonen en neurotransmitters die zorgen voor pijnverlichting en een betere stemming. Je kan muziek ook medisch inzetten.
Het neuropeptide oxytocine is mogelijk deels verantwoordelijk voor de sociale en gezondheidsvoordelen van muziek, terwijl adrenocorticotroop hormoon (ACTH) de betrokkenheid en opwindingseffecten van muziek kan bemiddelen (Chanda en Levitin, 2013; Kreutz, 2014).
Muziek ontspant en prikkelt de hersenen
Zelf muziek maken, zorgt voor veranderingen in de grijze stof en een toename van verbindingen in gebieden die betrokken zijn bij het luisteren en de motoriek. Ook als u luistert naar muziek heeft dat al een positieve invloed op de hersenen.
Negatieve effecten van muziek
Te lang luisteren naar verdrietige of met woede gevulde muziek kan de afgifte van cortisol verhogen en hersengebieden stimuleren die geassocieerd worden met negatieve emoties. Het kan zelfs de bedreigingsdetectiesystemen in de hersenen inschakelen.
Uit hersenonderzoek blijkt dat het luisteren naar en maken van muziek de verbinding en de activiteit tussen linker en rechter hersenhelft bevordert. Melodie wordt meer in de rechter- en ritme in de linkerkant van de hersenen verwerkt.
Muziek als positieve invloed. Muziek bestaat uit trillingen op bepaalde frequenties (tonen), die in je brein terecht komen. Deze trillingen activeren hersendelen en roepen emoties op die horen bij jouw persoonlijke breinprogrammering. Ook stimuleren ze de aanmaak van neurotransmitters, zoals GABA en dopamine.
De pijnstillende neigingen van muziek worden toegeschreven aan het vermogen van muziek om af te leiden; wanneer onze gedachten gericht zijn op een geliefde melodie, merken we onze pijnlijke rug niet zo op. Muziek verhoogt ook het algehele gevoel van welzijn (dankjewel, dopamine!), wat de pijnperceptie kan verminderen.
Er zijn echter studies die aantonen dat muziek onze stemming op de lange termijn kan beïnvloeden, en depressie of angst kan vergroten . Bepaalde liedjes, bepaalde teksten, bepaalde muziekgenres kunnen depressie of angst versterken, soms net zo erg of zelfs erger dan externe stressoren en omgevingsfactoren.
Muziek kan sterke emoties oproepen – de juiste toon brengt soms tranen in de ogen. Maar geluiden activeren ook andere gebieden van onze hersenen. Namelijk die die verantwoordelijk zijn voor gevoelens zoals verlangen of verdriet.
Welke effecten heeft zingen op je brein? 'Tijdens het zingen worden verschillende netwerken in je hersenen actief, bijvoorbeeld voor je motoriek. Die gebruik je om geluid te maken of om je mond goed te bewegen. Daarnaast maak je ook nog veel stofjes vrij zoals oxytocine en dopamine waar je blij van wordt.
Muziek vermindert pijn
Rustige muziek maakt endorfine, oxytocine en dopamine vrij in de hersenen. Dit zijn hormonen en neurotransmitters die zorgen voor pijnverlichting en een betere stemming.
Onderzoeksresultaten. Volgens medische onderzoekers kan muziek ook een geneeskrachtige werking hebben. Het beïnvloedt de hersenen dusdanig, dat er stoffen aangemaakt worden die voor genezing kunnen zorgen. Uit een onderzoek van Lombard uit 1887 bleek namelijk dat het menselijke zenuwstelsel reageert op muziek.
Een lekker muziekje leidt af en laat je de stress van de dag vergeten. Muziek ontspant en vermindert stress en angst. Muziek kan helpen om sneller – en dieper – te slapen. Ook voor slapeloosheid is muziek een goed medicijn.
Studies hebben herhaaldelijk aangetoond dat muziek maken in groepsverband de focus verbetert, de stemming verbetert en sociale banden versterkt . Of je nu in een band speelt, zingt in een koor of samenwerkt aan een nummer, het maken van muziek triggert de productie van oxytocine. Dit is vooral van invloed in stressvolle situaties.
Progesteron is het eerste hormoon dat daalt tijdens de overgang. Dit zogenaamde 'zen-hormoon' heeft een kalmerende werking op ons brein: het maakt je rustig. Als het afneemt, kun je slechter slapen en je sneller prikkelbaar of gestrest voelen.
Er is steeds meer bewijs dat zingen zorgt voor de aanmaak van endorfine, serotonine en dopamine : de 'geluksstofjes' die je humeur verbeteren en ervoor zorgen dat je je goed over jezelf voelt.
Boventonen en melodie
Wat betreft emotionele respons, hebben studies aangetoond dat harmonische progressies in mineur kunnen leiden tot gevoelens van introspectie of zelfs verdriet. Aan de andere kant kunnen intensere harmonische progressies spanning opbouwen en opwinding creëren bij luisteraars.
Muziek luisteren goed voor uw herstel
Muziek luisteren stimuleert de hersenen. En dat is precies wat we na een CVA willen; de hersenen prikkelen om te veranderen en nieuwe verbindingen aan te leggen tussen verschillende hersengebieden. Lopen en evenwicht verbeteren door het luisteren naar muziek.
Antwoord: Daar is niet even een simpel een antwoord op te geven. Maar verschillende hersengebieden worden geactiveerd als je naar muziek luistert. Een combinatie van plekken in je hersenen die te maken hebben met je emoties, aanmaken van dopamine en zelfs abstract denken maken dat muziek zo diep kan binnendringen.
Onderzoek toont echter aan dat muziek ook schadelijke effecten kan veroorzaken, met name als het gaat om piekeren. Wanneer iemand blijft hangen in negatieve gedachten of gevoelens, kan dit bijdragen aan de ontwikkeling van depressie en angst of bestaande aandoeningen verergeren .
Muziek kan afleidend zijn en uw stress verminderen
Onderzoek suggereert dat luisteren naar muziek de impact van depressie en angst kan verminderen . Een onderzoek uit 2019 ontdekte dat studenten die twee maanden lang elke dag naar klassieke muziek luisterden, significant lagere niveaus van angst hadden.
Door naar muziek te luisteren kun je je cortisolwaarden en je hartslag verlagen. Beiden zijn belangrijk voor het verminderen van stress. Muziek kan ook negatieve emoties verminderen, zoals zorgen, angst, rusteloosheid en nervositeit. En muziek kan bijdragen aan positieve emoties, zoals gevoelens van geluk.
Naast deze mechanismen worden specifieke gebieden van de hersenen die verband houden met emotie gestimuleerd door muziek. Een gebied dat door muziek wordt geactiveerd, is de amygdala. Omdat de amygdala de verwerking van emoties regelt, leidt stimulatie van dat gebied tot het voelen van emotie .
Specifiek verhoogde klassieke muziek de gevoelens van gemak bij deelnemers, terwijl heavy metalmuziek gevoelens van spanning en nervositeit verhoogde . Popmuziek had een soortgelijk effect als klassieke muziek, aangezien deelnemers toenamen in gevoelens van gemak en afnamen in stemmingen gerelateerd aan zorgen en spanning.
Uit onderzoek aan de Universiteit van Helsinki is gebleken dat klassieke muziek de hersenfunctie aantoonbaar versterkt. Luisteren naar klassieke muziek verbetert de activiteit van neuronen die betrokken zijn bij dopamine secretie en de regulatie van de neuronen betrokken bij neurodegeneratie.