Er worden drie belangrijke vormen van humane pest onderscheiden:
Er bestaan drie typen pest: builenpest, longpest en septische infecties als gevolg van pest. De tijd van besmetting tot de eerste ziekteverschijnselen hangt af van het type pest en varieert van enkele dagen voor longpest tot ongeveer een week voor builenpest en septische infecties.
4,5 Infectie met de pestbacterie kan zich manifesteren als builenpest of als longpest. Bij de builenpest ontstaat op de plaats van de vlooienbeet een pustel met daaromheen een donkere flegmone – vandaar vroeger de naam 'de zwarte dood' (figuur 3).
Zwarte Dood. De Zwarte Dood is de epidemie die van 1347 tot 1352 in Europa woedde en vele slachtoffers maakte, soms tientallen procenten van de bevolking. De epidemie werd veroorzaakt door de pestbacterie en kostte wereldwijd tussen de 75 en 200 miljoen mensen het leven.
Maar de ziekte bestaat vandaag ook nog. De uitbraken zijn echter veel beperkter en vooral: dankzij antibiotica is de ziekte te genezen. Er bestaan verschillende soorten van pest, die allemaal door hetzelfde type bacterie worden veroorzaakt, de Yersinia pestis. De bacterie wordt overgedragen door besmette vlooien.
Tegenwoordig overleven de meeste mensen een infectie door de pest, omdat het bijna altijd kan behandeld worden met antibiotica. Maar onderzoekers, bio-terreurexperts en overheden vrezen dat de pest wel eens zou kunnen ingezet worden als een dodelijk biowapen.
De dood lag overal op de loer. Kindersterfte, dijkdoorbraken, hongersnoden, stadsbranden, dodelijke ziekten, plunderende landsheren of grootschaliger oorlogsgeweld beheersten het dagelijks leven.
In Nederland is er geen vaccin tegen Y.pestis voor dieren.
De oorzaak
Anders dan het COVID-19 virus werd de pest veroorzaakt door een besmettelijke bacterie die werd overgedragen door vlooien. Alleen de longpest - die nog dodelijker was - werd van mens tot mens overgedragen. Maar deze kennis hadden de middeleeuwers niet.
Er wordt algemeen aangenomen dat de Zwarte Dood het gevolg was van de pest, veroorzaakt door infectie met de bacterie Yersinia pestis . Moderne genetische analyses geven aan dat de stam van Y. pestis die tijdens de Zwarte Dood werd geïntroduceerd, voorouderlijk is aan alle bestaande circulerende Y. pestis-stammen waarvan bekend is dat ze ziekten bij mensen veroorzaken.
Een van de beruchtste ziekmakers is Yersinia pestis. In de jaren 541-543 na Christus trof deze pestbacterie het Oost-Romeinse Rijk, ook wel Byzantijnse Rijk genoemd, van keizer Justinianus I. De keizer, naar wie de ziekte is vernoemd, kreeg zelf ook de pest, maar overleefde het.
De Zwarte Dood was een builenpestpandemie die in Europa voorkwam van 1346 tot 1353. Het was een van de dodelijkste pandemieën in de menselijke geschiedenis; wel 50 miljoen mensen kwamen om, misschien wel 50% van de Europese bevolking in de 14e eeuw.
In het Europa van de zeventiende eeuw droegen 'pestmeesters', die de zieken verzorgden, een kostuum dat uitstraalde dat er niet te licht gedacht moest worden over de pest. Ze kleedden zich van top tot teen in een lang gewaad en droegen een masker met een lange, vogelachtige snavel.
Het bekendste pesttype is de builenpest, waaraan de Zwarte Dood zijn naam ontleent. Iemand met builenpest krijgt eerst koorts en hoofdpijn, waarna in met name de liesstreek en oksels pijnlijke zwarte builen ontstaan vanwege geïnfecteerde lymfeklieren.
De pest is meerdere malen ontstaan in de loop van de geschiedenis en dit kan opnieuw gebeuren, zo waarschuwen wetenschappers. Het Romeinse rijk keeg in de zesde eeuw na Christus te maken met een vorm van de builenpest die genetisch gezien niet kan worden beschouwd als een voorloper van de moderne pest.
De pest is een infectieziekte waaraan in de Middeleeuwen miljoenen Europeanen zijn gestorven. In woonhuizen en werkplaatsen wemelde het van de besmette ratten en rattenvlooien die de ziekte overbrachten op mensen. Een andere naam was 'de Zwarte Dood'. Tegenwoordig is de ziekte goed te behandelen met antibiotica.
Hoe is het jodendom ontstaan? Volgens joodse verhalen werd omstreeks 1813 voor Christus Abram geboren in Kanaän, een stuk land waar nu Israël, de Palestijnse gebieden en Libanon liggen. Op het moment dat Abram één god ging aanbidden in plaats van de vele goden die zijn vader vereerde, begon het jodendom.
De laatste grote uitbraak in West-Europa vond plaats in 1720 in Marseille. In 1738 was er nog een epidemie in Oost-Europa en de ziekte verdween pas uit Europa na een laatste heropflakkering in Rusland van 1770-1773.
De pest is een besmettelijk ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Yersinia pestis. Er zijn drie verschillende vormen: builenpest, longpest en sepsis (bloedvergiftiging) ten gevolge van de pest. Die komen door dezelfde bacterie, maar welke vorm je krijgt, hangt af van hoe je erdoor besmet raakt.
De pest blijft in veel delen van de wereld endemisch en ondanks inspanningen is er nog steeds geen preventief vaccin beschikbaar .
Ja.Mensen die naar het buitenland gaan en in contact kunnen komen met dieren die rabiës kunnen hebben, komen in aanmerking voor vaccinatie. Deze preventieve vaccinatie bestaat uit 2 prikken (op dag 0 en 7).
Het eerste vaccin tegen de pest werd in 1897 ontwikkeld door bacterioloog Waldemar Haffkine. Hij testte het vaccin op zichzelf om te bewijzen dat het vaccin veilig was.
De verbetering in levensduur is te danken aan medische en technologische vooruitgang, betere hygiëne, voeding, gezondheidszorg en onderwijs. Hoewel de levensverwachting bij geboorte rond de 30 jaar lag, komt dit vooral doordat veel kinderen vroegtijdig overleden aan ziektes of complicaties bij de geboorte.
In de middeleeuwen was er geen toiletpapier. Mensen gebruikten stro, mos of kledingstukken, waardoor er darmbacteriën op hun handen kwamen.En handen werden meestal met koud water gewassen.
De Zwarte Dood was een pestpandemie die Europa trof van 1347 tot 1353. Toen de ziekte in Messina aan land kwam, was Europa totaal niet voorbereid. En de pest bleef terugkomen – 500 jaar lang.