Het (letterlijke) startschot voor de Eerste Wereldoorlog kwam in 1914, in het Bosnische Sarajevo, waar de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, aartshertog Franz Ferdinand, op bezoek kwam.
Op 28 juni 1914 werd de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, de prins Frans Ferdinand, doodgeschoten in Sarajevo, Bosnië en Herzegovina. De dader heette Gavrilo Princip en was een aanhanger van een Servische nationalistische beweging. Deze gebeurtenis wordt als aanleiding van de Eerste Wereldoorlog gezien.
Directe aanleiding (de lont in het kruitvat) voor het mondiale conflict was de moord op Frans Ferdinand, troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, en zijn vrouw Sophie Chotek in Sarajevo door de Bosnisch-Servische nationalist Gavrilo Princip.
De Eerste Wereldoorlog is de eerste grote oorlog waar wereldwijd miljoenen soldaten en burgers bij betrokken raken. In dit conflict staan de 'centralen' (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk) tegenover de 'geallieerden' (Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland).
Ooit, in 1918, was het heel duidelijk: Duitsland was als enige schuldig aan de Eerste Wereldoorlog.
In 1939 breekt de Tweede Wereldoorlog uit met de Duitse inval in Polen. Op 10 mei 1940 vallen Duitse troepen Nederland binnen. Binnen 5 dagen is de strijd afgelopen.
De Tweede Wereldoorlog eindigde in de lente van 1945 met de geallieerde overwinning op Nazi-Duitsland. Het lot van het Duitse volk lag nu in de handen van de vier overwinnaars: de Verenigde Staten, de Sovjet Unie, Groot-Brittannië en Frankrijk.
1. Tweede Wereldoorlog, 1939 -1945. Tussen 1939 en 1945 vielen 60 tot 72 miljoen dodelijke slachtoffers. Met 23,4 miljoen doden verloor de Sovjet-Unie de meeste inwoners.
In de middeleeuwen was er weinig verschil tussen beide landen. Toen was Nederland onderdeel van het Duitse rijk. Maar in de 17e en 18e eeuw werd Nederland een republiek waar de burgers het voor het zeggen hadden. Dat is 300 jaar eerder dan in Duitsland.
Zoals gezegd was Duitsland al in het vredesverdrag van Versailles aangewezen als schuldige van de oorlog, maar die schuldverklaring was vooral ingegeven door de wens van de overwinnende landen (in de eerste plaats Frankrijk) om herstelbetalingen en grondgebied van Duitsland te eisen.
Achtergrond. Dat Nederland zich in augustus 1914 neutraal verklaarde was begrijpelijk. Net zoals België was het een klein land dat grootmachten als Duitsland, Engeland en Frankrijk als 'buurlanden' had. De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan.
Hoeveel oorlogen heeft het meest oorlogszuchtige land ooit uitgevochten? Hoeveel oorlogen heeft het meest oorlogszuchtige land ooit uitgevochten? Geen land heeft vaker oorlog gevoerd dan Groot-Brittannië.
Rusland moest veel land afstaan aan Duitsland zoals Polen, Litouwen, Estland en Letland. Tevens moest Rusland 6 miljard mark betalen aan Duitsland. Het herstel na de Eerste Wereldoorlog verliep dus moeizaam. Toen Duitsland de oorlog verloor, werd het verdrag van Brest-Litovsk nietig verklaard.
Er zijn op dit moment geen aanwijzingen voor specifieke dreigingen voor Nederland, maar de ontwikkelingen in het conflict volgen elkaar snel op. Dat maakt dat het dreigingsbeeld snel kan veranderen.
In het najaar van 1944 werd het zuiden van Nederland bevrijd door het Engelse, Amerikaanse, Canadese en Poolse leger. Deze samenwerkende legers werden de 'geallieerden' genoemd. Het gebied ten noorden van de grote rivieren was nog niet bevrijd; een gewaagde poging daartoe mislukte in september.
Bij de geallieerden zaten de landen o.a. het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Canada, de Sovjet-Unie, Nederland, België en de Verenigde Staten. Bij de Asmogendheden zaten o.a. Nazi-Duitsland, Italië en Japan. Uiteindelijk wonnen de geallieerden de oorlog.
De geallieerde troepen die België bereikten, waren in de eerste plaats het Tweede Britse Leger en het Eerste Amerikaanse Leger. Ze werden bijgestaan of opgevolgd door legereenheden bestaande uit Britten, Amerikanen, Canadezen, Polen (1ste Poolse Pantserdivisie) en de Belgische troepen van de Brigade Piron.
Er zijn slechts tien landen die echt in vrede leven, dat wil zeggen dat ze niet bij een intern of extern conflict betrokken zijn. Dat zijn Botswana, Chili, Costa Rica, Japan, Mauritius, Panama, Qatar, Zwitserland, Uruguay en Vietnam.
Hoewel de geallieerden vanaf het begin van de oorlog in 1939 verzet bieden tegen de Duitse bezettingen en uitbreidingen begint de bevrijding van West-Europa pas in juni 1944 als de geallieerden op de kusten van Normandië landen.
Wil de term 'Derde Wereldoorlog' echter zeggen dat de oorlog van 1939 tot 1945 ook echt de 'tweede' was die wereldwijd werd gevoerd?