De toegestane bitloos hoofdstellen in dressuur t/m klasse M2, springen en eventing zijn als volgt. Het hoofdstel moet van leer of een daarop lijkend materiaal zijn waarbij de neusriem een minimale breedte heeft van 2 cm.Er mag zich geen metalen kern in de neusriem bevinden.
Welk hoofdstel gebruik je voor dressuur? Voor dressuur zijn er diverse hoofdstellen toegestaan door de KNHS. De meest gebruikte combinatie is een Engels hoofdstel met een gecombineerde neusriem. Daarnaast kun je variëren in de neusriemen zoals met een lage neusriem of een anatomisch gevormde neusriem.
Bij de betere kaptoom zonder metaal is de neusriem van dubbel gestikt leer. Hierdoor zijn de ringen op de neusriem goed beschermd voor de gevoelige paardenneus en niet voelbaar voor het paard op de gevoelige paardenneus.
Welk hoofdstel het beste is, is voor ieder paard anders. De ene loopt fijner met een engels hoofdstel en een ander loopt fijner bitloos. Het is proberen wat het beste werkt voor jou paard. Het onderhoud van je hoofdstel is erg belangrijk.
Aan de zijkant van de mond moet het bit aan beide kanten ongeveer een halve centimeter uitsteken (niet meer). Als het bit helemaal (strak) tegen de mond van je paard zit kunnen er wondje en schuurplekjes in de mondhoeken ontstaan.
Beste stang en trens: Dy'on DRC Anatomic
Het beste stang-en-trenshoofdstel is volgens ons dit anatomische hoofdstel van het luxemerk Dy'on. Dit professioneel hoofdstel zorgt voor maximaal comfort tijdens het rijden. Het is gemaakt van zacht leer dat soepel rond het hoofd valt.
Bij het longeren is het aan te raden om een kaptoom te gebruiken om zo de mond te sparen en deze sensibel te houden. Het paard moet leren om op een circel te lopen en in de lengte te buigen. Bij het stelling vragen wordt via de middelste ring ingewerkt op het neusbeen en dus niet op de lagen in de mond.
Een hoofdstel met Mexicaanse neusriem heeft, zodra het paard zijn mond open doet, een vrij scherpe inwerking en wordt daarom veel gebruikt bij paarden die vrij snel heet worden tijdens het springen, buitenrijden of in de cross.
De sperriem zorgt ervoor dat het bit stabieler blijft liggen. De sperriem is er niet voor bedoeld om zo strak aangesnoerd te worden dat het paard zijn mond niet meer open kan doen. Ook hier moet voldoende ruimte tussen zitten.
Veelal wordt deze neusriem gebruikt om druk bovenop de neus en onder de kaken uit te oefenen waardoor bijvoorbeeld knarsetanden tegen gegaan wordt. Een paard zal zijn mond niet makkelijk openen bij deze neusriem door de druk die vrij komt op de neus en kaak bij openen van de mond.
Hackamore hoofdstellen hebben een beetje een negatief imago, waarom is dat? Anders dan bij een side pull hoofdstel, heeft een hackamore een hefboom effect, bij tegeldruk komt er druk te staan op de neus, kin en achter de oren. Dit is anders dan bij een side pull, die geeft alleen druk op de neus.
Bitloos rijden houdt kort gezegd in dat je een paard traint zonder dat deze een bit in de mond krijgt. Dit kan zowel tijdens grondwerk, longeren, werk aan de hand, lange lijnen en rijdend.
Er zijn twee types hackamore; de mechanische, niet-mechanische hackamore en de multi hackamore. De mechanische hackamore geeft voornamelijk druk op de neus, waarbij de mate van kantelen van de schaar de druk via de bakstukken achter de oren van het paard geeft.
Omdat dat door de jaren heen positief heeft uitgepakt, het grootste deel van de paarden die zijn (in)gereden met geduld kan omgaan met een neusriem en de ruiter heeft er vaak meer controle mee. Dat terwijl rijden zonder neusriem soms uitpakt tot mondhoekscheurtjes of wondjes en een paard waarbij het bit schuift.
Neusriemen zijn eigenlijk alleen nodig als je een erg grote kans heb dat je van je paard valt en de teugels blijft vasthouden waardoor je paard zijn kaak kan breken. Hier zijn neusriemen eigenlijk voor bedoeld. Dat stamt nog uit eeuwen geleden, toen oorlogen te paard gevoerd werden.
De hoge neusriem is geschikt voor bijna alle paarden. Een stang en trens hoofdstel is standaard uitgevoerd met een hoge Engelse neusriem. Ook als je met een pelham bit wilt rijden is een hoge neusriem in principe de enige keuze die je hebt.
Ontwerp en voordelen Micklem
Dit voorkomt dat er druk komt op het kwetsbare en dunne neusbot. Door de vormgeving van de neusriem wordt het jukbeen, waar veel gevoelige zenuwen zitten ontweken. Hierdoor (in combinatie met de kin- en keelriem) is er geen druk of wrijving op de kiezen van het paard.
Een paardentuig dat drastisch is verbeterd, is het hoofdstel. Vooral anatomische hoofdstellen zijn ontworpen om te voorkomen dat de gevoelige aangezichtszenuwen van paarden onder druk komen te staan of dat de oren niet bekneld raken.
Bij een anatomisch gevormd hoofdstel zit er meer ruimte tussen de oren en het kopstuk, zo ligt de druk niet precies achter de oren van je paard. Sommige paarden kunnen hier heel fel op reageren. De keelriem wordt bevestigd onder de keel van het paard door van de een naar de andere kant van het kopstuk.
Ongebroken of locker bitten zijn echt dé bitten voor sterke paarden. Locker bitten werken als volgt: is je paard gewoon rustig en fijn, werkt het bit als een normaal enkel of dubbelgebroken bit.
Een tongboog zorgt dat het mondstuk ook op de lagen inwerkt en daardoor een scherpere inwerking krijgt. Het ongebroken mondstuk maakt het onmogelijk eenzijdige teugelhulpen te geven en het mondstuk is daardoor niet geschikt voor ruiters die nog niet voornamelijk op been- en zithulpen rijden.
Paarden die vaak onrustig zijn in de aanleuning kunnen baat hebben bij het gebruik van een ongebroken trens. Met het mondstuk van de ongebroken trens kan de ruiter wel sterker inwerken met de hand, waar wel rekening mee gehouden moet worden.
Je kunt dus concluderen dat bitloos rijden de pijn met 87% vermindert. In totaal verbeterden 65 van de 66 paarden aanzienlijk bij bitloze optoming. Dit bewijst dat het bit an sich de hoofdoorzaak is van pijnbeleving bij paarden. Naast het paardenwelzijn, wel zo veilig voor jou, als ruiter.
Een paard ervaart wel degelijk pijn als hij een zweepslag krijgt, of zweren, blaren, kloofjes of schuurplekken oploopt door een neusriem of bit. De mate waarin het bit en de neusriem het paard pijn doen, hangt af van verschillende factoren.