In frisdranken met suiker, vruchtensappen en voedingsmiddelen met toegevoegd suiker, kan veel fructose zitten. Urinezuur is een bijproduct bij de afbraak van fructose. Ook in honing zit veel fructose. Hoewel fruit ook fructose bevat, kunnen mensen met jicht prima 200 gram fruit per dag eten.
Mengsels waarin brandnetel, paardenbloem, selderij, guldenroede en/of berkenblad verwerkt zijn stimuleren de urineproductie en voeren zo urinezuren af. Alcohol lokt vaak jichtaanvallen uit omdat het zorgt voor verhoging van het urinezuurgehalte.
Zuur, base, purine
Basisch vormende voeding kan daarentegen onbeperkt worden gegeten. Basisch vormende voeding is bijvoorbeeld groenten, fruit, pompoen, banaan, komkommer, augurk, tomaat, aardappel, aubergine, selderij. Het valt daarnaast ook aan te bevelen matig te zijn met voeding die veel purine bevat.
Een gezond en gevarieerd eetpatroon volgens de Schijf van Vijf helpt om de kans op een jichtaanval te verkleinen. Wat voor soort brood je eet, maakt niet uit. Ook zuurdesembrood is een prima keuze.
Meestal hebben medicijnen tegen jicht meer invloed dan een purinebeperkt dieet. Tegenwoordig schrijven artsen een purinebeperkt dieet dan ook niet vaak voor. Toch is het mogelijk dat jouw arts dit wel adviseert. Bij zo'n dieet gebruik je geen of weinig purinerijke voedingsmiddelen, zoals vis, vlees en zeevruchten.
Zo leveren zuursmakende vruchten, zoals citroenen en sinaasappels, na vertering en stofwisseling toch een basenoverschot op. Ook is het niet zo dat zuur werkende voedingsmiddelen per definitie ongezond zijn. Zo leveren vis, granen en peulvruchten een zurenoverschot, maar dit zijn waardevolle voedingsmiddelen.
Het gaat om spiervlees van met name rood vlees (van rund, varken en lam) en orgaanvlees. Vis (behalve vette zeevis, zoals paling en makreel), garnalen en kreeft zorgen ook voor een stijging in urinezuur. Eet hiervan dus geen grote hoeveelheden.
Tomaten en jicht
Circa 70% van de ruim 2000 mensen met jicht zegt dat bij hen bepaalde voedingsmiddelen een jichtaanval uitlokken. Het meest genoemd worden vis, schaal- en schelpdieren, alcohol en rund- en varkensvlees, gevolgd door tomaten. Van de mensen in deze studie zegt 1 op de 7 dat tomaten jicht uitlokt.
Dieetadvies bij jicht
Ook gistrijke producten zoals Marmite vermijden. Varkensvlees, leverworst, tong, eend, kip, garnalen, heilbot, krab, kreeft, oesters, paling, schol, asperges, bloemkool, peulvruchten, soja(producten), sperziebonen, spinazie en champignons bevatten eveneens veel purine.
Zo weinig mogelijk sap, frisdrank en producten met suiker of honing. In frisdranken met suiker, vruchtensappen en voedingsmiddelen met toegevoegd suiker, kan veel fructose zitten. Urinezuur is een bijproduct bij de afbraak van fructose. Ook in honing zit veel fructose.
U kunt proberen nieuwe aanvallen te voorkomen door veel te drinken, zo'n 2 tot 3 liter per dag. Dit verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed. Heeft u meer dan 2 jichtaanvallen per jaar, of heeft u onderhuidse knobbels met urinezuur, dan kan de arts u allopurinol voorschrijven.
Het vermoeden is dat de anti-oxydant chlorogeenzuur voor verlaging van het gehalte urinezuur in het bloed zorgt en daarmee jichtvorming voorkomt. Chlorogeenzuur is overigens niet onverdacht. Het advies: mensen die jicht in de familie hebben en die koffie lekker vinden, moeten vooral doorgaan met koffie drinken.
In een relatief recent onderzoek(2) gedaan in 2011 is aangetoond dat er een duidelijke relatie is tussen magere zuivelproducten en een verminderde risico op jicht. Aangetoond is dat zuivelproducten ontstekingsremmende eigenschappen hebben waardoor het risico o acute jichtaanvallen lager wordt.
Jicht wordt veroorzaakt door een plotselinge ontsteking van het gewricht. Dit komt door een ophoping van urinezuurkristallen rondom het teengewricht. Een jichtaanval zorgt voor een hevige pijn in de voet, waardoor het erg moeilijk is om te lopen. Een jichtaanval duurt gemiddeld 1 tot 3 weken.
Ontzurende kruidenthee is de meest effectieve thee om te drinken bij jicht. Kruiden in de ontzurende kruidenthee zorgen ervoor dat afvalstoffen aan zich worden gebonden. Dit bevordert de afvoer van de afvalzuren. Kruiden hebben een heilzame en reinigende werking.
Tevens bevat bier ook purine, wat nog een extra verhoogd risico geeft op een jicht aanval. Ook de inname van veel fructose (o.a. fruitsuiker) zorgt voor een verhoogd urinezuur. Echter een verhoogd urinezuurgehalte leidt niet altijd tot een jichtaanval, dit gebeurt bij één op de honderd mensen.
Medicijnen bij jicht. Bij een aanval van jicht helpen prednisolon en NSAID's even goed tegen de pijn. Een andere mogelijkheid is colchicine. NSAID's zoals diclofenac, naproxen of ibuprofen kunnen de pijn binnen 1 tot 2 dagen verminderen.
Beperk rood vlees, bewerkt(e) vlees en vleeswaren.
Een belangrijke bron van purines is vlees. Een hogere vleesconsumptie geeft een hoger risico op jicht. Gebruik daarom niet meer dan 300 gram per week en per dag niet meer dan 100 gram. Onder rood vlees valt: rundvlees, varkensvlees en lamsvlees.
Uw nieren kunnen hun werk het beste doen als u veel (water) drinkt. Als u te weinig drinkt, kunnen uw nieren het urinezuur minder goed uitscheiden. Veel drinken is goed, maar dat geldt zeker niet voor alcohol.
Het gewricht wordt dik, rood, warm en pijnlijk. Het gewricht hoog leggen en koelen kan prettig zijn. Wees niet bang om te bewegen. Bewegen kan geen kwaad.
Vooral het eten van purinerijke voeding zoals kalfsvlees, spek, kalkoen, varkensvlees en eend leiden tot een verhoogd urinezuurgehalte. Daarnaast is alcohol ook verantwoordelijk voor een verhoging van het urinezuurgehalte door uitscheiding te verminderen en productie te verhogen.
Conclusie. Tweemaal daags een glas kersensap doet de urinezuurconcentratie in het bloed van gezonde mensen dalen. Mogelijk heeft kersensap ook een gunstig effect bij jicht.
Jicht en Alcohol
Echter, niet alleen het alcoholpromillage, maar ook de soort drank had een effect op het jichtrisico. Rode of witte wijn speelde namelijk een beperktere rol bij jicht, terwijl bier de kans op jicht met 30% deed toenemen.