Lichte misdrijven (feit waarbij de verdachte niet meer dan 6 jaar gevangenisstraf opgelegd krijgt) Zware misdrijven (feit waarbij de verdachte meer dan 6 jaar gevangenisstraf opgelegd krijgt)
Voor misdrijven wordt er onderscheid gemaakt tussen lichte misdrijven (strafbare feiten waarvoor volgens de wet een gevangenisstraf van minder dan 6 jaar kan worden gegeven), zware misdrijven (strafbare feiten waarvoor volgens de wet een gevangenisstraf van minimaal 6 jaar kan worden gegeven) en zedenmisdrijven.
Overtredingen zijn minder ernstig dan misdrijven en worden ook wel 'lichte delicten' genoemd. Denk hierbij aan het zomaar versperren van de weg of met een fiets op de stoep rijden. Misdrijven zijn ernstige strafbare feiten en worden daarom 'zware delicten' genoemd. Denk hierbij aan moord, mishandeling of doodslag.
Diefstal, mishandeling en rijden onder invloed zijn voorbeelden van misdrijven. Openbare dronkenschap en onverzekerd rijden zijn voorbeelden van overtredingen. Ook grove snelheidsovertredingen en ernstige verkeersovertredingen kunnen strafrechtelijk worden afgehandeld. Deze overtredingen komen daarom op het strafblad.
Bij een misdrijf krijgt u altijd een strafblad als u op dat moment 12 jaar of ouder bent. Bij een overtreding hangt het af van de soort overtreding en de opgelegde straf. De wet bepaalt of een strafbaar feit een misdrijf of een overtreding is. Als u een strafblad heeft staat u geregistreerd bij Justitie.
De meest voorkomende soorten misdrijven in Nederland in december 2023 zijn diefstal (27.932 meldingen) en verkeersovertredingen (10.642 meldingen).
Welke straffen zijn er? De belangrijkste straffen zijn een boete, een taakstraf en gevangenisstraf. De rechter kan ook maatregelen opleggen. Daaronder valt bijvoorbeeld ontneming van geld dat door het misdrijf is verkregen, het betalen van schadevergoeding of – de meest ingrijpende – tbs.
Voor misdrijven geldt een verjaringstermijn van 6, 12 of 20 jaar. Ernstige misdrijven verjaren niet. Misdrijven waarop een boete, hechtenis of gevangenisstraf staat van maximaal 3 jaar. Zoals stroperij en het niet opvolgen van een ambtelijk bevel.
Gevallen waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan
Dat zijn in ieder geval alle misdrijven waarvoor 4 jaar of meer kan worden opgelegd. In de wet staan ook nog enkele andere misdrijven specifiek opgenoemd, zoals bedreiging, verduistering, afdreiging en oplichting.
In de Boetebase van het OM vindt u de actuele boetebedragen voor de meest voorkomende lichtere overtredingen. Dit varieert van het te vroeg aanbieden van huisvuil, vissen buiten het visseizoen, tot te hard rijden.
Overtredingen die altijd worden vermeld
Het betreft bijvoorbeeld baldadigheid, openbare dronkenschap, onverzekerd rijden, rijden zonder rijbewijs en veroorzaken van gevaar op de weg. Deze overtredingen komen dus altijd op het strafblad.
Strafbare feiten bestaan uit overtredingen en misdrijven.
De verhoren in categorie 3 hebben betrekking op het verhoor van een verdachte zonder vrijheidsbeneming aangaande misdrijven waar wel een vrijheidsbenemende straf op staat. Deze beschrijving maakt dus duidelijk dat u verdacht wordt van een misdrijf.
Bedreiging is een misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een maximale gevangenisstraf van 2 jaar is gesteld. Dit betekent echter niet dat u ook echt (zo lang) gevangenisstraf krijgt. In de meeste gevallen zal er bij een veroordeling wegens bedreiging een geldboete worden opgelegd.
Verduistering is een misdrijf en de rechter kan u een gevangenisstraf van drie jaar of een geldboete opleggen. Het is mogelijk dat u een hogere straf wordt opgelegd als er sprake is van gekwalificeerd misdrijf. Daarvan is sprake bij verzwarende omstandigheden: Verduistering uit hoofde van beroep (vier jaren celstraf).
Deze registratie wordt na 20 jaar, dus in 2030, verwijderd. U bent in 2018 opnieuw in aanraking gekomen met justitie en veroordeeld voor een ander misdrijf met een bewaartermijn van 20 jaar. Dan betekent dit dat beide zaken in 2038 worden verwijderd.
Overtredingen en misdrijven kunnen verjaren. Dat betekent dat een verdachte na een aantal jaren na het plegen van een strafbaar feit niet meer vervolgd en gestraft kan worden. Dit heet de verjaringstermijn. Deze termijn is niet altijd gemakkelijk te bepalen.
Mishandeling artikel
Volgens de wet, artikel 300 Wetboek van Strafrecht (Sr), wordt mishandeling gestraft met een gevangenisstraf van maximaal 3 jaar of een geldboete van de 4e categorie. Deze vorm in art 300 sr is de “lichtste” vorm van mishandeling. Ook wel eenvoudige mishandeling genoemd.
Een eenvoudige klap kan dus al mishandeling opleveren. Mishandeling kan met onderverdelen in twee vormen: Eenvoudige mishandeling= licht letsel, zoals een kneuzing, blauwe plek of kleine botbreuk. Zware mishandeling= zwaar letsel, zoals complexe botbreuken of inwendig letsel.
Misdrijven en overtredingen zijn beide misdaden. Maar misdaden zijn óf een overtreding óf een misdrijf. Overtredingen zijn minder ernstig dan misdrijven. Misdrijven zijn alle delicten die in strijd zijn met de normen en waarden van onze maatschappij.
Proberen een overtreding te plegen is niet strafbaar. Alleen een poging to het plegen van een misdrijf is strafbaar. De dader moet een concreet voornemen hebben gehad. Er moet dus (voorwaardelijke) opzet bestaan op het plegen van het misdrijf.
Het hof van assisen behandelt de zwaarste misdrijven zoals doodslag of poging tot doodslag, moord of poging tot moord, gijzelneming met dodelijke afloop, ernstige zedenfeiten, enz.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) had ongeveer 8% van de Nederlandse bevolking van twaalf jaar en ouder in 2019 een strafblad. Dit komt neer op ongeveer 1,3 miljoen mensen.
- Daders (artikel 47 Sr): Pleger, doen-pleger, medepleger en uitlokker.