De middernachtzon is een natuurlijk fenomeen wat zich in de zomer voordoet tussen het zuiden van de zuidpoolcirkel en het noorden van de poolcirkel - ook in Noord-Noorwegen. De aarde draait in een bepaalde hoek in een baan rond de zon waardoor de Noordpool tijdens de zomermaanden naar de zon gericht is.
Vanaf 21 maart is het op de noordpool 6 maanden lang constant dag. Vanaf 23 september valt daar de duisternis in en blijft het de volgende 6 maanden donker. Op de zuidpool gebeurt het omgekeerde. In ons voorjaar en zomer is het daar donker en vanaf 23 september breekt daar voor de volgende 6 maanden de zon door.
Het is winter op Svalbard, en rondom de hoofdplaats van deze archipel in de ijselijke Barentsz-zee (die wij als Spitsbergen aanduiden) is het permanent duister. 's Nachts en overdag. Van november tot eind februari zijn de ruim drieduizend inwoners van de Noorse nederzetting verstoken van daglicht.
Tussen 21 maart en 23 september schijnt de zon onafgebroken op de Noordpool. Het is er dus dag en nacht licht. Op de Zuidpool heerst dan ruim 3 maanden duisternis.
De middernachtzon is een natuurlijk fenomeen waarbij de zon om middernacht boven de horizon staat, en dus ook gedurende de rest van de dag en nacht. Dit fenomeen komt jaarlijks tijdens een bepaalde periode in gebieden rond en vooral ten noorden van de noordpoolcirkel voor, zoals Noord-IJsland en Noord-Scandinavië.
De middernachtzon is een natuurfenomeen dat in de zomer voorkomt op plaatsen ten zuiden van de zuidpoolcirkel en ten noorden van de noordpoolcirkel, dus ook in Noord-Noorwegen. De aarde draait met een gekantelde as ten opzichte van de zon, en in de zomermaanden is de Noordpool naar de zon gericht.
Deze plekken zijn allemaal te vinden in de nabijheid van de poolcirkel: het zijn de meest noordelijke delen van Canada, Groenland, Finland, Noorwegen, Zweden, Rusland, Alaska, IJsland en Antarctica. Zo'n bestemming bezoeken wanneer 't altijd donker (óf juist altijd licht) is maakt een trip ontzettend bijzonder.
Daar zie je dat zonlicht het noorden van de planeet niet bereikt. Dit betekent dat het op 23 december de zon in Rovaniemi om 11:08 uur opkomt en om 13:23 uur ondergaat. Vanaf 6 juni is het tot en met halverwege juli 24 uur licht. Het is dus nooit 24 uur donker in Lapland maar wel 24 uur lang licht.
Is het nooit licht, of juist altijd donker in Lapland? Nee hoor, dat is een misverstand. Tussen november en januari komt de zon nauwelijks boven de horizon uit (en in het uiterste noorden zelfs helemaal niet), maar de zon is er wel degelijk. Het licht dat de zon veroorzaakt is zichtbaar en weerkaatst in de sneeuw.
In het hoge noorden van Noorwegen verdwijnt de zon van november tot januari volledig onder de horizon. Maar in deze donkere tijd is er op het midden van de dag het zogeheten 'blauwe licht', een soort van schemerlicht bijna net zo indrukwekkend is als het noorderlicht.
Yuma is een stad in het Zuiden van Arizona, aan de grens met Mexico, en telt het meeste aantal zonuren ter wereld. De zon schijnt er maar liefst 4015 uren per jaar, dat is gemiddeld elf uur per dag. In juli schijnt de zon er zelfs bijna veertien uur per dag, het dubbele van in België.
Het centrale moment daarin is de langste dag van het jaar: 21 juni. Op diverse plaatsen in Noorwegen, Zweden en Finland wordt deze dag uitbundig gevierd. In elk van de Noordelijke landen hebben ze een aparte benaming voor de langste dag en ook het vieren geschiedt soms op verschillende momenten.
Het stadje Utqiaġvik, voorheen bekend al Barrow, ligt in het noorden van Alaska en is tevens de meest noordelijke bewoonde plaats van Noord-Amerika. De minimumtemperatuur is er 324 dagen onder het vriespunt.
De kortste dag van het jaar (de winterzonnewende) is ongeveer 21 december. Dit houdt in dat in Reykjavík de zon rond 11.30 uur opkomt en rond 15.30 uur weer ondergaat. En naarmate je verder naar het noorden van IJsland gaat, wordt deze dag zelfs nog korter.
In de zomermaanden is er in IJsland gemiddeld rond de 20 uur daglicht! De zon gaat onder rond middernacht en komt drie uur later weer op. De lange dagen en warme nachten geven je de mogelijkheid om langer op te blijven, meer te zien en meer te doen.
Op deze website kan je per dag zien hoe laat de zon ondergaat. Ik herinner me nog een weekend in december dat ik in Stockholm rond 14u30 al een foto van de ondergaande zon nam. Er is dan, midden in de winter, in dit deel van Zweden amper zo'n 7u daglicht per dag.
Aangezien het in juni en juli niet donker wordt in Lapland (in deze periode schijnt de middernachtzon 24 uur per dag), is het daardoor in de zomer niet mogelijk om het noorderlicht waar te nemen. De periode dat het noorderlicht dus daadwerkelijk zichtbaar is strekt zich uit van augustus tot en met mei.
Rond de evenaar is er geen sprake van een winter- en zomertijd.
Zweden ligt in dezelfde tijdszone als Nederland en België. De zomermaanden in Zweden staan bekend om hun vele uren daglicht, terwijl het in de wintermaanden in sommige noordelijke delen bij een schemering blijft.
Door de noordelijke ligging van Finland varieert de daglengte enorm. In het zuiden langs de Finse golf duurt de kortste dag 6 en de langste dag 19 uur. Gedurende de nachten tussen half mei en half juli wordt het echter nergens helemaal donker.
Vooral in de noordelijke delen van Zweden, zoals Skellefteå, vanwege de relatieve nabijheid van de poolcirkel. Dat zorgt voor magische zomeravonden met het licht dat tot diep in de nacht doorgaat en het is een geweldige tijd om tot laat buiten te blijven, zowel in de stad als op het platteland.
Het klimaat van de Canarische Eilanden wordt beschouwd als het beste klimaat ter wereld dankzij de milde en aangename temperaturen het hele jaar door. Daarbij komt nog de geringe neerslag en het feit dat de archipel de regio in Europa is met de meeste zonuren per dag.
Ecuador wordt ook wel het land van de eeuwige lente genoemd, want de temperatuur schommelt vrijwel altijd rond de 25 graden.
De poolnacht vinden we alleen terug ten noorden van de Noordpoolcirkel en ten zuiden van de zuidpoolcirkel. In deze gebieden komt tijdens een groot deel van de winter de zon niet boven de horizon en blijft het vrijwel heel de dag donker.