Op het noordelijk halfrond van de aarde valt deze dag elk jaar rond 21 december en wordt hij winterpunt genoemd. Op het zuidelijk halfrond is het omgekeerd; daar valt de kortste dag omstreeks 21 juni. Dit artikel beschrijft de kortste dag verder vanuit het gezichtspunt van het noordelijk halfrond.
Dagen worden korter, maar niet met hetzelfde tempo
De equinox vindt elk jaar plaats rond 21 maart en 23 september. Met het veranderen van de hoek, verandert dus ook de daglichtperiode. En omdat de hoek rond de equinox sneller verandert dan anders, doet de daglengte dat in die periode dus ook!
op 21 december 2024) hebben we wel degelijk de kortste dag van het jaar.
Dit wordt aangegeven in een zogenaamd analemma (zie Figuur 1 en de pagina Het analemma). Rond 21 december staat de Aarde dicht bij de Zon, beweegt sneller dan gemiddeld, en staat iedere dag ongeveer een halve minuut later in het zuiden.
Eind januari bijna anderhalf uur langer licht
Pas in de loop van januari gaan de dagen echt goed lengen. Vooral 's middags merk je al snel dat het later donker wordt en later in de maand begin je het ook 's ochtends te merken. Eind januari gaat de zon in het midden van het land om 17:25 uur onder.
In een maand tijd krijgen we er twee uur daglicht bij! Rond de kortste dag in december en de langste dag in juni verandert de lengte van de dag nauwelijks. Rond 21 december is de zon 7 uur en 45 minuten op en een half jaar later in juni ruim 16,5 uur. Tijden van zonsopkomst en zonsondergang 2024 voor Midden-Nederland.
Vanaf nu komt de zon weer naar ons toe. Nu duurt een dag nog ongeveer 7 uur en 40 minuten, begin januari is ruim 8 uur. Elke dag duurt dan een paar minuten langer dan de dag ervoor. Half februari zit er al tien uur tussen zonsopkomst en zonsondergang.
Nederland. Per etmaal verschuiven de tijden van zonsopgang en zonsondergang in Nederland elk maximaal ongeveer twee minuten (afgezien van de sprongen van een uur door de wisseling tussen zomer- en wintertijd), waardoor de tijd ertussen per etmaal maximaal ongeveer vier minuten verandert.
Na de winterzonnewende worden de dagen (langzaam) weer wat langer en lichter. Maar je merkt het verschil waarschijnlijk pas echt halverwege februari of zo. Tegen die tijd kun je zelfs een glimp van de zon opvangen buiten je werkuren.
Kortom. Winterzonnewende vindt plaats op 21 december 2024 op het noordelijk halfrond en op 21 juni 2025 op het zuidelijk halfrond. Het markeert de kortste dag en de langste nacht van het jaar en de eerste dag van de winter in astronomische termen. Deze dag wordt wereldwijd gevierd — zelfs in Antarctica.
De zomerzonnewende valt in Nederland namelijk meestal op 21 Juni. Alleen tijdens een schrikkeljaar niet, dan valt de langste dag van het jaar op 20 Juni. in 2024 zal de langste dag van het jaar vallen op 20 Juni.
Hoewel we spreken van de kortste dag van het jaar, zijn het eigenlijk meerdere dagen die even lang (of kort, het is maar hoe je het bekijkt!)zijn. Zo hebben we in Nederland een aantal dagen rond midwinter (op 21 december) slechts zeven uur en veertig minuten 'zon'. Dit is de tijd tussen zonsopgang en zonsondergang.
De zonnewende (Latijn: solstitium oftewel zonnestilstand) is de gebeurtenis waarbij de zon, gezien vanaf de aarde, haar noordelijkste of zuidelijkste positie bereikt. De zon staat dan recht boven een van beide keerkringen: de Kreeftskeerkring in het noorden of de Steenbokskeerkring in het zuiden.
Met een gemiddelde temperatuur van 17,7 °C tegen 17,5 °C was de zomer net iets warmer dan het langjarig gemiddelde. De zomer kende twee gezichten: de eerste helft was het vaak koel en nat, de tweede helft vaak warm en droog.
De winterzonnewende van 2024 valt op zaterdag 21 december . Het is de kortste dag en langste nacht op het noordelijk halfrond. Dit fenomeen is het gevolg van de axiale kanteling van de aarde van 23,5 graden. Terwijl de Noordpool het verst van de zon af staat, ervaart de Zuidpool de langste daglichturen.
(7News) — Het is ongeveer 90 dagen geleden sinds de eerste dag van de zomer, het begin van die lange zomerdagen vol zonneschijn. Maar eigenlijk worden onze dagen al sinds de eerste dag van de zomer steeds korter. Dit komt door de helling van de aarde, die ons onze seizoenen geeft.
De langste nacht van deze winter (en van heel 2024) valt dit jaar in de nacht van 20 op 21 december. Dan bedraagt de tijd tussen zonsondergang en zonsopkomst 16 uur, 16 minuten en 48 seconden.
Midden februari neemt de hoeveelheid daglicht per dag toe tot 3 minuten per dag en duurt tot eind april tot begin mei. Eind april tot begin mei neemt de hoeveelheid extra daglicht per dag af tot ongeveer 2 minuten meer per dag en in juni tot de zomerzonnewende neemt het toe met één minuut per dag.
Eind januari zullen de dagen zelfs met ongeveer 3 minuten aangroeien per dag.
In landen als Spanje of Italië duurt de schemering daardoor bijvoorbeeld aanzienlijk korter dan in verder van de evenaar gelegen landen als Nederland en België. Het wordt zodoende in landen dichter bij de evenaar 's avonds na zonsondergang veel sneller donker.
Na de 21ste lengen de dagen weer
Vanaf 13 december worden de dagen langer. Bout: 'Aanvankelijk gaat dat nog met een paar seconden per dag. Na 21 december gaat het sneller. Aan het einde van het jaar gaat de zon alweer tien minuten later onder.
Op het noordelijk halfrond van de aarde valt deze dag elk jaar rond 21 december en wordt hij winterpunt genoemd. Op het zuidelijk halfrond is het omgekeerd; daar valt de kortste dag omstreeks 21 juni. Dit artikel beschrijft de kortste dag verder vanuit het gezichtspunt van het noordelijk halfrond.
Bijvoorbeeld, januari met 31 dagen heeft 44.640 minuten, terwijl februari 40.320 minuten heeft met 28 dagen en 41.760 minuten in een schrikkeljaar met 29 dagen. Deze variaties zijn essentieel voor nauwkeurige planning en scheduling. Bij het berekenen voor een heel jaar is het belangrijk om zowel reguliere als schrikkeljaren in overweging te nemen.
Dat komt doordat de zon niet verder van het noordelijk halfrond staat dan – dit jaar – op 22 december. De tijd tussen zonsopgang en zonsondergang is erg kort op die dag! Op de Noordkaap (Hammerfest, Noorwegen) blijft het de hele dag donker, er is daar geen daglicht te zien op de kortste dag van het jaar.