De wetgever heeft in het Wetboek van Strafrecht alle misdrijven in het tweede hoofdstuk (artikelen 92 tot en met 423 Wetboek van Strafrecht) en alle overtredingen in het derde hoofdstuk (artikelen 424 tot en met 479 Wetboek van Strafrecht) geplaatst, zodat ook daaruit een duidelijk onderscheid blijkt.
Wat is een misdrijf? Zwaar strafrechtelijk vergrijp. De strafwetgeving onderscheidt overtredingen en misdrijven. Overtredingen worden in de regel in eerste aanleg berecht door de kantonrechter, misdrijven door de afdeling strafrecht van de rechtbank.
Eerste onderscheid soorten misdrijven
Eerst dient nog opgemerkt te worden dat er twee smaken bestaan qua misdrijven: Lichte misdrijven (feit waarbij de verdachte niet meer dan 6 jaar gevangenisstraf opgelegd krijgt) Zware misdrijven (feit waarbij de verdachte meer dan 6 jaar gevangenisstraf opgelegd krijgt)
Overtredingen die altijd worden vermeld
Deze overtredingen staan genoemd in artikel 4, tweede lid Besluit justitiële en strafvorderlijke gegevens. Het betreft bijvoorbeeld baldadigheid, openbare dronkenschap, onverzekerd rijden, rijden zonder rijbewijs en veroorzaken van gevaar op de weg.
Gevaarlijke rijgedrag, oftewel het veroorzaken van gevaar op de weg is geen misdrijf, maar een overtreding. Overtredingen zijn lichtere strafbare feiten, die normaal gesproken door de kantonrechter worden afgedaan.
Misdrijven zijn strafbare feiten die zwaarder zijn dan overtredingen en waar ook hogere straffen op staan. In het Nederlandse strafrecht is een misdrijf een relatief zwaar strafbaar feit. De meeste misdrijven staan omschreven in het tweede boek van het Nederlandse Wetboek van Strafrecht.
De meest voorkomende soorten misdrijven in Nederland in september 2023 zijn diefstal (30.032 meldingen) en verkeersovertredingen (9.758 meldingen).
Het hof van assisen behandelt de zwaarste misdrijven zoals doodslag of poging tot doodslag, moord of poging tot moord, gijzelneming met dodelijke afloop, ernstige zedenfeiten, enz.
De verjaringstermijn in het strafrecht is geregeld in artikel 70 Sr. Bepalend is steeds het soort feit en de naar wettelijke omschrijving maximum gevangenisstraf dat op het feit is gesteld. De verjaringstermijn loopt op naarmate het gaat om een ernstiger feit.
Het delict wordt ook een oneigenlijk delict geheten doordat het misdrijf in tegenstelling tot een commissiedelict of handelingsdelict bestaat uit het niet handelen, het zich onthouden van een daad.
De belangrijkste straffen zijn een boete, een taakstraf en gevangenisstraf. De rechter kan ook maatregelen opleggen. Daaronder valt bijvoorbeeld ontneming van geld dat door het misdrijf is verkregen, het betalen van schadevergoeding of – de meest ingrijpende – tbs.
Het wetboek van strafrecht plaatst diefstal onder de noemer misdrijven. In artikel 310 wetboek van strafrecht staat uitgelegd wat diefstal is: “Hij die enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort wegneemt, met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen“.
Bijvoorbeeld afpersing, aanranding en samenspanning tot bepaalde misdrijven. Misdrijven waarop een gevangenisstraf staat van 12 jaar of meer. Zoals moord, doodslag, verkrachting en mensenhandel. Bepaalde zedenmisdrijven waarop een gevangenisstraf staat van 8 jaar of meer.
Bij vernieling gaat het erom dat u een goed, dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort, opzettelijk en wederrechtelijk, vernielt, beschadigt, onbruikbaar maakt of wegmaakt. Vernieling is een misdrijf en is strafbaar gesteld in artikel 350 Wetboek van Strafrecht (Sr.)
Bij een misdrijf krijgt u altijd een strafblad als u op dat moment 12 jaar of ouder bent. Bij een overtreding hangt het af van de soort overtreding en de opgelegde straf. De wet bepaalt of een strafbaar feit een misdrijf of een overtreding is. Als u een strafblad heeft staat u geregistreerd bij Justitie.
Iemand kan levenslang krijgen als hij bijvoorbeeld: een of meerdere moorden heeft gepleegd. terroristische misdrijven heeft gepleegd of leiding geeft aan een terroristische organisatie. een aanslag heeft gepleegd tegen de regering of de koning.
Een dag vrijheidsstraf duurt steeds 24 uren, een maand steeds 30 dagen. Een jaar gevangenisstraf duurt daardoor langer dan twaalf maanden (360 dagen).
De doodstraf kost ongeveer vier keer zo veel als een levenslange gevangenisstraf. De grootste kostenpost is de slopende rechtsgang. De afgelopen jaren is het geregeld voorgekomen dat ter dood veroordeelden onschuldig bleken te zijn. Rechters zijn daardoor zeer huiverig geworden om fouten te maken.
Vernieling, (winkel)diefstal, straatroof, overval en mishandeling: als jongeren tussen de 12 en 23 jaar strafbare feiten plegen, spreken we van jeugdcriminaliteit. Kinderen jonger dan 12 jaar kunnen niet strafrechtelijk worden vervolgd.
Strafbare feiten kunnen op de eerste plaats worden verdeeld in twee categorieën, namelijk overtredingen en misdrijven. Milde strafbare feiten worden in de meeste gevallen door de politierechter of de kantonrechter behandeld en worden gezien als overtredingen. Ernstigere strafbare feiten worden gezien als misdrijven.
Met begaan bedoel je niet alleen de pleger, maar ook alle deelnemingsvormen. - Daders (artikel 47 Sr): Pleger, doen-pleger, medepleger en uitlokker.
Gemeenten in Zuid-Limburg lopen het grootste risico om in de greep van de georganiseerde misdaad te komen. Dat blijkt uit de Onderwereldkaart, een onderzoek van RTL Nieuws naar zogeheten ondermijnende criminaliteit in Nederland. Ook Rotterdam, Den Haag en Arnhem zijn kwetsbaar.
Jongeren worden het meest verdacht van vermogensdelicten, zoals diefstal. Dit geldt zowel voor mannen als vrouwen en jongeren van verschillende leeftijdsgroepen. Bij jongens van 15 tot 18 jaar kwamen deze delicten met 1,6 procent het meest voor in vergelijking met andere jongeren.
Bij diefstal of inbraak waarbij geen dreiging of geweld is gebruikt, gaat het over het algemeen om een eenvoudig, licht misdrijf: de officier van justitie eist maximaal 1 jaar gevangenisstraf. Lichte misdrijven worden door de politierechter behandeld.