De meeste patiënten hebben last van droge ogen, droge mond, droge huid en, bij vrouwen, droge vagina. Naast droogte, ervaren veel patiënten met het syndroom van Sjögren ook vermoeidheid en pijn in spieren en gewrichten (soms invaliderend). Een deel van de patiënten heeft wisselend zwelling van de speekselklieren.
Doorgaans kent de ziekte geen ernstig verloop, maar de klachten kunnen zeer hinderlijk zijn. Mensen met het syndroom van Sjögren lopen een groter risico om kanker van de lymfeklieren (lymfoom) te ontwikkelen, maar door de zeldzaamheid van de ziekte is dat relatief uitzonderlijk.
Er bestaat geen specifieke test waarmee Sjögren kan worden aangetoond. Uw arts baseert de diagnose op het gesprek dat u met hem heeft, het lichamelijk onderzoek, het bloedonderzoek en onderzoek naar de functie van uw traan- en speekselklieren. Soms wordt er geen andere verklaring gevonden voor uw klachten.
Het syndroom van Sjögren is een vorm van reuma waarbij je last krijgt van ontstekingen aan je traan- en speekselklieren.
Dit leidt tot droge ogen en een droge mond. Ook andere klieren in het lichaam, bijvoorbeeld de zweetklieren van de huid en de klieren die de vagina bevochtigen, kunnen ontstoken raken. Daarnaast kunnen alle organen in het lichaam betrokken raken bij het ziekteproces, zoals de nieren, lever, de hersenen en zenuwen.
Het is van belang om het immuunsysteem zo weinig mogelijk te belasten, door o.a. suikervrij, glutenvrij en zuivelvrij te eten. Vermijd rood vlees. Roos vlees werkt verzurend en ontstekingsbevorderend, wat negatief is bij auto-immuunziekten en artrose.
Meting van hoeveelheid traanproductie: traanvocht wordt opgevangen in papieren strookjes. Meting van hoeveelheid speekselproductie: speeksel wordt opgevangen. Bloedprikken: ontstekingswaarden en stoffen in het bloed die kunnen wijzen op het syndroom van Sjögren, ook andere oorzaken van droogte kunnen worden onderzocht.
Veel patiënten kampen met gevoelige darmen, waarbij niet alle voedingsstoffen worden verdragen. De klachten variëren van een opgeblazen gevoel met buikkrampen tot coeliakie (intolerantie voor gluten). Lever: ook de lever kan betrokken zijn bij het syndroom van Sjögren. Dit uit zich in afwijkingen van de leverfunctie.
Bij een syndroom van Sjögren moet een speciale tandgel met natriumfluoride worden gebruikt. Deze moet worden gemaakt in de apotheek. Pilocarpine stimuleert de werking van klieren, hierdoor wordt afgifte van speeksel in de mond verhoogd. Het maximale effect is meestal pas na een tot twee maanden bereikt.
Vitamine A kan helpen deze ongemakken te voorkomen.
Oorzaken. De oorzaak van het syndroom van Sjögren is onbekend. Onderzoek hiernaar wordt gedaan in Nederland en wereldwijd. Mogelijk speelt een genetische aanleg een rol, die sommige mensen gevoeliger maakt voor het ontwikkelen van het syndroom van Sjögren dan andere mensen.
De huisarts kan oogdruppels voorschrijven die de oogklachten kunnen verminderen. Tevens kan de arts een medicijn voorschrijven dat de speekselklieren en traanklieren stimuleert. Hierdoor heb je minder last van droge ogen en een droge mond. Er zijn echter geen medicijnen die het syndroom van Sjögren kunnen genezen.
Het Expertisecentrum Syndroom van Sjögren is onderdeel van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
Voor het syndroom van Sjögren is er tot nu toe dan ook alleen symptomatische behandeling beschikbaar: zo kunnen kunsttranen en kunstspeeksel de klachten van droogte doen afnemen.Als er ontstekingen in andere organen ontstaan is in bepaalde gevallen ontstekingsremmende medicatie aangewezen.
Via een bloedonderzoek stelt de reumatoloog vast of er sprake is van verhoogde ontstekingswaardes, zoals BSE en CRP. Het bloedonderzoek toont ook aan of er auto-antistoffen, zoals ANA, anti-SSA en anti-SSB, in het bloed aanwezig zijn. Als er een tekort is in de bloedcellen, dan blijkt dit ook uit het bloedonderzoek.
Sjögren is een auto-immuunziekte en daarom is het AIP-dieet aan te raden. Dit is een Auto-Immuun Protocol waarbij diverse voedingsmiddelen, die een immuunreactie kunnen uitlokken, worden vermeden.
Natriumfluoride wordt gebruikt om de tanden en kiezen te beschermen van mensen met een zeer droge mond. Dit komt bijvoorbeeld voor bij de ziekte van Sjögren, bestraling van hoofd of hals en gebruik van bepaalde geneesmiddelen.
Het is bekend dat het syndroom van Sjögren een auto-immuunziekte is. Dat wil zeggen dat de ziekte veroorzaakt wordt door een abnormale reactie van het immuunsysteem tegen het eigen lichaam. De oorzaak van deze abnormale reactie van het immuunsysteem is echter nog onbekend.
De oorzaak van het syndroom van Sjögren is onbekend. Onderzoek hiernaar wordt gedaan in Nederland en wereldwijd. Mogelijk speelt een genetische aanleg een rol, die sommige mensen gevoeliger maakt voor het ontwikkelen van het syndroom van Sjögren dan andere mensen.
Dit is een ongeneeslijke aandoening die bij o.a. ook bij Sjögren patiënten voorkomt. Het syndroom van Sjögren staat ook met name genoemd als een collageen ziekte.
Oorzaken van een droge mond
bestraling van het hoofd/halsgebied; syndroom van Sjögren, auto-immuunaandoening die speekselklieren aantast; ziekten zoals suikerziekte, reuma, nierziekten of hormonale stoornissen; stress en depressie.
Hoe vaak? Het syndroom van Sjögren komt voor bij ongeveer 40 tot 60 op de 100.000 mensen.
Via een bloedonderzoek stelt de reumatoloog vast of er sprake is van verhoogde ontstekingswaardes, zoals BSE en CRP.Het bloedonderzoek toont ook aan of er auto-antistoffen, zoals ANA, anti-SSA en anti-SSB, in het bloed aanwezig zijn. Als er een tekort is in de bloedcellen, dan blijkt dit ook uit het bloedonderzoek.
Bij het secundaire syndroom van Sjögren heeft iemand ook andere reumatische aandoeningen, zoals artralgie en artritis. Bij artritis zijn de gewrichten niet alleen pijnlijk, maar ook ontstoken. Uw gewrichten zijn dan dik, warm, stijf (vooral 's ochtends) en u hebt moeite om je ontstoken gewrichten te bewegen.
Een droge mond ontstaat door te weinig speeksel. Het kan zijn dat je te weinig speeksel maakt, bijvoorbeeld door uitdroging, een ontstoken speekselklier of door bepaalde medicijnen. Het kan ook zijn dat het speeksel te snel uit je mond verdwijnt.