Net als kunstmatige meststoffen bevatten organische meststoffen de NPK-stoffen stikstof, fosfor en kalium. De gehaltes zijn wel lager. Organische meststoffen zijn gemaakt van dierlijke of plantaardige grondstoffen. Denk hierbij aan plantenresten, compost en koemest.
Organische meststoffen zijn meststoffen die volledig zijn opgebouwd uit natuurlijke grondstoffen van plantaardige of dierlijke oorsprong. De voedingselementen in organische meststoffen, waaronder stikstof, fosfor en kalium, komen vrij wanneer bodemorganismen zoals nuttige bacteriën en schimmels de mestkorrels afbreken.
Het is afhankelijk van de hoeveelheid stikstof: hoe meer stikstof, hoe sneller de planten groeien. Ze worden als het ware snel opgedreven (net een plofkip). Met kunstmest zie je na een week tot tien dagen al verschil, met organische meststof duurt dat wel twee tot drie weken.
Organische meststoffen
Het grote verschil met kunstmest is dat 100% organische mest de bodem voedt en daardoor de plant. Een belangrijk verschil! Want een gezonde bodem met een rijk bodemleven geeft voldoende voeding en vocht voor de plant. Dat zorgt voor gezonde planten met een goede weerstand tegen ziekten en plagen.
Organische mest, zoals koemest, champignonmest en compost, stimuleert het bodemleven en bevat zeer veel verschillende voedingsstoffen die bovendien langzaam vrijkomen. Organische mest bevat natuurlijke grondstoffen. In minerale tuinmest, ook kunstmest genoemd, zit voornamelijk stikstof (N), fosfor (P) en kali (K).
Dierlijke mest levert niet zoveel effectieve organische stof. Het bevat wel veel stikstof en fosfaat. Dat kan het milieu belasten, waardoor de overheid maatregelen heeft genomen in de Mestwet. Champignonmest, een afvalproduct van de champignonkwekerijen, is een combinatie van kalk, stro, paarden- en kippenmest.
Compost verbetert de bodemstructuur, zodat plantenwortels de voedingsstoffen beter kunnen opnemen. Je kunt ook zelf compost maken. Dierlijke mest bevat iets meer voedingsstoffen dan compost en verbetert ook de bodemstructuur.
Kippenmestkorrels bevat de volgende NPK verhouding: 4-3-3, oftewel: 4% Stikstof (N), 3% Fosfaat (P) en 3% Kalium (K). Dus het bevat meer stikstof en meer fosfaat dan koemest en iets minder Kalium. De prijs van kippenmestkorrels is ook lager dan die van koemest. Dus u krijgt meer voedingswaarde voor een lagere prijs!
De koemestkorrels zijn een zeer goede organische bemesting voor uw tuin. Doordat de stikstof is gebonden is er een minimale uitspoeling. Dit in tegenstelling tot de kunstmeststoffen.
Welke planten kun je bemesten met organische kunstmest? Alle planten gedijen goed bij organische kunstmest. Eenjarige bloeiers, vaste planten, bomen, hagen en je grasmat ook.
Belangrijke tips om het gazon correct te bemesten
De bodem moet vorstvrij zijn. Breng de meststof niet aan bij rechtstreekse zonneschijn. Geef na elke bemesting regelmatig en overvloedig water. Maai pas een paar dagen na het bemesten.
Stikstof uit dierlijke mest komt door mineralisatie van organische stof langzamerhand vrij, een proces dat ook doorgaat na de oogst van gewassen. Door minder dierlijke mest te geven en dit naar de behoefte van het gewas aan te vullen met direct opneembare kunstmest, is efficiënter en met minder verliezen te bemesten.
In plaats van oude stalmest kunt u ook gedroogde koemest of een gemengde organische mest gebruiken. Voorjaar: Maak in het voorjaar de grond los met een riek en hark deze dan aan. Na de oogst: Strooi na de eerste oogst nog wat bloedmeel om voldoende stikstof in de grond te krijgen.
Meststoffen met een relatief hoog stikstofgehalte zijn kippenmest, bloedmeel en hoornmeel (en er zijn uiteraard kunstmestsoorten waar veel stikstof in zit).
voedingstoffen die met de meststof worden gegeven, worden makkelijker vastgehouden; ook water wordt beter in de bodem vastgehouden waardoor je minder vaak hoeft te sproeien. Bijkomend voordeel is dat jouw planten de voedingstoffen beter kunnen opnemen.
Let op: combineer het strooien van kalk nooit met het strooien van meststof. De calcium (kalk) en stikstof (meststof) kunnen met elkaar binden waardoor het gras de voedingsstoffen niet kan opnemen.
Aangeraden wordt om de koemest in combinatie met een kalk meststof te strooien. Je stimuleert dan niet alleen de bodem, maar ook de groei van de (gras)planten. Hoe vaak je zal moeten strooien, hangt compleet af van het doeleinde. Voor het gazon is één keer per jaar bemesten al ruim voldoende.
U kunt het beste de koemestkorrels strooien als er regen wordt verwacht of als u het gazon/border gaat nasproeien met (bron)water. De organische koemestkorrels zijn toepasbaar voor elke grondsoort en in elk seizoen. Wij raden het bemesten van de koemestkorrels af wanneer er vorst in de grond zit.
Compost is in principe voor elke plant te gebruiken. Echter moet je wel uitkijken met planten die houden van zure grond (bijv. conifeer). In tegenstelling tot wat vele mensen denken is compost niet zuur.
Compost wordt vaak gebruikt door moestuiniers om de structuur van hun bodem te verbeteren. Maar door te grote hoeveelheden te gebruiken, neemt het risico op uitspoeling van fosfor en stikstof in het oppervlaktewater toe, zo waarschuwt Velt, de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren.
Koemest heeft wel degelijk kwaliteit voor de tuin. Paardenmest echter is nóg beter. Dat bevat meer stro en weet de meststoffen beter te binden. Bovendien is een goed opgezette paardenmesthoop rijk aan wormen, die zorgen voor een geweldige structuur- en humusverbetering van de grond.
Een flinke bemesting met compost of verteerde stalmest is voldoende om aan de behoefte van een aardappelteelt te voldoen. Aardappels hebben een relatief hoge kalium behoefte. Een te hoge stikstof bemesting kan averechts werken, doordat het loof zich te sterk ontwikkeld ten koste van de knollen.
Compost kan veel grond bevatten waardoor het organische stofgehalte tegenvalt. Een instabiele compost heeft een negatieve werking op het bodemleven met risico op schade. Naast negatief effect op het bodemleven is een instabiele compost ook giftig voor pas ontkiemende zaden.