In het po en vo wordt vandaag de dag rekening gehouden met zeven competenties: Interpersoonlijk competent, pedagogisch, organisatorisch, vakinhoudelijk en didactisch competent als ook bekwaamheid in het samenwerken met collega's, samenwerken met de omgeving en competentie in reflectie en ontwikkeling.
Over 'De zes rollen van de leraar'
Martie Slooter maakt in haar nieuwe boek duidelijk dat iedere leraar in het voortgezet onderwijs zes rollen vervult: die van (1) gastheer, (2) presentator, (3) didacticus, (4) pedagoog, (5) afsluiter en (6) coach. Elke rol kun je aanleren en in elke rol kun je je verder ontwikkelen.
We definiëren een goede leraar als een leraar die een aanwijsbare bijdrage levert aan het leren en de ontwikkeling van leerlingen. Dat betekent dat kenmerken van een goede leraar op de een of andere manier invloed moeten hebben op de kennis, vaar- digheden en / of houding en motivatie van leerlingen.
Leerkrachtvaardigheden zijn de vaardigheden die een leerkracht moet bezitten om goed onderwijs te geven, een doelgericht klassenmanagement en een pedagogisch klimaat te realiseren. Niet alle leerkrachtvaardigheden zijn even belangrijk.
Effectief lesgeven
Leraren zijn succesvoller als ze goed contact kunnen maken met hun leerlingen, een persoonlijke presentatie hebben en hun vak verstaan. Door analyse van dat gedrag blijkt dat de leraar in zijn lessen verschillende rollen vervult: de rol van gastheer, presentator, didacticus, pedagoog en afsluiter.
Elke leerkracht heeft een eigen, authentieke manier van lesgeven. Een leerkracht met veel eigenheid heeft de mogelijkheid om een sfeer te creëren die aangenaam is voor hem en voor zijn leerlingen. Door zijn eigen vorm van humor en energie weet hij de leerlingen te betrekken bij de les en ze bovendien te motiveren.
Goed lesgeven is niet niks en inclusieve pedagogiek is geen toverdrank om uitval terug te dringen. Gewoon goede pedagogiek heeft oog voor verschil in leerstijlen en achtergrondkennis van studenten. Inclusieve pedagogiek legt de nadruk op het persoonlijke verhaal van de student en ziet de docent als facilitator.
Effectieve leraren vervullen in hun lessen vijf verschillende rollen. De leraar is: gastheer, presentator, didacticus, pedagoog en afsluiter. Het boek De vijf rollen van de leraar beschrijft voor elke rol op concrete, praktische wijze welk gedrag een effectieve leraar wel én niet vertoont.
Drieslag leren is leren op drie niveaus. Het richt zich naast de 'hoe' vraag (hoe kan het beter?) en de 'waarom' vraag (waarom heb ik de dingen gedaan zoals ik ze gedaan heb?, metaleren, zelfsturend vermogen) ook op de 'waartoe' vraag (wat was de bedoeling?).
Het belangrijkste doel van een goede lesafsluiting is dat leerlingen leren nadenken over hun leerproces. Daardoor kunnen ze hun eigen leren steeds beter sturen. Dit leidt tot effectiever leren en betere leerprestaties.
Hard skills zijn vaardigheden die je nodig hebt om de functie goed te kunnen uitvoeren. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde technische vaardigheden zoals het beheersen van een computerprogramma.
Een bekwaamheidsdossier is een geordende verzameling documenten die inzichtelijk maken dat een leraar bekwaam is en zijn bekwaamheid in zijn professionele loopbaan onderhoudt in overeenstemming met het beleid van zijn school(bestuur).
Een leraar die vak- of beroepsinhoudelijk en didactisch competent is, creëert een krachtige leeromgeving, onder andere door het leren in verband te brengen met realistische en voor de leerlingen/deelnemers relevante toepassingen van kennis in beroep en maatschappij.
Praat niet te luid of te snel. Geef geen instructies tot iedereen stil is. Betreed het domein van de leerlingen: loop door de klas, spreek babbelaars van dichtbij rustig aan. Breng rustmomenten in je les: lezen, individuele oefeningen, videofragment …
Leraarschap gaat over pedagogiek en didactiek en hoe jij omgaat met groepsprocessen in je klas. Een goede leraar functioneert in de context van een school en draagt samen met collega's bij aan goed onderwijs in een veilig klimaat voor leerlingen.
Een visie op schoolniveau geeft op globale wijze richting aan de manier waarop de school invulling geeft aan kennisontwikkeling, persoonsvorming en maatschappelijke toerusting van leerlingen.
Er zijn wel enkele eisen. Bijvoorbeeld: je hebt minimaal een afgeronde hbo-opleiding óf een afgeronde mbo-opleiding met minimaal drie jaar praktijkervaring in het vak waarin je les wilt geven. Om te bewijzen dat je praktijkervaring hebt, kun je een ervaringscertificaat (EVC ) overwegen.
Wie wil je zijn als leraar? ' Dit boek wil je – als (aanstaand) leraar – helpen om je persoonlijk meesterschap te ontwikkelen. Dat begint met het ontdekken van je eigen stem. Persoon, professional en praktijk worden aan elkaar verbonden via de uitwerking van de begrippen luisteren, leren en leiden.