In Nederland staat het recht op vrijheid van meningsuiting in artikel 7 van de Grondwet en daarnaast is ook in verschillende internationale verdragen de vrijheid van meningsuiting opgenomen.
1. Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.
Artikel 11
Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op onaantastbaarheid van zijn lichaam.
De vrijheid van meningsuiting wordt beschermd in artikel 7. Het eerste lid van dit artikel verbiedt preventieve censuur op uitingen via de drukpers en, zoals in de rechtspraak is erkend, via daarmee op één lijn te stellen uitingsmiddelen, en garandeert de meningsuiting door middel van de drukpers.
Ook de Belgische Grondwet voorziet bescherming in artikel 19 (en artikel 25, dat de vrijheid van drukpers vastlegt). De vrijheid van meningsuiting is echter niet absoluut. Wie gebruik maakt van vrijheid van meningsuiting heeft daarbij ook bepaalde plichten en verantwoordelijkheden.
In Nederland staat het recht op vrijheid van meningsuiting in artikel 7 van de Grondwet en daarnaast is ook in verschillende internationale verdragen de vrijheid van meningsuiting opgenomen.
De overheid moet de volksgezondheid in Nederland bevorderen en ze moet zorgen voor voldoende goede woningen. Verder schept de overheid voorwaarden voor ontplooiing en vrijetijdsbesteding.
De tekst van Artikel VII verklaart dat de Grondwet de officiële wet van de ratificerende staten wordt zodra negen staten het document ratificeren .
Weinigen weten dat de vrijheid van meningsuiting in principe ook geldt voor reclame. Het is wel zo dat aan reclame veel strengere eisen worden gesteld dan aan andere publicaties: reclame mag zelfs niet misleiden. Daarnaast moet reclame onder bepaalde omstandigheden aan allerlei mededelingsvereisten voldoen.
Voor werknemers die de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt en voor huishoudelijk personeel geldt een kortere loondoorbetalingsplicht (artikel 7:629 lid 2 BW). Een AOW-gerechtigde werknemer die ziek wordt heeft slechts recht op doorbetaling van (70% van) zijn loon gedurende 13 weken.
In artikel 10 van de Grondwet is opgenomen dat iedereen recht heeft op eerbiediging van zijn of haar persoonlijke levenssfeer. Dit betekent dat iemands persoonlijke vrijheid niet wordt gehinderd en/of beïnvloed door externe factoren, en dat iemand zelf kan bepalen wie welke informatie over hem of haar verkrijgt.
Het telefoon- en telegraafgeheim is onschendbaar, behalve, in de gevallen bij de wet bepaald, door of met machtiging van hen die daartoe bij de wet zijn aangewezen.
In artikel 114 is opgenomen het verbod om de meest absolute straf, de doodstraf, op te leggen. Deze straf wordt in brede kring, nationaal en internationaal, als onmenselijk ervaren.
In dit artikel staat het recht op de onaantastbaarheid van het menselijk lichaam. Iedereen mag zelf bepalen wat er met zijn of haar lichaam gebeurt, of medische handelen worden verricht en of voorgeschreven medicijnen worden ingenomen. Beperkingen zijn alleen mogelijk als dit wettelijk is geregeld.
Bij artikel 8 UVRM gaat het specifiek om bescherming door de staat als iemands grondrechten of mensenrechten worden geschonden. Bijvoorbeeld door de politie of door een gemeentebestuur.
Grenzen aan de vrije meningsuiting
In het wetboek van Strafrecht staat dat het in Nederland niet is toegestaan om iemand bewust te beledigen op basis van ras, godsdienst, levensovertuiging, beperking of seksuele geaardheid.
Vrijheid van meningsuiting of vrijheid van expressie is de vrijheid van burgers om hun overtuigingen in het openbaar kenbaar te maken zonder voor de mening door de staat bestraft te worden, of represailles van andere burgers te hoeven dulden.
Grenzen van vrijheid van meningsuiting
Er zijn ook grenzen aan de vrijheid van meningsuiting om anderen te beschermen. Je mag bijvoorbeeld niemand opzettelijk beledigen op basis van ras, religie, overtuiging, beperking of seksuele geaardheid. Ook mag je geen haat of geweld tegen anderen aanmoedigen.
Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd. De vrijheid van meningsuiting is niet onbeperkt. Maar GroenLinks vindt dat elke beperking van die vrijheid een duidelijk maatschappelijk doel moet dienen. Bijvoorbeeld het voorkomen van discriminatie of het voorkomen van aanzetten tot haat en geweld.
Art. 71. [1 Er is geen misdrijf wanneer de beschuldigde of de beklaagde op het tijdstip van de feiten leed aan een geestesstoornis die zijn oordeelsvermogen of de controle over zijn daden heeft tenietgedaan [2 ...]2 of wanneer hij gedwongen werd door een macht die hij niet heeft kunnen weerstaan.]
Indien arbeid wordt verricht in dienst van de werkgever ter uitvoering van een overeenkomst van goederenvervoer over de weg of een overeenkomst tot het doen vervoeren van goederen over de weg zijn de werkgever en diens wederpartij hoofdelijk aansprakelijk voor de voldoening van het aan de werknemer verschuldigde loon.
Dit artikel gaat over een speciaal soort onderzoek van de Eerste en Tweede Kamer: de parlementaire enquête. In de Wet op de parlementaire enquête staat hoe de Kamers dit onderzoek kunnen doen. In de praktijk doet de Tweede Kamer zo'n onderzoek alleen als er iets ergs is gebeurd.
De rijksoverheid mag burgers verplichten belasting te betalen. Welke belastingen burgers moeten betalen, staat in de wet. Werknemers betalen bijvoorbeeld loonbelasting over het loon dat zij verdienen.
De doodstraf kan niet worden opgelegd.