De Rijksoverheid en provincies willen de Nedersaksische taal houden en het gebruik aanmoedigen. Zoals het Gronings, Drents of Twents. Het Nedersaksisch is daarom erkend als regionale taal. Het wordt gesproken in Drenthe, Fryslân, Gelderland, Groningen en Overijssel.
Eigen taal
Zo verschillend zijn ook de dialecten die in Overijssel worden gesproken. In 'de Kop' spreekt men Stellingwerfs, in het westen Sallands en in het oosten Twents. Zwolle heeft zelfs zijn eigen taal, het Zwols. Allemaal varianten van het Nedersaksisch, dat een officiële streektaal is.
In Overijssel worden verschillende varianten van het Nedersaksisch gesproken: Overijssels Stellingwerfs, Sallands en Twents. Waarom noemen ze de streektaal vaak plat? 'Plat' betekent 'vlak'. Het heeft betrekking op het platte, vlakke land.
Het Nedersaksisch wordt door 31 procent in Drenthe, door 26 procent in Groningen en door 24 procent in Overijssel thuis gebezigd. Inwoners van Zeeland en Noord-Brabant communiceren thuis relatief vaak in een dialect dat niet behoort tot een van de regionale talen.
Het Twents is een dialect van het Nedersaksisch. Nedersaksisch is één van de twee erkende streektalen in Nederland (de ander is het Limburgs). Daarnaast is het Fries al verheven tot de tweede officiële taal van Nederland.
In Nederland is de groet moi vooral in Groningen en Drenthe gebruikelijk. Hij is sinds het einde van de 20e eeuw ook in grote delen van Overijssel, met name in Twente (moi(n)), en in de Achterhoek populair.
Zoals het Gronings, Drents of Twents. Het Nedersaksisch is daarom erkend als regionale taal. Het wordt gesproken in Drenthe, Fryslân, Gelderland, Groningen en Overijssel.
Twente ligt niet in het Noorden van het land maar in het Oosten. En Twente is geen stad maar een regio (ja mensen, ze zitten er tussen). Twente is de Oostelijke punt van de provincie Overijssel die verder uit Salland, IJsseldelta, Vechtdal en de Kop van Overijssel bestaat.
Veluws, Gelders, Twents, Drents, Gronings, allemaal zijn het dialecten van het Nedersaksisch. Het is geen dialect van het Nederlands, maar een officiële streektaal.
Zwols is het stadsdialect van de Overijsselse hoofdstad Zwolle. Het Zwols is een Sallands dialect en hoort dan ook bij het Nedersaksisch, de verzamelnaam voor de verwante streektalen van Noord- en Oost-Nederland en Noord-Duitsland.
Reputatie. Haarlem heeft de reputatie dat het de plaats is waar het zuiverste, het minst van de norm afwijkende Nederlands gesproken wordt.
De naam Salland werd traditioneel in verband gebracht met de Saliërs, een Frankische stam. Deze zouden dan in laat-Romeinse tijd (ca. 3e eeuw) verdreven zijn door de Saksen. In 814 wordt een gebied beschreven dat men Salahom noemt en dat is gelegen waar de rivier de Hisla uitmondt in de zee.
Het Twents is tenslotte een Nedersaksische taal, onderdeel van de West- Germaanse talengroep. Niet voor niks kun je je kilometers oawern poal nog verstaanbaar maken in het Twents. Niet alleen de Twentse taal komt aan de orde maar ook de gewoontes van vroeger en nu! Ammoal komn!
Overijssel wordt gekenmerkt door een sterke concentratie van Hanzesteden. Zwolle, Kampen, Hasselt, Deventer, Ommen en Oldenzaal worden als Hanzestad vernoemd in het Hanzeverbond. Zwolle is de hoofdstad van Overijssel. Enschede is de grootste stad.
Nederlanders vinden het Maastrichtse accent het mooist. Dat blijkt uit een onderzoek van beoordelingssite Zoover. De afgelopen weken hebben 687 Nederlanders hun stem uitgebracht op de provinciale hoofdstad met het mooiste accent. Maar liefst 28,2% van de Nederlanders vindt het Maastrichts accent het mooist.
Het is gewoon een Tukker die ervandoor gaat. Aju! Niet alleen Otto blijkt typisch een Twents woord te zijn, ook een synoniem scoort hoog: ton.
Neem het woord 'soppen', een puur Twents woord dat 'vies maken' betekent in de zin van 'zit niet zo te soppen'. Correct Nederlands is het niet, maar een mooie uiting van ons taalgebruik is het wel. Veel Twentenaren weten niet dat dit puur Twents is.
De taal van Enschede: 'echt' Twents
Op de streektaalkaart van Nederland ligt Enschede in het gebied waar een variant van het Nedersaksisch wordt gesproken die Twents wordt genoemd (het oranje gebied op de kaart).
Tukker is de bijnaam die door sommige Nederlanders wordt gegeven aan Twentenaren. Tukker komt misschien van het woord "tuk" in het Twents, dat broekzak betekent – wellicht verwijzend naar de gewoonte om met beide handen in de broekzak over straat te gaan, hetgeen voor de stedeling boers overkwam.
Oldenzaal is als oudste stad van Twente een stad met een rijke historie. Hiervan vindt u nog steeds tastbare sporen terug. Die sporen leiden al terug naar de achtste eeuw met de vermeende komst van bisschop Plechelmus, waarvan de huidige Plechelmusbasiliek nog steeds getuigt.
Want waarin verschillen Twente en de Achterhoek nu echt? Natuurlijk: Twente omvat een groter gebied, telt meer inwoners en heeft grotere steden. Doetinchem, de ongekroonde hoofdstad van de Achterhoek, is bijvoorbeeld kleiner dan Almelo.
Metworst of boerenworst (harde gekruide worst van varkensvlees en varkensvet) Kozak (een Twentse koek van chocolade, marsepein, biscuit en jam) Krentenwegge (een brood waarbij krenten worden meegebakken) Bakleverworst (een echte Twentse delicatesse van spek, ham en lever)
A'j ginnen kop hebt kö'j ok nich oet 't raam kiek'n - Als je geen hoofd hebt kun je ook niet uit het raam kijken. Boven je stand leven. A'j botter op 'n kop hebt, mo'j nich in de zun loop'n - Als je boter op je hoofd hebt, moet je niet in de zon lopen. Wie geen zuiver geweten heeft, kan zich beter koest houden.
mam (v.)