Toedieningsweg: Een toedieningsweg is de weg waarlangs een geneesmiddel aan een patient wordt toegediend. Bijvoorbeeld via de mond (oraal) of per injectie in de spier (intramusculair).
In de farmacie en toxicologie is de toedieningsweg de route waarop een medicijn, vloeistof, vergif of een ander middel in contact wordt gebracht met het gewenste deel van een lichaam.
Bij intraveneuze toediening wordt het farmacon rechtstreeks in het veneuze vaatstelsel gebracht. Op deze wijze wordt het snelst een systemisch effect bewerkstelligd en deze route is vaak een eerste keuze bij levensbedreigende situaties.
Systemische toediening is een manier van toedienen van een geneesmiddel of een andere werkzame stof in de bloedsomloop zodat het zijn werking uitoefent over het hele lichaam. De toediening kan gebeuren langs enterale weg (absorptie door het maagdarmstelsel) of parenterale weg (injectie, infusie of implantatie).
toedieningswegen: lokale toediening (medicijn direct op de plaats die behandeld moet worden), systemische toediening (medicijn wordt eerst opgenomen in het bloed), enterale toediening (oraal), parenterale toediening (buiten het maag-darmkanaal om, direct in de bloedbaan);
Parenterale toedieningsvormen zijn bijvoorbeeld: injectie (subcutaan, intradermaal, intramusculair) infuus (intraveneus) in de aders. transdermaal (fentanylpleister)
Een inhalator bevat (vacuüm verpakte) medicijnen in poedervorm of in vloeibare vorm. Als u op het apparaatje drukt, verspreiden de medicijnen zich als een fijne nevel in de lucht en komen ze samen met de ingeademde lucht in de longen.
Daarnaast kunnen parenteralia een smalle therapeutische breedte hebben, een snel klinisch effect sorteren en een direct effect hebben op vitale functies. Ook zijn voor het toedienen van parenterale geneesmiddelen speciale handelingen en kennis vereist.
Zo worden geneesmiddelen "voor cutaan gebruik" op de huid aangebracht om hun werking uit te oefenen, bijvoorbeeld ter genezing of preventie van oppervlakkige bacteriële of mycotische infecties), maar ook worden sommige anesthetica cutaan aangebracht voor een (korte) plaatselijke verdoving of als pijnstiller.
Parenteralia is een overkoepelende term voor geneesmiddelen of voeding die via injectie of infusie worden toegediend of die worden geïmplanteerd.
4.3.4 Crèmes, zalven en pasta's
Ze hebben vooral een lokale werking. Dat betekent dat ze vooral effect hebben op de plaats waar je ze aanbrengt. Slechts een klein gedeelte van het medicijn komt via de huid in het bloed terecht. Hierdoor hebben zalven, crèmes en pasta's nauwelijks bijwerkingen.
Om de werking van de insuline goed te kunnen sturen, is het van belang dat de insuline in het onderhuidse vetweefsel wordt geïnjecteerd (subcutane injectie) en niet in de spier. Als de insuline in een spier wordt geïnjecteerd, kan er ernstige hypoglykemie optreden.
Controleer bij losse medicatie: juiste cliënt, juiste medicijn, juiste hoeveelheid, juiste tijd, juiste vorm.
Wat houdt de regel van 5 in
Heb je het juiste medicijn? Is het de juiste patiënt/cliënt? Is dit het juiste tijdstip? Wat is de juiste wijze van toedienen?
Transdermale toedieningsvorm (geneesmiddelen pleister)
Hierbij wordt de huid als toedieningsweg van een geneesmiddel gekozen. Gedurende langere tijd worden kleine hoeveelheden van een geneesmiddel afgegeven aan de huid waardoor het vervolgens in het lichaam wordt opgenomen.
Sublinguaal medicijnen toedienen
Het sublinguaal toedienen van medicijnen betekent dat het medicijn onder de tong gelegd wordt.
Er wordt gebruikgemaakt van een korte naald die geplaatst wordt in een plooi in de huid die met de vingers wordt gemaakt. De buik is hiervoor erg geschikt. Voorbeelden hiervan zijn de toediening van insuline door diabetici en de toediening van methotrexaat door mensen met reumatoïde artritis.
Uit de Centrale Medicatiefouten Registratie (CMR) blijkt dat de meeste medicatiefouten optreden bij parenterale geneesmiddelen. Dit zijn alle geneesmiddelen die worden geïnjecteerd. Ook wel high risk medicatie genoemd.
Algemeen: Met kunstmatig toegediende voedingsstoffen wordt bedoeld: voedingsstoffen die niet via de reguliere orale weg toegediend worden. De toevoer kan via het maagdarmkanaal (enterale voeding) of via de aderen (parenterale voeding) plaatsvinden.
Bij TPV wordt voeding niet via de darm gegeven, maar via een infuuspomp met een dun slangetje rechtstreeks in uw bloedbaan. Het dunne slangetje (centraal veneuze katheter of centrale lijn) wordt in een groot bloedvat geplaatst.
Parenterale voeding is voeding die via een infuus direct in het bloed komt. Parenteraal betekent: buiten het maag-darmkanaal om. Deze voeding gaat dus niet via de mond naar de maag en darmen, maar komt direct in het bloed terecht. Parenterale voeding bevat voedingsstoffen die niet meer verteerd hoeven te worden.
Bij het gebruik van corticosteroïden (ontstekingsremmers) bestaat de kans op heesheid en het krijgen van een schimmel in de mond. Daarom wordt geadviseerd om na het inhaleren met een masker/kapje, het gezicht te wassen en de mond te spoelen. Bij het gebruik van een mondstuk adviseren wij de mond te spoelen.
Wat is hypertoon zout (NaCl 5,85%)
Hypertoon zout is een vloeistof die u via een vernevelaar dient te inhaleren. Het helpt bij het losmaken van vastzittend slijm in de onderste luchtwegen. Hypertoon zout mag u maximaal 2 x per dag gebruiken.