Plantaardige zuivel veel beter voor het milieu dan gewone zuivel.Er zijn namelijk geen koeien voor nodig die zorgen voor methaanuitstoot. Methaan heeft een schadelijk effect op onze planeet. Plantaardige zuivel wordt juist gecreëerd met producten uit de natuur, die niet belastend zijn voor het milieu.
Plantaardige zuivel bevat veel minder verzadigde vetten en weer meer onverzadigde vetten. Dit zijn gezonde vetten die we nodig hebben om bepaalde vitamines binnen te krijgen. Wil je dus een beetje zorg dragen voor je hart, dan kies je voor plantaardige zuivel.
De minste calorieën vind je in de plantaardige yoghurt van AH. Met de Alpro Mild & Creamy en de Alpro plantaardige variatie op yoghurt als goede tweede. De AH Creamy kokos bevat veruit de meeste calorieën. Geen verassing: kokos bevat veel vetten, vetten bevatten veel calorieën.
Amandelmelk scoort het best als het gaat om klimaatimpact met slechts 0,7 kilo CO2 per liter. Het heeft een lichte textuur en een frisse, nootachtige smaak. Het bevat weinig calorieën en eiwitten. Naast CO2-uitstoot gebruikt het relatief weinig land, maar de productie heeft wel verreweg het meeste water nodig.
Zuivel is de verzamelnaam voor alle producten die gemaakt worden op basis van rauwe melk. Plantaardige zuivel is dus eigenlijk geen zuivel en daarom spreken we beter van plantaardige zuivelvervangers.
Volgens het Voedingscentrum kun je koemelk niet 1 op 1 vervangen door plantaardige melk. Plantaardige melk bevat van nature minder calcium, eiwitten en vitamine B12. Ze raden daarom aan om plantaardige melk te drinken waar calcium en vitamine B12 aan toegevoegd is.
Minder voedingsstoffen in plantaardige melk
Absoluut niet, zegt diëtist en natuurvoedingskundige Henny de Lint. “In plantaardige dranken zitten veel minder noodzakelijke voedingsstoffen, zoals calcium, jodium, vitamine B2 en B12, vitamine A en D en eiwit.
Soja en isoflavonen
Soja bevat isoflavonen, stoffen die erg lijken op het hormoon oestrogeen dat het lichaam zelf maakt. Isoflavonen worden ook wel plantaardige oestrogenen of fyto-oestrogenen genoemd. Deze fyto-oestrogenen kunnen invloed hebben op vormen van kanker die gevoelig zijn voor hormonen, zoals borstkanker.
Havermelk bevat meer vezels dan andere melksoorten. Amandelmelk is dan weer rijk aan antioxidanten. Zelfgemaakte amandelmelk is ook een bron van calcium. Sommige plantaardige drinks zijn gesuikerd, deze gebruik je dus best met mate.
De meeste sojaproducten van Alpro zijn arm aan verzadigde vetten, bevatten voldoende onverzadigde vetten, zijn een goede bron van hoogwaardige eiwitten, vitamine B2, B12 en D, en leveren calcium in dezelfde hoeveelheid en met een vergelijkbare biobeschikbaarheid als zuivel.
Darmklachten, risico op kanker en verstoring van je hormonen
Wetenschappers vermoeden dat ongefermenteerde sojaproducten, zoals sojamelk, sojayoghurt en tofu het risico op kanker verhogen. Ook wordt ongefermenteerde soja in verband gebracht met darmklachten, schildklierproblemen en verstoring van je hormoonhuishouding.
Soja- en haverzuivel scoren het beste, voor amandelyoghurt is wel veel water nodig. Kokosyoghurt scoort slecht, omdat er oerwoud voor kokosplantages wordt gekapt. Voor soja voor menselijke consumptie trouwens niet.
Ongezoete amandelmelk van Alpro en Provamel
Zo los vind ik de ongezoete amandelmelk van Alpro een van de lekkerste zuivelvrije opties. In een frappé doet de amandelmelk het prima, net als door de muesli. Je proeft de amandel wel, maar het overheerst niet.
Plantaardige alternatieven voor zuivel – ook wel vegan(istische) zuivel genoemd – worden gemaakt op basis van bijvoorbeeld soja, noten, zaden, pitten of kokosolie. Vaak kun je ze op dezelfde manier gebruiken als 'echte' zuivel.
Langdurige blootstelling aan oestrogeen zou kunnen leiden tot borstkanker en daarom wordt inname van soja-supplementen bij hormoongevoelige borstkanker in elk geval afgeraden. Maar bij niet-hormoongevoelige borstkanker zou het consumeren van enkele sojaproducten per dag juist gunstig zijn.
Melk kun je door sojadrink vervangen, mits er calcium en vitamine B12 aan toegevoegd is. Van alle zuivelvervangers is sojadrink wat betreft voedingswaarde de beste vervanger. Het lijkt op die van halfvolle melk wat betreft eiwit en energie. Calcium, vitamine B2 en B12 worden vaak toegevoegd en soms ook vitamine D.
Soja kan je natuurlijke hormoonbalans verstoren
Ook bij de gezondheidsrisico's komen die isoflavonen terug. Deze stof kan namelijk ook een negatief effect op je lichaam hebben. Het eten van soja kan je lichaam stimuleren of hinderen om oestrogeen aan te maken. Dit heeft effect op je natuurlijke hormoonbalans.
Een reden om soja uit je dieet te schrappen is dat het phyto-oestrogenen bevat. Ons lichaam beschouwt deze als natuurlijke oestrogenen. Bij mannen kan dit leiden tot een schommelende testosteronspiegel, onvruchtbaarheid, afname van spermacellen en een verhoogde kans op kanker.
In yoghurt met kokossmaak op basis van soja zit wat meer vet en calorieën dan in gewone magere yoghurt. Bij yoghurtachtige producten op basis van kokosmelk, soja of andere plantaardige ingrediënten is het belangrijk dat er voldoende eiwit in zit en dat er calcium en vitamine B12 is toegevoegd.
Sojadrink is niet slecht voor je, maar alleen als er minder dan 6 gram suiker per 100 gram zit én er voldoende calcium en vitamine B12 is toegevoegd. Dan staat het in de Schijf van Vijf. Sojadrink met minder dan 6 gram suiker per 100 gram past dus – afhankelijk van hoeveel je drinkt – in een gezond voedingspatroon.
Qua voedingswaarde is plantaardige melk niet per se gezonder dan koemelk, dus als bovenstaande niet op jou van toepassing is, is er geen reden om koemelk te laten staan. Kies bij plantaardige melk vooral soorten met veel eiwit die verrijkt zijn met vitamine B12 en calcium en niet te veel suiker en zout bevatten.
Melk drinken tijdens je dieet
Maar welke melk drink je dan best? Als je wil vermageren, kies je beter niet voor volle melk. Deze bevat naast gezonde mineralen immers zeer veel vet. Koemelk drinken is het beste, maar als je deze niet graag lust kun je ook voor halfvolle melk gaan.
Wat betreft voedingsstoffen wijkt amandelmelk af van koemelk en de meest klassieke melkvervanger sojamelk. Amandelmelk bevat minder calorieën en veel minder eiwitten. Het kleine percentage aan vet in de melkvervanger omvat gezond, onverzadigd vet.