Sommigen vinden walnootolie de lekkerste olie die er is. Kenmerkend is, is dat het wordt geproduceerd door middel van koude persing, zodat de gezonde stoffen niet verloren gaan. Je kan de olie dan ook niet verhitten, gebruikt het dus niet om in te bakken of braden. Walnootolie is wel ideaal voor sauzen en dressings!
Pas op met het verhitten van olie
Het kan zelfs ongezond zijn omdat er kankerverwekkende stoffen kunnen ontstaan. Deze worden PAK's genoemd: polycyclische aromatische koolwaterstoffen.
Samengevat is dit de conclusie. Als je een olie of vet niet verhit, dan zijn olijf-, koolzaad-, soja-, arachide-, zonnebloem-, maïsolie en andere plantaardige oliën de betere keuzes. Dat is omdat ze vooral onverzadigde vetten bevatten en zo helpen de verzadigd vet consumptie te beperken.
Als je gaat wokken of frituren, kies dan het liefst een zonnebloemolie met een hoog gehalte oliezuur, mais -of pindaolie. Voor bak -en ovengerechten is de beste keus kokosolie, pindaolie, geraffineerde olijfolie, amandel – of sesamolie.
Arachideolie. Misschien dat je deze olie kent als pindaolie. Wil je de temperaturen in de keuken flink omhoog gooien? Dan is arachideolie de meest veilige optie, omdat het een van de hoogste rookpunt heeft van alle oliën.
Frituren is een techniek waarbij het product wordt ondergedompeld in gloeiend heet vet of olie. Voor deze kooktechniek heb je een frituurpan of een hoge pan nodig. Je kunt een neutrale olie gebruiken, zoals zonnebloemolie of arachideolie, maar ook een daarvoor bestemde frituurolie of frituurvet.
Volgens hoogleraar Levensmiddelentechnologie Tiny van Boekel (Wageningen University & Research) kun je het best met olie bakken en braden. "In oliën zitten onverzadigde vetten. Die zijn beter dan de verzadigde, die in boter en andere harde vetten zitten.
Alternatieven voor bakken
Een veelgenoemde vervanger voor zonnebloemolie is arachideolie. Deze olie wordt uit pinda's gewonnen en smaakt daar ook een beetje naar. Verder zijn raapzaadolie, koolzaadolie, olijfolie (absoluut geen extra vierge) en maisolie goede alternatieven.
Maïsolie is met z'n neutrale smaak perfect om te bakken of te braden. Gebruik deze olie liever niet om te frituren. Maïsolie reageert niet zo goed op extreem hoge temperaturen. Arachideolie kan je dan weer wel verhitten tot zeer hoge temperaturen.
Walnootolie bevat veel omega-3 en -6 vetzuur, vitaminen, magnesium, koper en zink. Uit veel studies en onderzoeken is gebleken dat walnootolie een gunstig effect heeft op ons hart en bloedvaten. De omega-3 vetzuren in walnootolie helpen om het cholesterolgehalte te verlagen en verbeteren de functie van de bloedvaten.
Vanuit een gezondheid perspectief is olie een stuk gezonder dan boter om mee te bakken. Olie bevat veel minder verzadigde vetten dan boter. Ook met die reden in ons achterhoofd is het altijd beter om voornamelijk te werken met olie in plaats van boter.
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
De walnootolie/hazelnootolie blijft het langst vers in de koelkast, ongeveer een jaar. Reken bij bewaring buiten de koelkast op een donkere koele plek op een houdbaarheid van tenminste enige maanden. Wil je de walnootolie/hazelnootolie langer bewaren, dan raden we aan deze in te vriezen.
Waarom zijn walnoten gezond? Net als alle noten leveren walnoten ijzer, vitamine E en vitamine B1. In noten zit veel onverzadigd vet. Het eten van ongezouten noten beschermt tegen bepaalde hart- en vaatziekten.
Walnootolie of walnotenolie wordt gewonnen uit walnoten en uit geroosterde walnoten. Het heeft een bleke tot lichtgele kleur en een intense, notige smaak. De olie heeft een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren. Koud geperste walnootolie moet koel bewaard worden en is beperkt houdbaar door oxidatie.
Het beste om in te bakken of te frituren is olie of zachte of vloeibare margarine uit een fles. Behalve vloeibaar frituurvet is gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie, ook geschikt om in te frituren.
Het maakt de olie nog langer houdbaar en extra bestand tegen verhitting. Een groot nadeel van dit gedeeltelijke hardingsproces is dat het transvetten produceert. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze soort vetten erg ongezond zijn en het risico op hartaandoeningen kunnen verhogen (1).
Dat komt door de oorlog in Oekraïne, waar Nederlandse bedrijven tweederde van hun zonnebloemolie vandaan halen. Als gevolg van de schaarste raakt het zonnebloemolieschap in de supermarkt leeg. Om tekorten tegen te gaan, wordt de verkoop van zonnebloemolie in supermarkten soms beperkt.
Maar steeds meer bronnen tonen aan dat roomboter eigenlijk een heel stuk gezonder is dan bijvoorbeeld margarine (dat transvetten bevat). Wel is het verstandig om hier voor biologische grasboter te kiezen. Die bevat betere vetten én meer gezonde voedingsstoffen dan de standaard variant die je in de supermarkt vindt.
"Roomboter bestaat uit verzadigd vet, wat minder goed voor je is omdat het je cholesterolgehalte verhoogt. Margarine en halvarine bestaan uit goede, onverzadigde vetten en er is vitamine A en D aan toegevoegd."
Het juiste vet
Gebruik rijstolie. Deze neutrale, plantaardige olie geeft amper geur af tijdens het bakken en is niet al te duur. Zet er een kom natuurazijn naast (dit absorbeert eventuele geurtjes) en je hebt écht nergens last van.
Zonnebloemolie is de betere grondstof voor frituurolie. Dat heeft vooral met de vetzuursamenstelling te maken. We onderscheiden in zonnebloemolie de normale versie en High Oleic zonnebloemolie. Die laatste soort is veel meer hittebestendig dan de gewone zonnebloemolie.
Daarnaast kun je ook het brood trucje gebruiken. Snij een stukje brood en gooi het brood in de olie. Wordt het stukje brood binnen een minuut bruin, dan is de olie zo'n 185 graden Celsius. Leg het eten pas in de pan wanneer het op de juiste temperatuur is.
Van frituren worden producten erg vet. En veel vet levert veel calorieën. Frituurolie bevat vooral onverzadigd vet wat bekend staat om positieve gezondheidseffecten. Frituurolie is daarom gezonder dan hard frituurvet, dat vaak veel verzadigd vet bevat.