De meest voorkomende symptomen van endometriose zijn (extreme) menstruatiepijn, buikpijn en rugpijn. Maar ook blaasproblemen, darmproblemen en vruchtbaarheidsproblemen horen hier bij. Allen verschillend in ernst en hoeveelheid.
Verschijnselen. De meeste vrouwen met endometriose klagen over een zeer pijnlijke menstruatie, zware buik- en darmpijn of uitstralende pijnklachten naar been of rug. Ook kunnen problemen met de vruchtbaarheid ontstaan.
Symptomen endometriose
Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het slijmvlies van de baarmoeder (het endometrium) zich buiten de baarmoeder bevindt. De goedaardige aandoening kan leiden tot een chronische ontstekingsreactie met pijn en verklevingen als gevolg.
Endometriose graad 3 en 4
Hierbij kunnen oa de darm, blaas, eierstokken of middenrif aangedaan zijn. Dit kan meestal aan de hand van lichamelijk en echografisch onderzoek worden vastgesteld, maar soms is een MRI of laparoscopie nodig om de ziekte goed in kaart te brengen.
Aan de binnenkant van de baarmoeder zit een laagje slijmvlies. Als je endometriose hebt, zit er weefsel dat daarop lijkt ook buiten de baarmoeder. Het is een goedaardige aandoening, die niet vanzelf overgaat.
Ongeveer een op de vijf vrouwen in de vruchtbare levensfase heeft in meer of mindere mate last van endometriose. Klachten die kunnen optreden zijn: pijn tijdens de menstruatie, pijn diep in de buik tijdens het vrijen, pijnlijke of moeizame stoelgang, diarree, pijn bij het plassen.
De pijn bij endometriose zit diep in de buik. De oorzaak zijn de endometrioseplekjes bovenin de schede. Pijn aan de ingang van de schede heeft meestal een andere oorzaak. Pijn bij het vrijen heeft vaak ook te maken met andere factoren, zoals vervelende seksuele ervaringen in het verleden of minder zin hebben in vrijen.
Vermijd zwaar verteerbaar, gefrituurd voedsel om menstruatiepijn te voorkomen. Laat koud voedsel (zoals yoghurt) en koude dranken (zoals smoothies) achterwege; je lijf heeft warmte nodig tijdens de menstruatie. Kies voor een warm ontbijt zoals havermoutpap zonder zuivel, met verwarmende kruiden als kaneel en kardemom.
Op een echo zijn ook organen in het kleine bekken te zien. Dit zijn de vagina, baarmoeder, eileiders en de eierstokken. Maar ook de blaas en de endeldarm. Omdat onze gynaecologen bekend zijn met endometriose herkennen ze de kenmerken op de echo.
Patiënten met endometriose of adenomyose hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van eierstokkanker en baarmoederkanker.
De meest effectieve behandeling van endometriose is chirurgie, zeker bij die mensen waar een hormonale behandeling geen of onvoldoende effect heeft. Alhoewel in de literatuur nog regelmatig laparotomie 's (openbuikoperaties) worden uitgevoerd, wordt alle endometriosechirurgie in het ZOL uitgevoerd via kijkoperatie.
Ongeveer een derde van de vrouwen met endometriose geneest spontaan, en bij twee derde blijven de klachten stabiel of verergeren ze. Bij de meeste vrouwen met endometriose verdwijnen de klachten na de menopauze.
Buikpijn linksonder kan wijzen op een ontsteking in de dikke darm, ook wel culitis ulcerosa genoemd. Als je buikpijn links onderin je buik hebt dan kan dat ook duiden op diverticulitis. Als je diverticulitis hebt dan is een divertikel (uitgerekt stukje van de dikke darm) ontstoken..
Cyclische schouderpijn kan wijzen op endometriose op het middenrif. Cyclische zwelling en soms bloeden vanuit de navel kan het gevolg zijn van endometriose in de navel, en soms fout gediagnosticeerd als een navelbreuk.
Bij endometriose zit er weefsel dat lijkt op baarmoeder-slijmvlies buiten uw baarmoeder. Bijvoorbeeld op uw eierstokken, eileiders, buikvlies, blaas of darmen. Bij pijn tijdens ongesteldheid kunnen pijnstillers helpen, zoals ibuprofen of paracetamol.
Voorbeelden zijn gosereline, leuproreline, nafareline en triptoreline. Antihormonen gaan de werking van de geslachtshormonen oestrogeen en progestageen tegen. Hierdoor kan de groei van het van het weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies worden geremd en endometriose verminderen. Een voorbeeld is danazol.
De progestagenen dienogest, dydrogesteron, lynestrenol, medroxyprogesteron, norethisteron en levonorgestrel IUD (offlabel) zijn effectief bij endometriose-gerelateerde pijn [1]. Gecombineerde hormonale anticonceptiva en progestagenen worden door zowel de eerste- als tweedelijnszorg voorgeschreven.
Verklevingen in de buik kunnen aanleiding geven tot buikpijn, opgezette buik, verstopping, krampen, misselijkheid, vermoeidheid, diarree, onregelmatige menstruatie, verminderde vruchtbaarheid, pijn bij gemeenschap, etc.
Pijn in de onderbuik is een veel voorkomende klacht. Meestal wordt die veroorzaakt door een darmprobleem. Maar bij vrouwen kan de pijn ook afkomstig zijn van een aandoening van de inwendige geslachtsorganen (vagina, baarmoeder, eierstokken).
Endometriose kan tijdens een operatie worden verwijderd. Vaak kan dit met een kijkoperatie (laparoscopie). Soms is een buikoperatie nodig. Een gynaecoloog voert de operatie uit, soms samen met een chirurg of uroloog.
Bij een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok kun je 1 of meer van deze klachten hebben: pijn onderin je buik.
We verwijzen je daarvoor voor een diëtist. Ook worden klachten door endometriose vaak minder als je minder stress hebt. Je maakt dan minder stresshormonen (cortisol) aan. Mindfulness, yoga, regelmatig sporten en voldoende slapen (7-9 uur per nacht) helpen stress verminderen.
De ongesteldheid kan minder dan 7 dagen duren, maar ook enkele weken achter elkaar. Als je ongesteldheid vaker komt dan 1 keer per maand of langer duurt dan een week kun je dit met je dokter bespreken. Er zijn goede apps voor je telefoon die je kunnen helpen om je cyclus bij te houden.