Op wereldniveau blijkt Japan officieel het minst depressieve land te zijn, samen met de andere Aziatische landen die het momenteel economisch voor de wind gaan, terwijl de Afghanen met 4.800 depressie levensjaren van de 100.000 het meest last hebben van somberheid.
Wereldwijd staat Afghanistan bovenaan met ruim 4.800 depressieve levensjaren. Volgens de onderzoekers komt dit doordat het land door oorlog geteisterd is. Japan scoort wereldwijd het laagst.
Maar liefst 15 tot 17% van de totale westerse bevolking heeft ooit in het leven een depressie gehad. Depressies komen vaker voor bij laagopgeleiden dan bij hoogopgeleiden. Mensen zonder betaalde baan zijn bovendien vaker depressief dan mensen mét een baan (Nemesis-2, de Graaf et al., 2010).
Depressie bij volwassenen
In de leeftijd 18-24 jaar komen depressies het meest voor (2007-2009).
Acht procent van de Nederlanders van 12 jaar of ouder gaf in 2014 zelf aan een depressie te hebben of in het afgelopen jaar te hebben gehad. Dat komt overeen met ruim 1 miljoen mensen. Vrouwen gaven vaker aan een depressie te hebben dan mannen: 9 procent van de vrouwen tegenover 6 procent van de mannen.
Over het algemeen gaan de klachten binnen drie maanden vanzelf over, maar als hulp te laat komt kunnen klachten flink verergeren en kan je depressie zelfs chronisch worden. Erkennen dat je depressief bent is vaak de eerste stap naar herstel. Depressiviteit worden niet altijd tijdig herkend.
Depressies komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Naar schatting krijgt ongeveer 13 procent van de Nederlandse mannen een keer in hun leven te maken met depressieve klachten. Bij vrouwen geldt dat voor maar liefst 24 procent. Bijna een kwart van alle Nederlandse vrouwen maakt dus een keer een depressie door.
Neurotransmitters en depressie
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
Chronische depressie
Maar een depressie kan ook chronisch – langdurig – worden. We spreken van een chronische depressie wanneer de verschijnselen langer dan twee jaar duren en de klachten ernstig zijn. Periodes met zware klachten worden soms afgewisseld met periodes waarin het beter gaat.
Ook in de hersenen zijn fysieke veranderingen terug te vinden. De discussie gaat of dit nu oorzaak of gevolg is; wel wijst onderzoek uit dat bij een depressie de balans tussen neurotransmitters in de hersenen verstoord is. Tevens zijn er aanwijzingen dat het gehalte aan stresshormonen, zoals cortisol, verhoogd is.
Een depressie is een multifactoriële aandoening. Dit houdt in dat meerdere zaken een rol spelen bij het ontstaan van de stoornis. Erfelijkheid is daar één van. Kinderen van ouders met een depressie hebben bijna 3 keer zo veel kans om zelf een depressie te krijgen.
Een depressie kan veel oorzaken hebben, maar kan ook 'zomaar' ontstaan. Omdat er vaak geen duidelijke reden of oorzaak is, kan het extra frustrerend zijn als je in een depressie zit. Een depressie zie je meestal niet aan de buitenkant van iemand. Daarom kan je je met een depressie vaak zo onbegrepen en alleen voelen.
Zonder behandeling kan een depressie na enkele weken weer overgaan, maar soms kan het ook vele maanden of jaren voortduren. Gemiddeld duurt een depressie zonder behandeling vier tot zes maanden. Met een behandeling kunnen de klachten verminderen of kan de duur van de depressie worden verkort.
Kans verkleinen dat de depressie terugkomt
Een depressie kan terugkomen. Dat gebeurt bij ongeveer de helft van de mensen die een depressie hebben gehad (35 tot 65%).
Naar schatting heeft 80% van de mensen met een depressie last van zelfmoordgedachten. De grote meerderheid zal niet tot zelfmoord overgaan, maar depressieve klachten worden wel als één van de belangrijkste risicofactoren beschouwd.
De studies in kwestie betroffen ruim 3,6 miljoen deelnemers en 418.000 sterfgevallen.
Hersenactiviteit en volume kunnen gemeten worden met behulp van een MRI scanner. Er wordt gedacht dat mensen met een depressie- of angststoornis een verstoorde verwerking, reactie en geheugen hebben voor emotionele prikkels uit de omgeving.
U herstelt sneller en beter wanneer u zo goed mogelijk kunt blijven werken. Als u geen werk heeft, kunt u misschien proberen om vrijwilligerswerk te gaan doen. Alcohol en drugs kunnen een depressie veroorzaken en verergeren. Vaak zijn er ook zorgen over praktische problemen, zoals geld, werk, het gezin of woonruimte.
Serotonineheropnameremmers, ook wel SSRI's genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof die een rol speelt bij stemming en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming. Voorbeelden zijn citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline.
Uit onderzoek waarin een grote groep vrouwen van 50 jaar en ouder (81.189) werd gevolgd bleek dat depressies 21% minder vaak voorkwamen bij vrouwen die dagelijks meer dan 20 microgram vitamine D namen.
Als je depressief bent is het belangrijk dat je dit met je werkgever bespreekt. En samen met de bedrijfsarts onderzoekt hoe ernstig je klachten zijn en wat het beste is om te doen. Misschien niet doorgaan met depressief thuis werken, maar even helemaal stoppen en wat rust nemen en daarna weer rustig op gaan bouwen.
Het gevaar van suiker
Niet alleen suiker, maar ook andere voedingsmiddelen vergroten de kans op een depressie. Mensen die veel worsten, croissants, gebakken aardappelen, friet en ander bewerkt voedsel eten hebben 41 procent meer kans op het ontwikkelen van een depressie.
Tegen een depressiepatiënt kun je dus beter niet alles zeggen wat er misschien in je opkomt. 'Het belangrijkste is dat je er voor iemand bent als hij daar behoefte aan heeft', zegt Cuijpers. 'Je mag natuurlijk altijd informeren hoe het met iemand gaat. En luister dan vooral naar wat hij zegt en oordeel niet.
Mensen met een depressie, een van de meest voorkomende en ernstigste hersenaandoeningen, voelen zich intens en onophoudelijk down en schuldig. Ze hebben een veranderde motoriek en hebben nergens meer plezier in.
Veel depressieve mensen melden zich in eerste instantie bij de huisarts met onverklaarbare lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, buikpijn of spierpijn, problemen met de ontlasting, slaapproblemen, verandering van eetlust of een verminderd libido.