Gewone berk, Betula pendula. Dit is de soort met de witte stam die je ook in onze bossen ziet. Hoogte tot 20 meter. 'Fastigiata' is de zuilberk, de kroon groeit van nature heel smal, perfect dus voor een kleine tuin.
Een normale berk kan wel tot 30 meter hoogte groeien. Dat zal de meerstammige berk minder snel doen, maar hij kan wel 5 meter worden. Nu denkt u misschien: ”Help kan ik deze meerstammige berk ook klein houden?” Ja hoor, dat kan, met goed snoeien gaat dat gewoon werken.
Hij verdraagt kalk en neemt ook genoegen met voedselarme groeiplaatsen. Op vochthoudende groeiplaatsen kunnen ze tot 30 meter opgroeien, maar op droge groeiplaatsen is 15 tot 20 meter het maximum. Ze kunnen 9 tot 12 meter breed worden. De berk staat het liefst in de volle zon.
De zilverberk of ruwe berk kan al snel zo'n 20 tot 25 meter hoog worden en stelt geen al te strenge eisen aan de ondergrond. Zelfs droge, voedselarme zandgronden zijn geen probleem voor de zilverberk, al zal hij wel beter tot ontwikkeling komen op een zonnig plekje in een goed gedraineerde leembodem.
Hoe hoog wordt de Himalayaberk? De Himalayaberk, Betula utilis, is een boom die tot 18 m hoog kan worden met een tamelijk open, maar smalle kroon (2,5 meter). De zeer dunne, sterk afschilferende schors kan roomwit tot warm geelbruin zijn.
Berkenboom kopen: berk soorten vanaf slechts € 0,95 per stuk.
Snoeiwerk aan berken dient alleen te gebeuren tijdens het groeiseizoen als de bomen vol in blad staan. Snoeien tijdens de winter of het vroege voorjaar heeft het zogenoemde sapbloeden tot gevolg: de overmatige sapstroom druppelt dan uit de wonden. Daar hoeven ze niet aan dood te gaan, maar het verzwakt de bomen wel.
Wat je kunt doen is van een berk een 'struik' maken. Laat hem kappen tot op 30cm van de grond zodat hij opnieuw uitloopt. Dan gaat hij 5 tot 10 nieuwe stammetjes vormen het jaar daarop. Dit kan je dan om de 7 jaren doen.
Een berk knotten
Door hem drastisch te snoeien (dat wil zeggen: halverwege afzagen), krijgt hij in de eerste jaren na de snoei een bolle vorm. Sommige mensen vinden zo'n afgeknotte stam lelijk, maar het is zeker een goede oplossing. Na een paar jaar groeit hij wel in zijn oude vorm terug en kun je weer jaren vooruit.
Toen niet meer aan de vraag naar berkenstoelen voldaan kon worden, kwam er een hovenier op het idee, om niet een berkenstoel te planten, maar drie berken bij elkaar. Immers het leek bijna het zelfde, maar kostte veel minder en het was niet schaars meer, berken zat!
Omdat een berk zacht hout heeft, wordt deze boom over het algemeen niet zo heel erg oud. De snelle groei van een berkenboom heeft zo zijn voordelen en zijn nadelen. Als je op dit moment een heel klein boompje plant van vingerdikte, kun je over vijf jaar een boom van enkele meters hoog in je tuin hebben staan.
De berk is een winterharde, bladverliezende boom, die tot 30 meter hoog kan worden. Hij wordt niet erg oud, ca. 80 jaar.
De lengtegroei neemt elk jaar af. Als een boom volwassen is, is de lengtegroei teruggebracht van 30 a 150 cm per jaar naar 0.5 a 4 cm per jaar. Op zich hoeft de boom niet meer groter te groeien, maar de boom heeft de scheuten nodig om er bladeren en bloeiwijzen mee te maken.
Waar kun j e een berk planten? Berken houden van zon en zijn het meest geschikt voor lichte, zandige, niet te droge grond. De wortels kunnen daarbij zoveel water uit de bovenste grondlaag weghalen dat dit gecompenseerd dient te worden met besproeiing als je wilt dat daar ook nog iets anders groeit.
In ons land komen er in de wilde natuur vier soorten voor: de ruwe berk Betula verrucosa of pendula, de zachte berk Betula pubescens, de kruising van beide en de zilverberk Betula alba. Betula pubescens is de zachte soort. Het woord pubescens komt uit het Keltisch en staat in verband met de behaarde, jonge twijgen.
Bloeiperiode. De bloei kan optreden van eind april tot half mei. De bloei van berken wordt vaak gekenmerkt door een korte, massale bloei van alle berken in de omgeving. Hieronder is het gemiddelde van de dagelijkse berkenpollen tellingen van 10 achtereenvolgende jaren weergegeven.
Daarnaast kunt u ook de berk stekken, al is het wel vrij moeilijk om een boom te stekken. Neem hiervoor kleine, dunne maar volgroeide scheuten en knip hier stekjes vanaf. Doop ze in wat stekpoeder en steek ze in de grond om te bewortelen. Geef na het planten veel water en houdt daarna de stekjes vochtig.
Streef er altijd naar de natuurlijke vorm van de boom te behouden. Dus geen toppen afzagen of alle takken lukraak inkorten! Verwijder dode takken, zieke takken en takken die elkaar kruisen. Snoei maximaal 20% in één keer.
Kandelaberen Van een boom alle kleine takken weghalen, van de grote takken een stuk (bijv. 1 meter) laten zitten. Vervolgens om de 4-8 jaar alle nieuwe uitlopers opnieuw verwijderen. Op deze manier is de boom klein te houden, helaas wordt de boom niet erg oud...!
In de boomverzorging is er sprake van bomen toppen wanneer omhoog groeiende takken tot stompen worden afgezaagd. Ook het afzagen van zijtakken die niet groot genoeg zijn om de eindtakfunctie over te nemen, wordt toppen genoemd. Andere benamingen die voor het bomen toppen gebruikt worden, zijn kandelaberen of knotten.
De berk, “vrouwe van het woud”
Berken waaien snel om als ze in erg drassige bodem staan. Ze hebben een oppervlakkig wortelgestel en dus geen goed houvast. Doordat ze ondiep wortelen kunnen ze ook slecht tegen droogte.
Antwoord. Volwassen bomen verdampen enkele emmers water per dag in de zomer wanneer ze helemaal in blad staan. Als het dagen na mekaar niet regent, heeft dit vooral effect op de planten die eronder groeien; gras zal dan bruin worden, maar doorgaans herstelt dat weer achteraf zodra het weer begint te regenen.